Koklama duyusunun beş görevine gelince:
Koklanması vacib olanlar:
- Helal ve haramın
arasını ayırdetmek için yapılan her koklama.
- Bir şeyin temiz mi yoksa pis mi
olduğunu anlamak için yapılan koklama böyledir.
- Zehirin öldürücü olup
olmadığını,
- Faydalı ve faydasız şeyleri tesbit etmek için yapılan koklamalar da
bu gruba görer. Bu işi, değer biçenler, tecrübe sahipleri değerlendirme anında
yapar.
Koklanması haram olanlar:
- İhramda iken kasden
güzel kokuyu koklamak,
- Çalınan ve gasb edileni koklamak,
- Fitneye düşürme korkusu
bulunan yabancı kadınların kokularını kasden koklamaktır.
Koklanması müstehab olanlar:
- Allah’ a itaat
etmeye yardım olan şeyi koklamak ve duyuları güçlendiren şeyi koklamaktır.
- Nefse
ilim ve amel için bir genişlik veren şeyi koklamaktır.
- Hediye edildiğinde reyhan
ve güzel kokuyu koklamaktır.
Müslim’in sahihinde varid olan hadise göre Nebi
(sav) şöyle buyurur
“Kime Reyhan sunularsa onu reddetmesin, doğrusu o kokusu
güzel ve taşıması kolay bir şeydir” (Müslim,
Elfaz, 20;Ebu Davud, Teraccül, 6)
Koklanması mekruh olan şeyler:
- Zalimlerin,
şüphecilerin vb. gibi kişilerin verdiği kokuları koklamak.
Koklanması mubah olanlar:
- Allah’dan
uzaklaştırmayan, dini bir faydası olmayan dinle bir ilgisi de bulunmayan şeyleri
koklamak.
|