ANKEBUT 65 / 66 |
|
65.
Gemiye bindiklerinde dini yalnız Allah'a halis kılanlar olarak O'na yalvarırlar.
Onları karaya kurtarınca da bakarsın ki onlar ortak koşarlar.
66. Ta
ki kendilerine verdiğimize nankörlük etsinler ve yararlansınlar. Yakında
bileceklerdir.
"Gemiye
bindiklerinde" ve suda boğulmaktan korktuklarında "dini yalnız Allah'a
halis kılanlar olarak" yani niyetlerinde samimi olarak"O'na
yalvarırlar." Putlara ibadet ve dua etmeyi bırakırlar.
"Onları karaya
kurtarınca da bakarsın ki onlar ortak koşarlar." Onunla birlikte başkasına
ve hakkında herhangi bir delil indirmediği şeylere dua ve ibadet ederler.
Denildiğine göre;
onların şirk koşmaları herhangi bir kimsenin şu kabilden sözler söylemesi idi:
Şayet Allah ve kaptan yahut gemici olmasaydı boğulacaktık. Böylelikle Allah'ın
onların faydasına olmak üzere onları kurtarmasını Allah ile mahlukatı arasında
taksim etmiş (böylece O'na ortak koşmuş) oluyorlar.
"Ta ki kendilerine
verdiğimize nankörlük etsinler ve yararlansınlar."
Denildiğine göre burada
fiillerin başındaki iki ''lam'' (mealde; ta ki) key "lam"ı diye
bilinen "lam"lardır. Kafir olsunlar ve faydalansınlar diye,
anlamındadır.
Şöyle de denilmiştir:
"Bakarsın ki onlar ortak koşarlar." Onların şirklerinin neticesi
Allah'ın nimetlerini inkar etsinler ve dünya ile faydalansınlar diye ...
Bir diğer görüşe göre buradaki
"lam"lar emir lamı olup tehdit manasını ihtiva eder. Yani size ihsan
etmiş olduğumuz nimete ve denizden kurtarmaya karşı nankörlük edin ve
yararlanın, bakalım. Bu açıklamanın delili Ubeyy'in:
"Ve oyalanın"
şeklindeki kıraatidir. İbnu'l-Enbar! dedi ki: Bunu ayrıca el-A'meş, Nafi' ve
Hamza'nın "lam" harfini cezm ile; "Ve yararlansınlar! ... "
şeklindeki kıraatleri pekiştirmektedir.
en-Nehhas dedi ki:
"Ta ki yararlansınlar" buyruğundaki "lam", key
"lam"ıdır, emir "lam"ı olması da mümkündür. Çünkü emir
lamında asl olan esreli okunmasıdır. Şu kadar var ki; bu emirde tehdit manası
vardır. "Lam" harfini sakin olarak okuyanlar ise bu "lam"ı
key "lam"ı olarak kabul etmezler. Çünkü key "lam"ının sakin
okunması caiz değildir. Bu İbn Kesir, el-Müseyyeb ve Kalun'un, Nafi'den
kıraatidir. Hamza, el-Kisai ve Hafs'ın da Asım'dan rivayet ettiği kıraati de
böyledir. Diğerleri ise "lam"ı esreli okumuşlardır. Ebu'lAliye de
"Onlara verdiğimize nankörlük etsinler diye. Artık yararlanın yakında
bileceksiniz" şeklinde bir tehdit olarak okumuştur.
SONRAKİ SAYFA İÇİN AŞAĞIDAKİ LİNK’E
TIKLAYIN