9- Yönetime Talip
Olmanın Yasaklanması
1. Abdurrahman b.
Semure
- - (-)
27125- Abdurrahman b.
Semure der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana şöyle buyurdu:
''Ey Abdurrahman! Yöneticiliğe talip olma! Zira sen isteyerek bu işe gelirsen
bu sorumluluğunla başbaşa bırakılırsın. Ama sen istemeden bu işe getirilirsen (Allah
tarafından) yardım görürsün. Bir konuda yemin eder de aksinin daha hayırlı
olduğunu görürsen sana hayırlı gelen şeyi yap ve yemininin kefaretini ver. ''
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari
(6622, 6722, 7146) ve Müslim (7272, 4742, 4294) rivayet ettiler.
14165 (2)'de tekrar
etmiştir.
2. Ebu Zer
- - (-)
27126- Ebu Zer der ki:
Bir
[Sahih]
Diğer tahric: Müslim,
imaret 3/1457 (1825) rivayet etti.
3. Ebu Zer
- - (-)
27127- Ebu Zer der ki:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana: ''Ey Ebu Zer!
Yetim malının
sorumluluğunu alma ve iki kişiye dahi olsa idareci olma'' buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: Müslim,
imaret 3/1458 (1826), Ebu Davud, vasaya 3/114 (2868) ve Nesai, vasaya 6/255
(3667) rivayet ettiler. 16477 (1)'de tekrar etmiştir.
4. Ebu Hureyre
- - (-)
27128 (1)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: ''Sizler yöneticiliğe çok hırslı olacaksınız! Ancak bu, kıyamet
gününde pişmanlığa ve hayıflanmaya sebep olacaktır. (Sütanne gibi görülen
yöneticilik) süt verdikçe çok güzelı sütünü kestiğinde ise çok kötü
sayılacaktır.''
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari,
ahkam (9/79), Nesai, biat 7/162 (4211) ve İbn Ebi Şeybe 12/216 (12588) rivayet
ettiler.
27129 (2)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: ''Sizler yöneticiliğe çok hırslı olacaksınız! Ancak bu, kıyamet
gününde pişmanlığa ve hayıflanmaya sebep olacaktır. (Sütanne gibi görülen
yöneticilik) süt verdikçe çok güzelı sütünü kestiğinde ise çok kötü sayılacaktır.
''
[Sahih]
5. Ebu Hureyre
- - (-)
27130 (1)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: ''Yöneticilerin vay haline! Bilirkişilerin vay haline!
Emanetçilerin vay haline! Kıyamet gününde bazıları bir yerde görev yapmış
olmanın yerine saçlarından Süreyya yıldızına bağlanıp gök ile yer arasında bu
şekilde sallanmayı temenni edeceklerdir. ''
[Sahih]
Diğer tahric: Tayalisi
(2523) ve Hakim (4/91) rivayet ettiler.
27131 (2)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: ''Emanetçilerin vay haline! Vezirlerin vay haline! Kıyamet gününde
bazıları bir yerde görev yapmış olmanın yerine saçlarından Süreyya yıldızına
bağlanıp gök ile yer arasında bu şekilde sallanmayı temenni edeceklerdir. ''
[Sahih]
6. Ebu Hureyre
- - (-)
27132 (1)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: ''... Yöneticilik işinde en hayırlı kişilerin yöneticiliğe
bulaşmadan önce bu işten hiç hoşlanmayan kişiler olduğunu görürsünüz. ''
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari,
menakib (4/338) ve Müslim, fadail4/1958 (2526) rivayet ettiler.
27133 (2)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: ''İnsanIarın (huyolarak) çeşit çeşit olduklarını görürsünüz.
Cahiliye döneminde hayırlı olan kişilerin dini hükümleri iyice anlamaları
halinde İslam döneminde de en hayırlı kişiler olduğunu görürsünüz. Yöneticilik
işinde en hayırlı kişilerin yöneticiliğe bulaşmadan önce bu işten hiç
hoşlanmayan kişiler olduğunu görürsünüz. (Allah katında) en kötü kişilerin de
her topluluğa karşı farklı bir yüzle (tavırla) yaklaşan ikiyüzlü kimseler
olduğunu görürsünüz.''
[Sahih]
Diğer tahric: İbn Hibban
(5757) rivayet etti.
7. Ebu Musa
- - (-)
27134 (1)- Ebu Musa
el-Eş' ari der ki: Kabilemden iki adamla birlikte Hz. Nebi'e (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) geldim. Adamlar söz alıp konuşurken imayla görevalmak istediklerini
ifade edince Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in yüzünün rengi değişti ve:
''Benim yanımda ancak hain olan kişi böylesi bir şeye talip olur. Siz de
Allah'a karşı takvalı olun'' buyurdu. Sonrasında hiçbir konuda da bu iki
kişiden yardım istemedim.
[Hasen]
Diğer tahric: Ebu Davud
3/344 (2930) rivayet etti.
27135 (2)- Ebu Musa
el-Eş'ari anlatıyor: Eş'ari'lerden iki adamla birlikte Nebi'in (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) yanına geldim. Biri sağımda biri de solumda duruyordu. Her
ikisi de Nebi'den (Sallallahu aleyhi ve Sellem) görev istediler. Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) dişlerini misvaklıyordu. Bana: ''Ey Ebu Musar
veya: ''Ey Abdullah b. Kays! Bu konuda sen ne diyorsun?'' diye sorunca:
"Seni hakla gönderene yemin olsun ki bu konuda bana bir şey demediler ve
geldiğimizde görev isteyeceklerini bilmiyordum" dedim. Dudağının altında
duran misvakım şu an bile görür gibiyim. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
''Biz görevi onu isteyene vermeyiz'' karşılığını verdi ve bana: ''Ey Ebu
Musa!'' veya: ''Ey Abdullah b. Kays! Sen (Yemen'e) git!'' buyurdu.
Ebu Burde der ki: Bu
şekilde Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Ebu Musa'yı vali olarak Yemen'e
gönderdi. Ardından Muaz b. Cebel'i yolladı. Muaz oraya varınca, Ebu Musa:
"İn!" dedi ve ona bir minder verdi. Yanında bağlı olan bir adam
görünce, Muaz: "Bu kim?" diye sordu. Ebu Musa: "Bu adam
Yahudiyken müslüman oldu. Ancak tekrar kötü bir din olan Yahudiliğe döndü"
karşılığını verince, Muaz üç defa: "Allah'ın ve Resulü'nün hükmüne göre
öldürülene kadar oturmam!" dedi. Ebu Musa emrederek Yahudi adam öldürülünce
de oturdu.
Ebu Musa der ki: Muaz'la
oturup
Muaz b. Cebel: "Ben
[Hasen]
27136 (3)- Ebu Musa der
ki: Eş'ari'lerden iki adam Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gelip
imayla görevalmak istediklerini ifade ettiler. Ancak Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): "Benim yanımda ancak hain olan kişi böylesi bir şeye talip
olur'' karşılığını verdi.
[Sahih]
Diğer tahric: Nesai, es-Sünenu'l-kübra'da (5931) rivayet
etti.
27137 (4)- Ebu Musa
el-Eş'ari der ki: Eş'ari'lerden bazıları yanıma geldiler ve: "Bizimle
birlikte Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) git, zira onunla işimiz
var" dediler. Birlikte gittiğimizde: "Ey Allah'ın Resulü! Bize de bir
görev ver" dediler. Bu dediklerinden dolayı kendi adıma Resulullah'tan
özür diledim ve: "Ne isteyeceklerini bilmiyordum" dedim. Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana inandı ve mazur gördü. Onlara da: ''Biz,
kendisi isteyen kişiye görev vermeyiz'' buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: Nesai
(8/224) rivayet etti.
8. Ammar b. Yasir
- - (-)
27138- Servan b. Milhan
der ki: Mescid'de oturmuşken Ammar b. Yasir yanımıza uğradı. Ona: "Fitne
konusunda Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den işittiğin şeylerden
bahset" dediğimizde: "Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: ''Benden
sonra yönetimi ele geçiren ve bundan dolayı da birbirlerini öldüren topluluklar
olacaktır'' buyurduğunu işittim" karşılığını verdi. Ona: "Şayet bu
hadisi başkası bize aktarmış olsaydı ona inanmazdık" dediğimiz de:
"Ama öyle bir şeyolacak" karşılığını verdi.
[Sahih]
Diğer tahric: Ebu Ya'la
(3/212) rivayet etti. Heysemi (7/292): "Servan dışında ravileri Sahih'in
ravileridir. Servan da güvenilir biridir" demiştir.
9. Hz. Ebu Bekr
- - (-)
27139- Yezid b. Ebi
Süfyan der ki: Ebu Bekr beni Şam'a gönderirken şöyle dedi: "Ey Yezid!
Senin akrabaların var ve idare konusunda onları başkalarına tercih edebilirsin
ki senin için en çok bundan korkuyorum. Zira Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in şöyle buyurduğunu işittim: ''Bir konuda müslümanların başına geçen
kişi, birilerine onlara olan sevgisinden dolayı görev verirse Allah'ın Ianeti
üzerine olsun! Cehenneme girene kadar da ondan nafile olsun farz olsun hiçbir
ibadet kabul edilmez. Kim Allah'ın haram kıldıklarından bir şeyi birine
verirse, hakkı olmadığı halde Allah'ın yasaklarından birini çiğnemiş olur.
Allah'ın Ianeti böylesi birinin üzerine olsun '' veya: ''Allah'ın koruması
böylesi bir kişinin üzerinden kalkmıştır.''
[Zayıf]
Diğer tahric: Hakim,
Müstedrek'te (4/93) rivayet etti. Heysemi (9175) der ki: "Hadisi İmam
Ahmed rivayet etmiştir. Senedinde isimsiz bir ravi bulunmaktadır."
10. Adiy b. Amire
- - (-)
27140 (1)- Adiy b. Amire
el-Kindi der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Ey insanlar! Zekat
toplama işiyle görevlendirdiğimiz kişi, bir iğne ve daha üstü olan bir şeyi
bizden gizlerse bu hırsızlıktır ve kıyamet gününde aldığı bu şeyle huzura
çıkar'' buyurdu. Bunun üzerine Ensar'dan siyahi bir adam Mücalid: "Bu Kişi
Sa'd b. Ubade idi ve şu an onu görüyor gibiyim" demiştir- kalktı ve:
"Ey Allah'ın Resulü! O zaman bana verdiğin bu görevi geri al" dedi.
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Neden?'' diye sorunca, adam:
"Çünkü şöyle şöyle
dediğini işittim" dedi. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
IlAynı şeyi şimdi de
söylüyorum! Zekat toplama görevi verdiğimiz kişi, az olsun çok olsun topladığı
ne varsa bize getirsin. Bu işinden dolayı kendisine verdiğimizi alsın, almasına
izin verilmeyen şeyi ise almasın'' buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: Müslim (4771-3)
ve Ebu Davud (3581) rivayet ettiler.
27141 (2)- Başka bir
kanalla bu hadisin aynısı nakledilmiştir.
[Sahih]
27142 (3)- Adiy b. Amire
el-Kindi der ki: "Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurduğunu işittim ... " Sonrasında ravi hadisin aynısını aktarır.
[Sahih]
27143 (4)- Adiy b.
Anıire el- Kindi der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Ey
insanlar! Zekat toplama işiyle görevlendirdiğimiz kişi bir iğne dahi olsa bir
şeyi bizden gizlerse bu hırsızlıktır ve kıyamet gününde aldığı bu şeyle huzura
çıkar'' buyurdu. Bunun üzerine Ensar'dan esmer ve uzun boylu bir adam kalktı
ve: "Ey Allah'ın Resulü! O zaman bana verdiğin görevi yapamam" dedi.
Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Neden?'' diye sorunca, adam: "çünkü
demin şöyle şöyle dediğini işittim" dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): ''Aynl şeyi şimdi de söylüyorum! Zekat toplama görevi verdiğimiz kişi,
az olsun çok olsun topladığı ne varsa bize getirsin. Bu işinden dolayı
kendisine verdiğimizi alsın, almasına izin verilmeyen şeyi ise almasın''
buyurdu.
[Sahih]
11. Ashabdan Biri
- - (-)
27144- Şakik b. Hayyan,
Mes'ud b. Kabisa veya Kabisa b. Mes'ud'dan bildiriyor: Muharib kabilesinin şu
mahallesi
[Hasen]
Diğer tahric: İbn Kesir,
Tefsır'de (4/78) zikretmiş ve hasen olduğunu söylemiştir.
Heysemi (9179) der ki:
"Hadisi İmam Ahmed rivayet etmiştir. Ravilerden Şakik b. Hayyan hakkında
Ebu Hatim: "Meçhul biridir" der."
12. Abdullah b. Amr
- - (-)
27145- Abdullah b. Amr
der ki: Hamza b. Abdilmuttalib, Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
yanına geldi ve: "Ey Allah'ın Resulü! Bana bir görev ver de geçimimi
sağlayayım" dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Ey Hamza!
Bir cana hayat vermeyi mi daha çok istersin yoksa öldürmeyi mi?'' diye sorunca,
Hamza: "Tabi ki hayat vermeyi" dedi. Bunun üzerine Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''0 zaman kendini bu tür şeylerden uzak tut''
buyurdu.
[Hasen]
Heysemi,
Mecmau'z-Zevaid' de (3/84) zikretmiş ve şöyle demiştir: "Ahmed rivayet
etti. İsnadında hadisleri hasen ama kendisinde zayıflık bulunan İbn Lehia
vardır. Diğeri ravileri ise güvenilirdir."