DEVAM: 21- RİYA VE
SUM'A BABI
حدّثنا
مُحَمَّدُ
بْنُ خَلَفٍ
الْعَسْقلانِيَّ.
حدّثنا
رَوَّادُ
بْنُ
الْجَرَّاحِ
عَنْ عَامِرِ
بْنِ عَبْدِ
اللهِ عَنِ
الْحَسَنِ
بْنِ
ذَكْوَانَ،
عَنْ
عُبَادَة
بْنِ نُسَيٍّ،
عَنْ
شَدَّادٍ
بْنُ أَوْسٍ؛
قَالَ: قَالَ
رَسُولُ
اللهِ صلى
الله عليه
وسلم:
((إِنَّ
أَخْوَفَ مَا
أَتَحَوَّفُ
عَلَى
أُمَّتِي
الإِشْرَاكُ
بِاللهِ.
أَمَا إِنِّي
لَسْتُ
أَقُولُ
يَعْبُدَونَ
شَمْساً
وَلاَ
قَمَراً
وَلاَ
وَثَناً.
وَلكِنْ أَعْمَالاص
لِغَيْرِ اللهِ،
وَشَهْوَةً
خَفِيّةً)).
في الزوائد:
في إسناده
عامر بن عبد
الله. لم أر من
تكلم فيه.
وبافي رجال
الإسناد ثقات.
Şeddâd bin Evs
(r.a.)'den rivayet edildiğine göre; Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurdu, demiştir: Ümmetim, hakkında en çok korktuğum şey, Allah'a ortak
koşma (suçunu işlemeleri) dir. Bilmiş olunuz ki: Şüphesiz onlar güneşe, ay'a
veya put'a tapacaklar diyecek değilim ve lâkin bir takım ibadetleri Allah'tan
başkası için işliyecekler ve gizli bir şehvet arzulayacaklar.
Not: Zevaid'de
şöyle denilmiştir: Bunun senedinde Âmir bin Abdillah bulunur. Ben onun hakkında
konuşan kimseyi görmedim. Senedin kalan ravileri güvenilir zatlardır.
Diğer tahric:
Ebu Sa'd bin Ebi Fadale (r.a.)'ın hadisini Tirmizi, Ahmed, İbni Hibban ve
Beyhaki de rivayet etmişler.
AÇIKLAMA: Ebu Said (r.a.)'ın hadisi Zevaid türündendir. Bu hadiste namazı gösteriş
için güzel kılmanın Şirk-i hafi, yani AIlah'a gizlice ortak koşmak olduğu
bildirilir. Çünkü namaz Allah rızası tçin güzel. Yani usul ve adabına riayet edilerek
kılınmalıdır. Başkası bakıyor diye güzel kılmak ise o bakan adamı bir açıdan
Allah'a ortak etmek demektir. Diğer ibadetler ve her türlü hayırlı işler de
böyledir.
Zevaid türünden
olan Şeddad bin Evs (r.a.)'ın hadisinde geçen "Şehvet-i hafiyye = Gizli
şehvet" iradesiyle kasdedilen mana hakkında Suyuti ezcümle şöyle der:
Ahmed'in Müsned'inde, Nevadirü'l-Usül'de ve el-Müstedrek'te olan bazı
rivayetlerde bu hadiste geçen "Şehvet-i bafiyye"yi açıklayıcı şu
ilave vardır; "Gizli şehvet nedir? diye soruldu. Resul-i Ekrem (s.a.v.) :
Kul oruçlu
olarak sabahlar. Sonra şehvetlerinden biri kendisine sunulur. Kendisi de o
şehvete uyar ve orucunu bırakır (yani bozar). buyurdu."
Bir hadiste
geçen bir ifadenin açıklaması Resulullah (s.a.v.) tarafından buyurulunca başka
bir yorumlama yoluna gidilemez.
Sindi gizli
şehvet ifadesi ile ilgili başka yorumları da anlatıyor. Fakat yukardaki ilave
karşısında o yorumlar kanaatımca cılız kaldığından dolayı buraya aktarmaya
gerek görmüyorum.
Bu hadiste,
mu'minler için en çok endişe duyulan şeyin onların küfre gitmeleri, putperest
olmaları değil de riyakarlık etmek suretiyle gizli şirk günahını işlemeleri
olduğu bildirilir.