بســـم الله الرحمن الرحيم

 

5. Bölüm Genel Değerlendirme

 

İşte mükelleflerin ahiret yurdundaki tabakalarından sayabildiklerimiz bunlardandır.

Bunlar onsekiz tabakadır ki; her bir tabakanın da en üst derecesi, en alt derecesi ve orta derecesi vardır.

Bunların hepsi Allah katında farklı farklı derecelerdir.

Allah Teâlâ benzerleri beraber haşredecek ve onları aynı derecede tutacaktır. O şöyle buyurmaktadır:

"Toplayınız (şirkle kendilerine) zulmedenleri ve onlara eş olanları; Allah'dan başka taptıklarını da onlara cehennemin yolunu gösterin" (Sâffât, 22-23)

Hz. Ömer b. Hattâb ve İmam Ahmed dediler ki:

"Bu âyeti kerimede bulunan "onlara eş olanlar" kelimesinden kastedilen, onların benzerleri olanlardır."

Yine Allah Teâlâ şöyle buyurmaktadır:

"Nefisler eşleştirildiği zaman." (Tekvir, 7)

Nu'man b. Beşir rivayet eder ki:

"Ömer b. Hattab'a bu âyeti kerime sorulduğunda şöyle cevap vermişti:

"Kötü adam, cehennemde kötü adamla birlikte kılınır."

Hasan ve Katâde de şöyle dediler:

"Herkes taraftarı olduklarına ilhak edilir; Yahudi yahudiye, hıristiyan da Hıristiyan da hıristiyana ilhak edilir."

Rabi' b. Haysem de şöyle der:

"Kişi, kendisiyle aynı ameli yapanla beraber haşredilir."

Bu âyetin tefsiri hakkında üç görüş daha vardır:

1. Görüş: Buradaki nefislerin eşleştirilmesinden maksat, ruhların cesetlere geri dönmesidir.

2. Görüş: Bundan maksat, herkesin ameliyle birlikte kılınmasıdır.

3. Görüş: Bundan maksat, mü'minlerin iri gözlü hurilerle, kâfirlerin de şeytanlarla birlikte kılınmasıdır. Ancak bu görüşlerin en açığı ve en doğrusu, yukarıda geçen Hz. Ömer ve diğerlerinin görüşüdür.

En iyisini Allah bilir.

Alemlerin Rabbi olan Allah'a hamdolsun.

Salât ve selâm efendimiz Hz. Muhammed (sallallahu aleyhi ve sellem)'e, âline ve ashabına olsun. Amin.

 

İÇİNDEKİLER

5. Bölüm