35- Adiy b. Hatim
(:-2279-:) Adiy b. Hatim anlatıyor: Resulullah Sallallahu Aleyhi ve
Sellem'in atlıları (veya elçileri) geldiler ve halamla beraber bazı kişileri de
esir olarak alıp gittiler. Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem'in yanına
vardıklarında önüne diziidiler. Halam:
"Yardımcım
uzaklaştı ve çocuklar kesildi. Ben yaşlı ve aciz biriyim, hiçbir hizmette de bulunamam.
Beni bağışla, Allah da seni bağışlasın" deyince, Resulullah (Sallallahu
Aleyhi ve Sellem):
"Senin yardımcın
kimdir?" diye sordu. Halam: "Adiy b. Hatim'dir" diye karşılık
verince, Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
"Allah'tan ve
Resıılü'nden kaçan Adiy mi?" dedi. Halam yine: "Beni bağışla"
dedi. Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) dönerken yanındaki adam halama:
"Ondan bir binek
iste" dedi. Halam ondan bir binek istedi ve Resulullah (Sallallahu Aleyhi
ve Sellem) ona isteğinin verilmesini emretti. Halam yanıma geldi ve:
"Sen babanın
yapmadığı bir şey yaptın. Sen de istesen de istemesen de Resulullah'a
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem) git. Filan kişi yanına gitti ve Resulullah
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem) ona iyiliklerde bulundu. Filan kişi yanına gitti
ona da iyiliklerde bulundu" dedi.
Bunun üzerine ben de
yanına gittim, yanında bir kadınla iki çocuk (veya bir çocuk) vardı. Onların
Resulullah'a (s.a.v.) olan yakınlığından bahsedildi. Hal öyle olunca
Resulullah'ın (s.a.v.) ne (pers) kralı Kisra, ne de (Bizans) kralı Kayser gibi
olmadığını anladım. Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) bana:
"Ey Adiy b. Hatim!
Seni «La ilahe illallah» demekten alıkoyan şey nedir? Allah'tan başka ilah var mıdır?
Seni 'Allalıu Ekber' demekten alıkoyan nedir? Alah'tan daha büyük bir şey var
mıdır?" buyurdu. Bunun üzerine
Müslüman oldum. Müslüman olmamla Resulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem'in
yüzünde sevinç gördüm. Ardından:
"Gazaba uğrayanlar
Yahudiler, delaıete düşenler de Hıristiyanlardır" buyurdu.
- - -
İsnadı hasendir.
Hadisi İbn Hibban, İhsan 9/167 (7162) rivayet etmiştir.
1715'te, bu hadi
muhtasar olarak geçti.
Hadis'in son cümlesi
Fatiha suresinin sonunun tefsiridir.
(:-2280-:) Ebu Ubeyde b. Huzeyfe der ki: Gördüklerime Adiy b. Hatim'in
hadisini (islam'a giriş kıssasını) sorardım. Bir defasında kendi kendime:
"O yakınımdayken neden gidip bizzat kendisine sormayayım?" dedim ve
gidip hadisi ona sordum. Şöyle anlattı:
Resulullah (Sallallahu
Aleyhi ve Sellem) bize askerini gönderdiği zaman ondan hiç kimseden nefret
etmediğim kadar nefret etmiştim. Ben gittim ve Rumlar tarafından şehre yakın
bir yere vardım. Kendi kendime:
"Bu adama gidip
baksam, eğer yalan söylüyorsa bunu benden gizleyemez, doğru söylüyorsa ona tabi
olurum" dedim ve yanına gittim. Medine'ye geldiğimde bazı insanlar beni
karşıladı ve:
"Adiy b. Hatim
geldi, Adiy b. Hatim geldi" demeye başladılar. Nebi (Sallallahu Aleyhi ve
Sellem):
"Ey Adiy b. Hacim!
Müslüman ol ki selamete eresin" buyurdu. Ben: "Benim dinim var"
deyince, iki üç defa: "Ben senin dinini senden daha iyi biliyorum"
buyurdu ve: "Sen kavminin lideri değil misin?" diye sordu.
"Evet" dedim. "Dörtte bir ganimeti yemiyor musun?" diye
sorunca da:
"Evet" dedim.
Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
"Bunlar sana kendi
dininde caiz değildir" buyurdu. Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve
Sellem)'in böyle deyişiyle sarsıldım. Sonra bana:
"Ey Adiy b. Hatim!
Müslüman ol ki selamete eresin. Zannederim ki benim etrafımda gördüklerinden
dolayı Müslüman olmak istemiyorsun. Yakın bir zamanda hevdederi içinde kadınlar
koruyucu olmadan Hire' den Kabe'yi tavaf etmeye gideceklerdir. Kisra b.
Hürmüz'ün hazineleri de fethedilecektir. Mal o kadar çoğalacak ki kişi malını
sadaka olarak verecek birini arayacaktır" buyurdu.
Kadınların hevdecleri
içine koruyucu olmadan Hire'den Kabe'yi tavaf etmeye gittiklerini gördüm.
Medain'de Kisra b. Hürmüz'ün hazineleri fethedilirken ilk süvari ordusunun
içinde ben de vardım. Allah'a yemin ederim ki Resulullah'ın (s.a.v.) bana demiş
olduğu üçüncü şey de gerçekleşecektir.'
- - -
İsnadı ceyyiddir.
Hadisi İbn Hibban (5/590), Ahmed (4/257, 258, 377, 378, 379), Beyhaki, Delailu'n-Nübüvve
(5/343, 344, 345, 346, 6/322, 323), (5/66), Ebu Nuaym, Delailu'n-Nübüvve (470, 471),
Hatib, Tarih Bağdad (11/68, 69), Humeydi 2/406, 407 (915), Taberani, M.
el-kebir 17/78,94 (170, 223) ve Buhari (1413, 3595) ve el-Edebu'l-müfred (6023,
6539, 6540 7512)