8- ibn Abbas'ın Bu
Konuda Eski Görüşünden Dönmesi
1. Ebu Umame
- - (-)
15797 (1)- Süleyman b.
Ali er-Rib'i' bildiriyor: Ebu'l-Cevza birçok defa bize şunu anlattı: İbn
Abbas'a peşin olan para bozdurmayı sorduğumda: "Peşin olduktan sonra daha
çok veya daha az olsa da ikiyi birle bozdurmakta bir sakınca yoktur" dedi.
Arada haccettim ve hala hayatta olan İbn Abbas'a gelip para bozdurmayı sordum.
Bu kez İbn Abbas: "Alınan ve verilen aynı ağırlıkta olmalıdır"
karşılığını verdi. Ona: "Ama daha önce ikinin birle değiştirilebileceği
konusunda fetva vermiştin. Ben de o günden bu yana bu şekilde fetva
veriyordum" dediğimde, şu karşılığı verdi: "O yöndeki fetva benin
görüşümdü. Ancak Ebu Said el-Hudri, Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) aksi yönde hadis rivayet ediyor. Hz. Nebi'in (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) hadisi karşısında ben de kendi görüşümü bıraktım."
[Sahih]
Diğer tahric: İbn Mace
(2258) rivayet etti.
15798 (2)- Ebu Nadra
anlatıyor: İbn Abbas'a para bozdurmayı sorduğumda: "Peşin mi?" diye
sordu. "Evet!" karşılığını verdiğimde: "Bir sakıncası
olmaz" dedi. Ebu Said el-Hudri ile karşılaştığımda İbn Abbas'a para
bozdurma konusunu sorduğumu ve bir sakıncası olmadığını söylediğini anlattım.
Ebu Said: "Gerçekten öyle mi dedi? Ona bir mektup yazacağız ve bundan
sonra öylesi bir fetva veremeyecek!" dedi ve şöyle devam etti:
"Vallahi zamanında Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in
hizmetçilerinden biri hurma getirmişti. Ancak Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) bu hurmayı farklı bulmuş ve: ''Sanırım bu hurma bizim bahçenin
hurmasından değil'' buyurdu. Hizmetçi: "Bu yıl bizim bahçenin hurması iyi
çıkmadı. Ben de bizim hurmadan biraz daha fazla vererek karşılığında bunu
aldım" deyince, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Daha fazla
mı verdin? O zaman faize bulaştın! Sakın bu hurmaya yaklaşma! Kendi hurmanı
beğenmediysen sat, sonra da parasıyla dilediğin hurmadan al'' buyurdu."
[Sahih]
Diğer tahric: Müslim
(4090-4) rivayet etti.
15799 (3)- Ebu'l-Cevza
der ki: İbn Abbas'ın (peşin oldukan sonra istenildiği gibi altın / gümüş) para
bozdurulacağı konusunda fetva verdiğini işittim. Ben de bir zaman bu yönde
fetva verdim. Daha sonra onunla karşılaştığımda eski görüşünden döndüğünü
gördüm. Ona: "Neden döndün?" diye soduğumda: "Eski fetva benim
görüşümdü. Ancak daha sonra Ebu Said el-Hudri, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in böylesi bir şeyi yasakladığını bana söyledi" karşılığını verdi.
[Sahih]
Diğer tahric: İbn Mace
(2258) rivayet etti.
2. Usame b. Zeyd (
- - (-)
15800 (1)- Ebu Salih der
ki: Ebu Said'in: "Altın altınla ancak aynı miktarda ise
değiştirilebilir" dediğini işittim. İbn Abbas'la karşılaştığımda:
"Para bozdurma ile ilgili şöylediğin şeyler konusunda Allah'ın Kitab'ında
bir şey mi buldun? Yoksa bu yönde Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
bir şeyler mi işittin?" diye sordum. İbn Abbas şu karşılığı verdi:
"Bu konuda Allah'ın Kitab'ında bir şey bulmuş ya da Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)’den bir şey işitmiş değilim. Ancak Usame b. Zeyd bana
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: ''Faiz, veresiye satışta olur''
buyurduğunu söyledi."
[Sahih]
Diğer tahric: Bu kanalla
Müslim (1596:101), İbn Mace (2257) ve Nesai (7/281) rivayet ettiler.
15801 (2)- İbn Abbas'ın,
Usame b. Zeyd'den bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
''Peşin olan satışlarda faiz olmaz'' buyurmuştur.
[Sahih]
15802 (3)- İbn Abbas'ın
bildiriyor: Usame b. Zeyd'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): ''Peşin olan satışlarda faiz olmaz'' buyurmuştur. Yani faiz, veresiye
olan satışlarda olur.
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari
4/381 (2179), Müslim, müsakat 3/1218 (1596), Nesai (7/286) ve Taberani,
M.el-Kebir'de 1/140
(448) rivayet ettiler.
15803 (4)- Said b.
el-Müseyyeb bildiriyor: Usame b. Zeyd'in bana bildirdiğine göre Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: ''Faiz, veresiye satışta olur'' buyurduğunu
işitmiştir.
[Hasen]
Diğer tahric: Taberani,
el-Mu'cemu'l-kebir'de (450) rivayet etti.
15804 (5)- İbn Abbas der
ki: Usame b. Zeyd'in bana bildirdiğine göre Resulullah {Sallallahu aleyhi ve
Sellem}: ''Faiz, veresiye satışta olur'' buyurmuştur.
[Sahih]
Diğer tahric: Bu kanalla
Darimi (2580), Müslim (4096) ve Nesai (7/281) rivayet ettiler.
15805 (6)- Yahya b. Kays
el-Mazini der ki: Ata'ya dinarın aynı miktarda olmayan dinarla, dirhemin de
aynı miktarda olmayan dirhemle bozdurulmasını sorduğumda: "İbn Abbas
böyles.i bir şeyin helal olduğunu söylerdi" karşılığını verdi. İbnu'z-Zübeyr
ise: "İbn Abbas, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den işitmediği
bir şeyi (yani kendi görüşü olarak) söylüyor"
dedi.
[Sahih]
Diğer tahric: Taberani,
el-Mu'cemu'l-kebir'de (435) rivayet etti.
15806 (7)- Usame b.
Zeyd'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Faiz,
veresiye satışta olur'' buyurmuştur.
[Hasen]
Diğer tahric: Bu kanalla
Bezzar (2558) rivayet etti.
15807 (8)- Usame b. Zeyd'in
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Faiz, veresiye
satışta olur" buyurmuştur.
[Sahih]
15808 (9)- Zekvan der
ki: Ebu Said el-Hudri beni İbn Abbas'a gönderdi ve: "Para bozdurma
konusunda Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bizim işitmediğimiz bir
şey mi işittin? Ya da bu konuda Allah'ın Kitab'ında bizim bilmediğimiz bir ayet
mi gördün?" diye S0rmamı istedi. İbn Abbas buna şu karşılığı verdi:
"Bu konuda Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ne bir şey işittim,
ne de bilmediğiniz bir ayet gördüm. Ancak Usame b. Zeyd'den işittiğime göre
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Faiz, ancak borca (veya veresiye)
olan satışta olur'' buyurmuştur."
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari
(2178, 2179), Müslim (4095), İbn Mace (2257) ve Nesai (7/281) rivayet ettiler.