2- Allah'ın Azabından
Korkan Adamın Hikayesi
1. Ebu Said el-Hudri
- - (-)
22175 (1)- Ebu Said
el-Hudri'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: ''Sizden önceki topluluklardan bir adama Allah bolca mal ve çocuk
ihsan etmişti. Ölüm anı gelince çocuklarını topladı ve: ''Size karşı nasıl bir baba
oldum?" diye sordu. ''Çok iyi bir babaydın" karşılığmı verdiklerinde
şöyle dedi: ''Ancak Allah için herhangi bir hayırda bulunmuş değilim. Bundan
dolayı öldüğümde beni yakın. Kömür haline gelen bedenimi kül gibi öğüttüken
sonra rüzgarlı bir günde savurun."
Rabbime yemin olsun ki
bu şekilde onlardan bir söz aldı ve dediği gibi de yaptılar. Öldüğü zaman onu
yaktılar. Kömür haline gelen bedenini öğütüp küle çevirdiler. Rüzgarlı bir
günde de külünü havaya saçtılar. Allah ona: ''Oif" buyurunca kül halinde dağılan
bu kişi bir adama dönüştü. Rabbi ona: ''Neden öyle bir şey yaptm?" diye
sorunca, adam: ''Rabbim! Azabından korktum" dedi. Muhammed'in canı elinde
olana yemin olsun ki adamın ağzından başka da bir söz çıkmadı. Allah da onu
bağışladı.''
Hasan başka bir
defasında rivayet ederken: ''Adam başka da bir şey demeden Allah onu
bağışladılı lafzını kullanır. Katade rivayet ederken: ''Adamın biri Allah'ın
azabından korkunca Allah da bu korkusundan dolayı onu bağışladılı ifadesini
ekler.
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari
(3478) ve Müslim (2757) rivayet ettiler.
22176 (2)- Ebu Said
el-Hudri bildiriyor: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bizden önceki
topluluklardan bir adamın durumunu anlatırken şöyle buyurdu: ''Allah bu adama
mal da, çocuk da ihsan etmişti. Ölüm anı gelince çocuklarını topladı ve: ''Size
karşı nasıl bir baba oldum?'' diye sordu. ''Çok iyi bir babaydın'' karşılığını
verdiklerinde şöyle dedi: ''Ancak Allah için herhangi bir hayırda bulunmuş
değilim. Allah beni eline geçirirse cezalandırır. Bundan dolayı öldüğümde beni
yakın. Kömür haline gelen bedenimi kül gibi öğüttüken sonra rüzgarlı bir günde
savurun.'' Rabbime yemin olsun ki bu şekilde onlardan bir söz aldı ve dediği
gibi de yapttlar. Öldüğü zaman onu yakttlar. Kömür haline gelen bedenini öğütüp
küle çevirdiler. Rüzgarlı bir günde de külünü havaya saçttlar. Allah ona:
''Olı'' buyurunca kül halinde dağtlan bu kişi bir adama dönüştü. Allah ona:
''Kulum! Neden öyle bir şey yaptm?'' diye sorunca, adam: ''Rabbim! Senden
korktuğum için böyle yaptım'' dedi. Adamın ağzmdan başka da bir söz çıkmadı.
Allah ona merhamet edip bağışladı. ''
[Sahih]
Ravi der ki: Bu hadisi
Ebu Osman'a zikretiğimde: "Selman da bu hadisi birkaç defa bize rivayet
etti. Ancak rivayet ederken: ''Sonra da külümü denize dökün'' lafzını da
kullandı" dedi.
22177 (3)- Ebu Said el-Hudri'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
''Hayatında tek bir iyilikte dahi bulunmamış olan bir adam cennete girdi. Bu
adam ölüm anı yaklaşmca ailesine: ''Öldüğüm zaman beni yakıp öğütün ve
küllerimin yarısmı denize, diğer yarısmı da karaya savurun'' demişti. Ancak
Allah emredince kara ile deniz Adamın küllerini bir araya getirdi. Ona: ''Neden
öyle bir şey yaptm?'' diye sordu. Adam: ''Senden olan korkumdan'' deyince de
bundan dolayı Allah onu bağışlad!.''
[Hasen]
Diğer tahric: Ebu Ya'la
(1001, 5055) ve Hilye'de (7/134) Ebu Nuaym rivayet ettiler.
22178 (4)- Ebu Said
el-Hudri'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: ''Hayatında tek bir iyilikte dahi bulunmamış olan bir adam cennete
girdi. Bu adam ölüm anı yaklaşınca ailesine: ''Öldüğüm zaman beni yakıp öğütün
ve küllerimin yarısını denize diğer yarısını da karaya savurun'' demişti. Ancak
Allah emredince kara ile deniz adamın küllerini bir araya getirdi. Ona: ''Neden
öyle bir şey yaptın?'' diye sordu. Adam: ''Senden olan korkumdan'' deyince de
bundan dolayı Allah onu bağışladı. ''
[Hasen]
2. Muaviye b. Hayde
- - (-)
22179 (1)- Hakim b.
Muaviye'nin, babasından bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) şöyle buyurmuştur: ''Sizden önceki topluluklardan bir adama Allah bolca
mal ve çocuk ihsan etmişti. Bir ömür bu şekilde yaşayıp da ölüm anı gelince çocuklarını
topladı ve: ''Size karşı nasıl bir baba oldum?'' diye sordu. ''Çok iyi bir
babaydın'' dediler. ''Size söyleyeceğim şeyi yapacak mısınız?'' diye sorunca:
''Evet!'' karşılığını verdiler. Adam: ''Öldüğümde beni yakın. Kömür haline
gelen bedenimi kül gibi öğüttükten sonra rüzgarlı bir günde denize savurun.
Belki yok olur giderim'' dedi. Babaların dediği gibi ölünce onu yaktılar. Kömür
halinde gelince havanda dövüp kül haline getirdiler. Rüzgarlı bir günde de
denize savurdular. Ancak adam yine de kendini Allah'ın huzurunda buldu. Allah
ona: ''Ey Ademoğlu! Neden öyle bir şey yaptın?'' diye sorunca, adam: ''Rabbim!
Senden korkumdan dolayı bunu yaptım'' dedi. Allah da bundan dolayı onu
bağışladı. ''
[Hasen]
Diğer tahric: Taberani,
el-Mu'cemu'l-kebir'de (19/1037) rivayet etti..
22180 (2)- Hakim b.
Muaviye, babasından bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in
yanına vardığımda: "Gelmeden önce yanına gelmeyeceğime dair parmaklarım
sayısınca yeminler etmiştim" dedim ve: "Seni hakla gönderen aşkına
söyle, Allah seni neyle gönderdi?" diye sordum. Allah Resulü (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): ''İslam diniyle gönderdi'' karşılığını verdi. Ona:
"İslam nedir?" diye sorduğumda: ''Allah'a kalpten teslim olman ve ona
yönelmendir. Farz namazlarını kılmanı zekatını vermen ve müslümanlarla
birbirine yardım eden kardeş olmandır. Bil ki Allah müslüman olduktan sonra
şirke bulaşan kişinin tövbesini kabul etmez'' buyurdu. Ona: "Karımızın
üzerimizdeki hakları nedir?" diye sorduğumda: ''Yediğinden yedirmen,
giydiğinden giydirmendir. Yüzüne vurmamanı çirkin bulmaman ve yatak dışında
ondan ayrılmamandır'' buyurdu. Sonra Şam taraflarına işaret ederek: ''Şu
taraflardan kiminiz binekli, kiminiz de yüz üstü sürünerek haşredileceksiniz.
Allah'ın huzuruna çıktığınız zaman ağızlarınız bağlı olacaktır ve yaptıklarınız
hakkında ilk olarak uyluğunuz konuşacaktır'' buyurdu.
Sonra şöyle buyurdu:
''Kişinin yanına bir akrabası gelip de ihtiyaç fazlası olan bir şeyi
istediğinde vermediği zamanı kıyamet gününde Allah o şeyi hesaptan önce yılana
dönüştürür ve vermeyen kişinin etini ısırıp koparmaya başlar. ''
Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) sonra şöyle buyurdu: ''Sizden önceki topluluklardan bir adama
Allah bolca mal ve çocuk ihsan etmişti. Bir ömür bu şekilde yaşayıp da ölüm anı
gelince çocuklarını topladı ve: "Size karşı nasıl bir baba oldum?'' diye
sordu. "Çok iyi bir babaydın'' dediler. Adam: "Size söyleyeceğim şeyi
ya yapmayı kabul edersiniz ya da malımı sizlerden alırım'' dedi ve şöyle devam
etti: "Öldüğümde beni yakın. Kömür haline gelen bedenimi havanda dövüp kül
haline getirin. Sonra rüzgarlı bir günde beni havaya savurun. Belki bu şekilde
yok olur giderim.''
Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) ellerini dizlerine doğru çevirip şöyle devam etti:
''Çocuklar, dediği gibi yaptılar. Ancak adam yine de kendini Allah'ın huzurunda
buldu. Allah ona: "Ey Ademoğlu! Neden öyle bir şey yaptın?'' diye sorunca,
adam: ''Rabbim! Senden korkumdan dolayı bunu yaptım'' dedi. Allah da bundan
dolayı onu bağışladı.''
Hammad ise rivayet
ederken: ''Belki bu şekilde Allah beni bulamaz'' lafzını kullanır.
[Hasen]
22181 (3)- Behz,
babasından, o da dedesinden bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in şöyle buyurduğunu işittim: ''Sizden önceki topluluklardan bir adam
vardı. Allah ona mal ve çocuk ihsan etmesine rağmen buyruklarından hiçbirini
yerine getirmezdi. Adam uzun bir süre yaşayıp ömrünün sonlarına geldiğini
gördüğü zaman Allah katında hiçbir iyiliğinin olmadığını farketti. Bunun
üzerine çocuklarını topladı ve: ''Evlatlarım! Size karşı nasıl bir baba
oldum?'' diye sordu. ''Babacığım! Çok iyi bir babaydın'' dediler. Adam: ''Size
söyleyeceğim şeyi ya yapmayı kabul edersiniz ya da size verdiğim tüm malları
geri alırım'' dedi ve onlardan şöyle bir söz aldı: ''Şayet mallarımın sizlerde
kalmasını istiyorsanız öldüğümde beni ateşte yakın. Kömür haline gelen bedenimi
öğütüp kül haline getirin. Sonra rüzgarda savurun. Belki bu şekilde Allah beni
bulamaz.'' Sonra Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) elini dizinin üzerine
koyarak şöyle devam etti: ''Muhammed'in Rabbine andolsun ki öldüğü zaman dediği
gibi yaptılar. Ancak adam yine de en güzel haliyle sağlam bir şekilde Rabbinin
huzuruna çıkarıldı. Rabbi ona: ''Neden kendini ateşte yaktırdın?'' diye
sorunca, adam: ''Rabbim! Senden korkumdan dolayı bunu yaptım. Zira korkutan bir
azabının olduğunu duydum'' dedi. Allah da bundan dolayı onu bağışladı. ''
Behz der ki: Bu hadisi
Hasan ile Katade'ye zikrettiğimde onlar da aynı şekilde ''Bunun üzerine
bağışlandılı veya ''Bunun üzerine Allah onu bağışladılı lafzıyla rivayet
ettiler.
[Hasen]
22182 (4)- Behz b. Hakim
b. Muaviye, babasından, o da dedesinden bildiriyor: Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in şöyle buyurduğunu işittim: ''Sizden önceki topluluklardan bir adam
vardı. Allah ona mal ve çocuk ihsan etmesine rağmen buyruklarından hiçbirini
yerine getirmezdi. Adam uzun bir süre yaşayıp ömrünün sonlarına geldiğini
gördüğü zaman Allah katında hiçbir iyiliğinin olmadığını farketti. Bunun
üzerine çocuklarını topladı ve: ''Size karşı nasıl bir baba oldum?'' diye
sordu. ''Babacığım! Çok iyi bir babaydın'' dediler. Adam: ''Vallahi ya size
söyleyeceğim şeyi yapmayı kabul edersiniz ya da size verdiğim tüm malları geri
alırım'' dedi. Rabbime andolsun ki onlardan şöyle bir söz aldı: ''şayet
mallarımın sizlerde kalmasını istiyorsanız öldüğümde beni ateşte yakın. Kömür
haline gelen bedenimi öğütüp kül haline getirin. Sonra rüzgarda savurun. Belki
bu şekilde Allah beni bulamaz.'' Muhammed'in Rabbine andolsun ki öldüğü zaman
dediği gibi yaptılar. Ancak adam yine de en güzel haliyle sağlam bir şekilde
Rabbinin huzuruna çıkarıldı. Rabbi ona: ''Neden kendini ateşte yaktırdın?''
diye sorunca, adam: ''Rabbim! Senden korkumdan dolayı bunu yaptım. Zira korkutan
bir azabının olduğunu duydum'' dedi. Allah da bundan dolayı onu bağışladı. ''
[Sahih]
3. Ebu Mes'ud ile
Huzeyfe
- - (-)
22183 (1)- Ebu Mes'ud
el-Ensari ile Huzeyfe'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) şöyle buyurmuştur: ''Sizden önceki topluluklardan günahkar bir adam
vardı. Ölüm anı geldiği zaman ailesine: ''Öldüğüm zaman beni yakıp öğütün ve rüzgarlı
bir günde külümü denize savurun'' dedi. Adam ölünce de dediği gibi yaptılar.
Ancak Allah adamı huzurunda bir araya getirdi ve: ''Neden öyle bir şey
yaptın?'' diye sordu. Adam: ''Senden olan korkumdam deyince, Allah: ''Ben de
seni bağışladım'' buyurdu. ''
[Sahih]
Diğer tahric: Taberani,
el-Mu'cemu'l-kebir'de (17/647-8) rivayet etti.
22184 (2)- Rib'i b.
Hiraş anlatıyor: Huzeyfe b. el-Yeman ile Ebu Mes'ud el-Ensari'nin yanında
oturmuştum. Biri diğerine: "Bize Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
işittiğin bir şeyanlat" deyince: "Hayır! Sen anlat" karşılığını
aldı. Bunun üzerine biri şunu anlatıp diğeri onu onayladı: Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in şöyle buyurduğunu işittim: ''Kıyamet gününde
huzura bir adam çıkarılır. Allah: ''Amellerine bakın'' buyurunca, adam:
''Rabbim! İyilik namına bir amelim yok, ancak çok malım vardı ve insanlara da
borç verirdim. Alacaklı olduklarımdan hali iyi olanlara zaman tanırı darda
olanların da borcunu silerdim'' dedi. Allah da: ''Kolaylık tanımak bana daha
fazla yakışır'' buyurdu ve adamı bağışladı. '' Bunun üzerine diğeri:
"Doğru söylüyorsun! Ben de Nebi'in (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bunu
buyurduğunu işittim" dedi. (15843
(3)'te tekrar etmiştir.)
Diğeri şöyle devam etti:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in şöyle buyurduğunu işittim:
''Kıyamet gününde, ölüm anında ailesine: ''Öldüğüm zaman beni yakıp öğütün ve
rüzgarlı bir günde havaya savurun'' diyen bir adam getirilir. Ancak Allah
kıyamet gününde onu yine de bir araya getirir ve: ''Neden öyle bir şey
yaptın?'' diye sorar. Adam: ''Senden olan korkumdan'' deyince, Allah onu
bağışlar. '' Bunun üzerine diğeri: "Doğru söylüyorsun! Ben de Nebi'in
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) bunu buyurduğunu işittim" dedi.
[Hasen]
22185 (3)- Rib'i b. Hiraş
bildiriyor: Huzeyfe dedi ki: "Kıyamet gününde huzura bir adam çıkarılır.
Allah: ''Dünyada iken hangi amelde bulundun?'' diye sorunca, adam üç defa:
''Senden karşılığını bekleyebileceğim zerre kadar iyi bir amelim yok'' der ve
şöyle devam eder: ''Rabbim! Dünyadayken bana bolca mal ihsan ettin. İnsanlara
satış yaptığım zaman da imkanı olanlara kolaylık sağlar, darda olanlara ödeme
konusunda süre verirdim.'' Bunun üzerine Allah: ''Kolaylık tanımak bana daha
fazla yakışır! Bu kulumu da bağışlayın'' buyurur ve adam bağışlanır. '' Bunun
üzerine orada bulunan Ebu Mes'ud: "Ben de bunu Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in ağzından bu şekilde işittim" dedi.
Huzeyfe şöyle devam
etti: "Başka bir adam da öleceği zaman ailesine öldükten sonra kendisinin
yakıp öğütmelerini ve rüzgarlı bir günde havaya savurmalarını söylemişti.
Ailesi de ölümünden sonra dediğini yapmışlardı. Ancak Rabbinin huzurunda yine
de bir araya getirilir. Rabbi ona: ''Neden öyle bir şey yaptın?'' diye sorunca,
adam: ''Rabbim! Yeryüzünde sana karşı benden daha günahkar biri yoktu. Bu
şekilde yaparak da (azabından) kurtuldum'' der. Bunun üzerine Allah: ''Kulumun
günahlarını görmezden gelin'' buyurup onu bağışlar. '' Bunun üzerine Ebu
Mes'ud: "Ben de bunu Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in ağzından
bu şekilde işittim" dedi.
[Sahih]
22186 (4)- Rib'i der ki:
Ukbe b. Amr, Huzeyfe'ye: "Bize Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) işittiğin bir şeyanlat" deyince Huzeyfe şöyle dedi:
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in şöyle buyurduğunu işittim:
''Adamın birinin ölüm anı yaklaştı. Adam öleceğini anlayınca ailesine:
''Öldüğüm zaman bolca odun toplayıp ateş yakın ve beni ateşin içine atın.
Etlerim eriyip kemiklerim kalınca öğütüp havaya savurum diye vasiyette bulundu.
Ölümünden sonra ailesi dediği gibi yaptı. Ancak Allah onu bir araya getirip
huzuruna çıkardı ve: ''Neden öyle yaptın?'' diye sordu. Adam: ''Senden olan
korkumdan'' deyince Allah onu bağışladı. '' Ukbe bunu dinledikten sonra:
"Ben de Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in böyle buyurduğunu
işittim. Bu adam da mezar soyguncu su olan bir adamdı" dedi.
[Sahih]
4. İbn Mes'ud ile Ebu
Hureyre
- - (-)
22187 (1)- Abdullah (b.
Mes'ud) bildiriyor: "Adamın birinin tevhid inacına sahip olmaktan başka
hiçbir iyi ameli yoktu. Vefat anı gelince ailesine: ''Öldüğüm zaman beni alıp
yakın. Kömüre dönüştükten sonra öğütün ve rüzgarlı bir günde denize savurun''
dedi. Öldükten sonra ailesi dediği gibi yaptı. Ancak yine de Allah'ın huzuruna
çıkarıldı. Allah ona: ''Neden öyle bir şey yaptın?'' diye sorunca, adam:
''Senden olan korkumdan'' karşılığılli verdi. Bunun üzerine Allah onu bağışladı."
Başka bir kanalla bu
hadisin aynısı Ebu Hureyre vasıtasıyla Nebi' den (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
nakledilmiştir .
[Sahih]
Heysemi,
Mecmau'z-Zevaid'de (10/194) zikretmiştir. (iki kanal içinde geçerli)
22188 (2)- Farklı
kanallardan Ebu Hureyre, Hasan ve İbn Sirin'in bildirdiğine göre Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
''Adamın birinin tevhid
inancına sahip olmaktan başka hiçbir iyi ameli yoktu. Vefat anı gelince
ailesine: ''Öldüğüm zaman beni alıp yakın. Kömüre dönüştükten sonra öğütün ve
rüzgarlı bir günde denize savurum dedi. Öldükten sonra ailesi dediği gibi
yaptı. Ancak yine de Allah'ın huzuruna çıkarıldı. Allah ona: ''Ey Ademoğlu!
Neden öyle bir şey yaptın?'' diye sorunca, adam: ''Rabbim! Senden olan
korkumdan'' karşıfığını verdi. Bunun üzerine Allah onu bağışladı. Tevhid
inacına sahip olmaktan başka da hiçbir hayırlı ameli yoktu. ''
Diğer tahric: İki
isnadlı bir hadistir. Ebu Hureyre'den olanı Sahih, Hasan ve İbn Sirın'den
geleni ise mürseldir. Heysemi, Mecmau'z-Zevaid'de (10/195) irad etmiştir.