باب: الأذان
للمسافر، إذا
كانوا جماعة،
والإقامة،
وكذلك بعرفة
وجمع، وقول
المؤذن: الصلاة
في الرحال، في
الليلة
الباردة أو
المطيرة.
18. Cemaat Halinde Yolculuk, Arafat Ve Müzdelife De Ezan Ve
Kamet İle Soğuk Ve Yağmurlu Gecelerde Müezzinin Namazlar Bulunduğunuz Yerde
Kılınsın Şeklinde Ezan Okuması
حدثنا
مسلم بن
إبراهيم قال:
حدثنا شعبة،
عن المهاجر
أبي الحسن، عن
زيد بن وهب،
عن أبي ذر قال:
كنا
مع النبي صلى
الله عليه
وسلم في سفر،
فأراد المؤذن
أن يؤذن، فقال
له: (أبرد). ثم
أراد أن يؤذن،
فقال له: (أبرد).
ثم أراد أن
يؤذن، فقال
له: (أبرد). حتى
ساوى الظل التلول،
فقال النبي
صلى الله عليه
وسلم: (إن شدة الحر
من فيح جهنم).
[-629-] Ebu Zer' (r.a.)'den şöyle nakledilmiştir: "Bir seferde Nebi
Sallallahu Aleyhi ve Sellem ile birlikteydik. Müezzin ezan okumak istedi. Allah
Resulü Sallallahu Aleyhi ve Sellem ona: 'Serinlik düşünceye kadar bekle' dedi.
Bir müddet sonra müezzin tekrar ezan okumak istedi. Allah Resulü yine ona:
'Serinlik düşünceye kadar bekle' dedi. Aradan biraz zaman geçtikten sonra
müezzin tekrar ezan okumak istedi. Allah Resulü yine ona 'Serinlik düşünceye
kadar, tepelerin gölgesi kendi yükseklikleri boyuna varıncaya kadar bekle!'
dedi ve şöyle buyurdu: Zira havanın sıcak olması cehennem'in kaynamasından
ileri gelir."
حدثنا
محمد بن يوسف
قال: حدثنا
سفيان، عن
خالد الحذاء،
عن أبي قلابة،
عن مالك بن
الحويرث قال: أتى
رجلان النبي
صلى الله عليه
وسلم يريدان السفر،
فقال النبي
صلى الله عليه
وسلم: (إذا أنتما
خرجتما،
فأذنا، ثم
أقيما، ثم
ليؤمكما أكبركما).
[-630-] Malik İbn Huveyris (r.a.)'den şöyle nakledilmiştir: "Nebi
Sallallahu Aleyhi ve Sellem'e sefere çıkmak isteyen iki adam geldi. Allah
Resulü onlara Yola çıkınca ezan okuyun, sonra kamet getirin ve büyüğünüz
imamlık yapsın' diye tavsiyede bulundu.
حدثنا
محمد بن
المثنى قال:
حدثنا عبد
الوهاب قال:
حدثنا أيوب،
عن أبي قلابة
قال: حدثنا
مالك: أتينا
إلى النبي صلى
الله عليه
وسلم، ونحن شببة
متقاربون،
فأقمنا عنده
عشرين يوما
وليلة، وكان
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم رحيما رفيقا،
فلما ظن أا قد
اشتهينا
أهلنا، أو قد
اشتقنا، سألنا
عمن تركنا
بعدنا
فأخبرناه،
قال: (ارجعوا إلى
أهليكم،
فأقيموا فيهم
وعلموهم
ومروهم). وذكر
أشياء
أحفظها، أو لا
أحفظها:
(وصلوا كما رأيتموني
أصلي، فإذا
حضرت الصلاة،
فليؤذن لكم
أحدكم،
وليؤمكم
أكبركم).
[-631-] Malik (r.a.)'den şöyle nakledilmiştir: "Nebi Sallallahu
Aleyhi ve Sellem'in yanına geldik. O esnada yaşları birbirine yakın gençlerdik.
Yanında yirmi gün yirmi gece kaldık. Allah Resulü çok merhametli ve yumuşak
kalpli biriydi. Ailelerimizi özlediğimizi anlayınca geride bıraktıklarımız
hakkında bize soru sordu. Biz de cevapladık. Sonra Ailelerinizin yanına dönün.
Onlar arasında yaşayın, onlara dinlerini öğretip (Allah'ın emirlerini) emredin, (Ravi der ki: Bu emirlerin ne
olduğunu söylemişti, fakat ben unuttum.)
beni nasıl namaz kılarken gördüyseniz öylece namaz kılın, namaz vakti gelince
sizin için biriniz ezan okusun ve en büyüğünüz namaz kıldırsın, buyurdu."
AÇIKLAMA: (Cemaat halinde}
İmam Buhârî'nin sıraladığı hadislerden cemaat halinde iken ezan okunması
gerektiği sonucu çıkıyor. Ancak bu rivayetlerde, tek başına namaz kılan
kimselerin ezan okumasına mani bir durum söz konusu değildir. Abdurrezzak,
sahih bir senetle İbn Ömer'in şöyle dediğini nakletmiştir: "Ezan bir ordu
veya emiri bulunan bir kervan için okunur. Böylesi durumlarda namaz için toplanılması
maksadıyla ezan okunur. Diğer topluluklarda ise sadece kamet gerekir."
Buna benzer bir görüş de İmam Mâlik'ten nakledilmiştir. Diğer üç imamla Süfyan
es-Sevrî ve daha başkaları herkesin ezan okumasının dine uygun olduğunu
söylemişlerdir.
(Kamet) Her halükârda kametin din tarafından öngörüldüğü
konusunda İhtilaf yoktur.