23- Yemeğin Başında ve
Sonunda Besmele Çekmek
1. Ali b. Ebi Talib
- - (-)
18717-Z İbn A'bud der
ki: Ali b. Ebi Talib bana: "Ey İbn A'bud!
Yemeğin hakkı nedir
biliyor musun?" dedi. "Ey İbn Ebi Talib! Hakkı nedir?" diye
sorduğumda: "Bismillah! Allahım verdiğin bu rızkı bize bereketli kıl,
demendir" dedi ve: "Bitirdiğinde o yemeğin şükrü nedir biliyor musun?"
diye sordu. "Şükrü nedir?" dediğimde: "Bize yediren ve içiren
Allah'a hamdolsun, demendir" karşılığını verdi.
[Zayıf]
Heysemi (7901) der ki:
"Hadisi Abdullah b. Ahmed rivayet etmiş olup, tamamını zikretmiştir. İbn
A'bud hakkında İbnü'l-Medini: "Bilinen bir kişi değildir" demiştir.
Diğer ravileri güvenilir kimselerdir_" 14631 (5)'te tekrar etmiştir.
2. Ömer b. Ebi Seleme
- - (-)
18718 (1)- Ömer b. Ebi
Seleme bildiriyor: "Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e yemek
getirildiğinde bana: ''Ey Ömer! Besmele çek, sağ elinle ve hemen önünden ye ''
buyurdu. Bunu dediğinden beri de yemeğimi bu şekilde yiyorum." Hişam
rivayetinde ''Ey Ömer!'' lafzı yerine ''Evladım'' ibaresi geçmiştir.
[Zayıf]
Diğer tahric: Nesai,
es-Sünenu'l-kübra'da (6423) rivayet etti.
18719 (2)- Ömer b. Ebi
Seleme der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana:
''Evladım! Yemek
yiyeceğin zaman Besmele çekı sağ elinle ve hemen önünden ye'' buyurdu. Bunu
dediğinden beri de yemeğimi bu şekilde yiyorum."
[Zayıf]
18720 (3)- Ömer b. Ebi
Seleme der ki: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana: ''Evladım! (Yemek
yiyeceğin zaman) Besmele çekı sağ elinle ve hemen önünden ye '' buyurdu. Bunu
dediğinden beri de yemeğimi bu şekilde yiyorum. Zira daha önce elim yemek
tabağının her tarafını dolaşırdı.
[Sahih]
Diğer tahric: Bu kanalla
Buhari, et'ime (7/88), Müslim, eşribe 3/1599 (2022), Ebu Davud, et'ime 3/349
(3777) ve İbn Mace 2/1087 (3267) rivayet ettiler.
18721 (4)- Ömer b. Ebi
Seleme der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana: '' (Yemek
yiyeceğin zaman) Besmele çekı sağ elinle ve hemen önünden ye" buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: Bu kanalla
İbn Mace (3265), Tirmizi (1857) ve Nesai, Amelu yevm vel-Ieyle'de (275) rivayet
ettiler.
18722 (5)- Ömer b. Ebi
Seleme der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) beni yemeğe davet etti
ve: "Yaklaş! Besmele çekı sağ elinle ve hemen önünden ye" buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: Ebu Davud
(3777) ve İbn Hibban (5211) rivayet ettiler.
18723 (6)- Ömer b. Ebi
Seleme der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e yemek konulunca
ashabına: "Besmele çekin ve herkes kendi önünden yesin" buyurdu.
[Hasen]
18724 (7)- Ömer b. Ebi
Seleme bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana: ''Evladım,
yaklaş! Besmele çek ve hemen önünden ye '' buyurdu.
[Sahih]
18725 (8)-Z Ebu Vecze
es-Sa'di bildiriyor: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in üveyevladı (Ümmü
Seleme'nin oğlu) Ömer b. Ebi Seleme'nin şöyle dediğini işittim:
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) beni (yemeğe) davet etti ve:
''Evladım! Besmele çek ve önünden ye'' buyurdu."
[Sahih]
18726 (9)-Z Başka bir
kanalla bu hadisin aynısı nakledilmiştir.
[Sahih]
3. Hz. Aişe
- - (-)
18727 (1)- Hz. Aişe
bildiriyor: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ashabından altı kişiyle birlikte
yemek yiyordu. Ancak bedevinin biri geldi ve iki lokmada yemeği bitirdi. Bunun
üzerine Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: ''Şayet (bedevi) yemeğe
başlarken Besmete çekseydi yemek hepinize yeterdi. Biriniz yemek yiyeceği zaman
başlarken Besmele çeksin.
Şayet başlarken Besmele
çekmeyi unutursa aklına gelince: ''Başı ve sonu için Bismillah'' desin.''
[Sahih]
Diğer tahric: Ebu Davud,
et'ime 3/347 (3767), Tirmizi, et'ime 4/288 (1858, "hasen sahih"), İbn
Mace, et'ime 2/1086 (3264), Nesai, et'ime (281) ve Darimi, et'ime 2/129 (2020)
rivayet ettiler.
18728 (2)- Hz. Aişe'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
''Biriniz yemek yiyeceği zaman başlarken Besmele çeksin. Şayet başlarken
Besmele çekmeyi unutursa aklına gelince: ''Başı ve sonu için Bismillah'' desin.
''
[Sahih]
18729 (3)- Hz. Aişe
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ashabından altı kişiyle
birlikte yemek yiyordu. Ancak aç bir bedevi geldi ve iki lokmada yemeği
bitirdi. Bunun üzerine Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
''Şayet (bedevi) yemeğe başlarken Besmele çekseydi yemek hepinize yeterdi.
Biriniz yemek yiyeceği zaman başlarken Besmele çeksin. Şayet başlarken Besmele
çekmeyi unutursa aklına gelince: ''Başı ve sonu için Bismillah'' desin.''
[Sahih]
18730 (4)- Hz. Aişe
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ashabından altı kişiyle
birlikte yemek yiyordu. Ancak aç bir bedevi geldi ve iki lokmada yemeği
bitirdi. Bunun üzerine Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
''Şayet (bedevi) yemeğe başlarken Besmele çekseydi yemek hepinize yeterdi.
Biriniz yemek yiyeceği zaman başlarken Besmele çeksin. Şayet başlarken Besmele
çekmeyi unutursa aklına gelince: ''Başı ve sonu için Bismillah'' desin.''
[Sahih]
4. Huzeyfe
- - (-)
18731 (1)- Huzeyfe der
ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile yemeğe oturduğumuzda o
başlamadan bizden kimse elini yemeğe uzatmazdı. Bir defasında yine onunla
birlikte yemek yerken bir cariye geldi ve sanki arkadan itilmiş gibi yemeğe
elini uzatmaya kalktı. Ancak Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) elini
tutup geri çekti. Aynı şekilde bedevi biri geldi ve o da sanki arkadan itilmiş
gibi yemeğe elini uzatmaya kalktı. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) onun da
elini tutup geri çekti ve şöyle buyurdu: ''Besmelelyle başlanmamış yemeği
şeytan kendine helal sayar. Şeytan önce cariyeyle bu yemeği kendine helal
saymaya çalıştı, ancak elini tutup geri çektim. Sonra bedeviyle bu yemeği
kendine helal saymaya çalıştı. Yine elini tutup geri çektim. Canım elinde olana
yemin olsun ki şeytanın eli, ikisinin eliyle birlikte benim elimdeydi.''
[Sahih]
Diğer tahric: Müslim
3/1597 (2017) ve Ebu Davud 3/347 (3766) rivayet ettiler.
18732 (2)- Huzeyfe der
ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile birlikteyken yemek getirildi.
O sırada bedevinin biri geldi ve kovalanı yormuş gibi yemeğe daldı. Ancak Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) elini tutup çekti. Sonra bir cariye geldi ve o da
kovalanıyormuş gibi yemeğe daldı. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) onun da
elini geri çekti. Sonra şöyle buyurdu: ''Sizler (Besmele çekerek) şeytanı
bitkin düşürünce bedevi ve cariyenin Besmele'siz başlamasıyla yemeği kendine
helal kılmaya çalıştı. Yemeğe Besmele ile başlayın. ''
[Sahih]
5. Umeyye b. Mahşi
- - (-)
18733- Cabir b. Subh der
ki: Müsenna b. Abdirrahman el-Huzai'ye Vasit'e kadar yoldaşlık ettim. Müsenna
yemek yerken ilk ve son lokmalarında: "Başında da, sonunda da Allah'ın
adını anarım (=Bismillah)" diyerek Besmele çekerdi. Ona: "Yemeğe başlarken
Besmele çekiyorsun da yemeğin sonunda neden ''Başında da sonunda da Allah'ın
adını anarım'' diyorsun?" diye sorduğumda: "Sana bunu anlatayım"
dedi ve şöyle devam etti: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in
ashabından biri olan dedem ümeyye b. Mahşi'nin şöyle dediğini işittim: Adamın
biri yemek yiyor, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) de onu izliyordu.
Adam yemeğe başlarken Besmele çekmedi. Ancak son lokmasını alırken "Başı
ve sonu için Bismillah" dedi. Bunun üzerine Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): "Şeytan onunla beraber yiyip duruyordui Besmele çekince şeytan
karnındakileri geri kustu" buyurdu.
[Hasen]
Diğer tahric: Ebu Davud,
et'ime 3/348 (3768), Hakim (4/108, "sahih"), İbnu's-Sünni (s.148, no.
455) ve Tahavi, Şerh Müşkili'l-Asar'da (2/22) rivayet ettiler.
6. Ebu Eyyub el-Ensari
- - (-)
18734- Ebu Eyyub
el-Ensari der ki: Bir gün Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in yanındayken
önümüze yemek koydu. Başlarken yemek çok bereketli iken sonunda bereketinin çok
az olduğunu gördük. "Ey Allah'ın Resulü! Bu nasıloldu?" diye
sorduğumuzda: ''Çünkü yemeğe başlarken Besmele çektik. Ancak daha sonra gelen
biri Besmele çekmeden yemeye başlayınca şeytan da onunla yemeye başladı''
buyurdu.
[Hasen]
Diğer tahric: Tirmizi
Şemail.de (188) rivayet etti. Heysemi (7908) der ki: "Hadisi İmam Ahmed
rivayet etmiş olup, senedinde yer alan Raşid b. Cendel ve Habib b. Evs'ten
rivayette bulunan tek bir ravi vardır. İbn Lehi'a'nın hadisi hasen olup, onun
dışında isnadın geri kalanı Sagih'in ravileridir."