باب: ليس منا
من شق الجيوب.
35. "Yakalarını Yırtan Bizden Değildir"
حدثنا
أبو نعيم:
حدثنا سفيان:
حدثنا زبيد
اليامي، عن
إبراهيم، عن
مسروق، عن عبد
الله رضي الله
عنه قال:
قال
النبي صلى
الله عليه وسلم:
(ليس منا من
لطم الخدود،
وشق الجيوب،
ودعا بدعوى
الجاهلية).
[-1294-] Abdullah (İbn Mes'ud) (r.a.), Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'in
şöyle buyurduğunu belirtmiştir: (Ölüler için) Yanaklarına vuran, yakalarını
yırtan ve cahiliyedeki adet üzere feryad eden kimse bizden değildir.
Tekrar: 1297, 1298, 3519
Diğer tahric: Tirmizî, Cenaiz; İbn Mâce, Cenaiz
AÇIKLAMA: "Bizden değildir" ifadesi bizim
sünnetimiz ve yolumuz üzerinde değildir anlamına gelir. Bu, bunu yapan kişinin
dinden çıktığı anlamına gelmez.
Süfyan'ın bu hadisin yorumuna girmeyi mekruh görerek şöyle
dediği rivayet edilmiştir: "Kalplerde daha iyi yer etmesi ve engelleme
bakımından daha etkili olması için hadisin yorumlanmaması gerekir."
Bîr görüşe göre bu hadisin anlamı "Bizim kamil olan dinimiz
üzere değildir" demektir. Yani, aslen dinden çıkmamış olsa bile dinin şer'i
hükümlerinden birini terk etmiş olur. Bu görüşü İbnü'l-Arabî nakletmiştir.
Bana öyle görünüyor ki Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem'in "Bizden değildir" İfadesini Ebu
Musa'nın hadisindeki "Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem ondan beri olduğunu
belirtti" İfadesi açıklamaktadır. Berî olmanın anlamı bir şeyden
ayrılmaktır. Bu durumda Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem söz konusu davranışta
bulunanları, örneğin şefaatinden mahrum kalmakla tehdit etmiş olmaktadır. Bu,
hadiste belirtilen yaka yırtma vb. fiillerin haram olduğunu gösterir. Bunun
sebebi, söz konusu fiillerde Allah'ın hükmüne (kazasına) rıza göstermeme
özelliğinin bulunmasıdır. Bir kimse haram olduğunu, Nebi Sallallahu Aleyhi ve
Sellem'in öfkelendiğini bildiği halde bu fiilleri helal gördüğünü ifade ederse,
hadisteki ifadeyi dinden çıkma olarak yorumlamanın önünde bir engel yoktur.