RA’D 10 |
سَوَاء
مِّنكُم
مَّنْ
أَسَرَّ الْقَوْلَ
وَمَن
جَهَرَ بِهِ
وَمَنْ هُوَ
مُسْتَخْفٍ
بِاللَّيْلِ
وَسَارِبٌ بِالنَّهَارِ |
10. İçinizden birisi
ister sözünü gizlesin, ister onu açıklasın; gece gizlensin ve(ya) gündüzün
yoluna gitsin, hepsi birdir.
"İçinizden birisi
ister sözünü gizlesin, ister onu açıklasın" buyruğundaki "sözün
gizlenmesi" kişinin kendi kendisine söylediği, içinden geçirdiği sözler
demektir. Açığa vurulması ise kişinin başkasına söylediği sözler demektir.
Bu buyrukla kastedilen
de şudur: Şanı Yüce Allah, insanın hayır ve şer türünden gizlediği herbir şeyi,
tıpkı hayır ve şer türünden açığa vurduğu herbir şeyi bildiği gibi bildiğidir.
"İçinizden
birisi" ifadesi ya: "Birdir" kelimesinin sıfatıdır.
İfadenin takdir! anlamı
şöyle olur: İçinizden sözünü gizleyenin gizlemesi de, açığa vuranın açıklaması
da birdir.
Bununla birlikte şu
anlamda olmak üzere "birdir" anlamındaki kelimeye taalluku da
mümkündür: İçinizden bu şekilde davranan ile öbür türlü davranan arasında fark
yoktur, birdir.
Yine ifadenin takdirinin
şu anlamda olması da mümkündür: İçinizden sözünü gizleyenin gizlemesi de,
aranızdan sözünü açıklayanın açıklaması da aynı şeydir. Şöyle de olabilir:
Aranızdan sözünü gizli söyleyen de, onu açığa vuran da eşittir. Bu da
"ikisi de adalet sahibidir" anlamında; Zeyd'de adildir, Amr da demeye
benzer. "Birdir" kelimesinin birbirine eşittir anlamında olduğundan
ayrıca hazfedilmiş bir muzaf takdirine ihtiyacı yoktur, da denilmiştir.
"Gece gizlensin
ve(ya) gündüzün yoluna gitsin." Yani Yüce Allah'ın bilgisinde gizli de,
açık ta, yollarda açıkça görünen de, karanlıklarda saklanan da birdir. el-Ahfeş
ve Kutrub derler ki: "Geceleyin gizlenen" açıkça görünen
anlamındadır.
Nitekim onu açığa
çıkardım, anlamındaki: (...) ifadesi de buradan gelmektedir. (...); ise o şeyi
çıkardım, anlamına gelir. Nitekim kefen soyucusuna "el-muhtefi"
denilmesi de buradan gelmektedir. Şair İmruu'l-Kays da şöyle demiştir:
"Onların (saklandıkları) tünellerinden o'rtaya çıkmaları Sanki akşam vakti
gürültülü yağan yağmurdan çıkışları gibidir."
"Gizlenen, gizlenip
saklanan yani bir dehlize giren" demektir. Nitekim yırtıcı hayvanın inine
girdiğini anlatmak üzere kullanılan, (...) ifadesi de buradan gelmektedir.
"
İbn Abbas der ki:
-"Gizlenen" bir şeylerin arkasına saklanan ve görünmez hale gelen,
"yoluna giden" ise açıkta olup görünen, demektir. Mücahid der ki:
İşlediği masiyetleri "gizleyen'' demektir: "yoluna giden" ise bu
masiyetleri açıkça işleyen demektir. (...) )ın, giden anlamında olduğu da
söylenmiştir.
el-Kisaider ki:
"Gitti, gider, gitmek" demektir. Şair de şöyle demektedir:
"Bütün herkes erkek develerinin fazla ileri gitmelerini engellerken, Biz
ise erkek devemizinbağını çözdük, işte o serbestçe gitmektedir."
Ebu Reca der, ki:
','Giden" yeryüzünde geçip giden anlamındadır. Şair de şöyle demektedir:
"Şüphesiz ki ben gittim, sen ise gitmiyordun."
el-Kutebi der ki:
"Gündüzün yoluna giden" ifadesi ihtiyaçlarını görmek için hızlıca
giden demek olup, Arapların; "Su akıp gitti" ifadelerinden
alınmıştır. el-Esmai der ki: "Yolunu serbest bırak, gitsin"
anlamındadır.
SONRAKİ SAYFA İÇİN AŞAĞIDAKİ LİNK’E
TIKLAYIN