SAHİH-İ BUHARİ

Bablar - Konular - Numaralar

KİTABU’Z-ZEKAT

<< 699 >>

DEVAM: 10. Bir Hurmanın Yarısını Tasadduk Ederek Cehennemden Korunmak

 

حدثنا بشر بن محمد قال: أخبرنا عبد الله: أخبرنا معمر، عن الزهري قال: حدثني عبد الله بن أبي بكر بن حزم، عن عروة، عن عائشة رضي الله عنها قالت:

 دخلت امرأة معها ابنتان لها تسأل، فلم تجد عندي شيئا غير تمرة، فأعطيتها إياها، فقسمتها بين ابنتيها، ولم تأكل منها، ثم قامت فخرجت، فدخل النبي صلى الله عليه وسلم علينا فأخبرته، فقال: (من ابتلي من هذه البنات بشيء كن له سترا من النار).

 

[-1418-] Aişe r.anha şöyle anlatır: Bir şeyler istemek üzere yanıma, iki kızıyla birlikte bir kadın geldi. Bende bir hurmadan başka bir şey yoktu. Bunu ona verdim. Kadın hurmayı kızlarına paylaştırdı ve kendisi hiç bir şey yemedi. Sonra kalktı ve gitti. Daha sonra Resûlullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem geldi. Olan biteni ona. anlattım. Bunun üzerine o, "Kim şu kız çocukları yüzünden bir sıkıntıya maruz kalırsa bu, onun için cehennem'e karşı bir perde olur" buyurdu.

 

Tekrar: 5995.

 

 

AÇIKLAMA:     Konu başlığı ile ilgili olarak Zeyn İbnü'l-Müneyyir şöyle demiştir: Buharî burada hadis ve ayeti bir arada zikretmiştir. Çünkü her ikisi de az ol­sun çok olsun sadaka vermeye teşvik etmektedir. Çünkü "malları" ifadesi, az ya da çok bütün malları kapsar. "Müslümanın malı ancak gönül hoşnutluğu ile olur­sa helal olur" hadisi de bunu destekler niteliktedir. Çünkü burada da az ya da çok hepsini kapsamaktadır. Gönül hoşluğu ile olmaması halinde az olan malın helal, çok olan malın haram olacağını söyleyen her hangi bir alim de yoktur. "Yarım hurma ile bile olsa cehennemden korunun" ifadesi de yine hem azı hem de çoğu içerir. Ayet de aynı şekilde azı ve çoğu içine almaktadır. Ayette, az sa­daka, çiğ isabet eden; çok sadaka ise yağmur yağan bahçeye benzetilmiştir.

 

Çok miktarda sadaka veren kimse Abdurrahman İbn Avf'tır. Verdiği miktar dört ya da sekiz bin (dirhem) İdi. Bir sa' tasadduk eden kimse de, Ebu Akfl'dir. Bu bir sa'ı, kuyudan halatla su çekme karşılığında kazanmıştı. "Etraftakiler"den kasıt, Ma'teb İbn Kuşeyr ve Abdurrahman İbn Nebtel'dir.

 

Ayet mealinde, "alay edenler" şeklinde verdiğimiz ..... ifadesi, "ayıplayanlar" anlamında kullanılmıştır.

 

"Bunlardan bazılarının şu an, yüz binlerle ifade edilebilecek servetleri vardır" ifadesi ile söz konusu kimselerin, önceki yoklukları ile, fetihler sebebiyle ulaş­tıkları varlıklı durumlarına işaret edilmiştir. Yokluk içinde olmalarına rağmen onlar yine de bulabildiklerini tasadduk ediyordu. Hadis, az olsun çok olsun sa­daka vermeye teşvik etmekte, verilen sadakayı küçük görmemeyi öğütlemek­tedir. Az sadakanın, kişiyi cehennemden koruyacağı ifade edilmektedir.

 

Kim bu kızlar sebebiyle sıkıntıya maruz kalır da onlara güzel davranırsa bu, onun için cehenneme karşı bir perde olur" hadisinin, konu başlığı İle ilgisi şudur: Bu olaydaki anne, hurmayı İkiye bölüp kızlarına vermiş ve bunun karşılığında "Ken­disini cehennemden koruyacak perde elde eder" sözünün kapsamına girmiştir.

 

Hz. Aişe (r.anha)’nın fiili ile konu başlığının ügisi, "az miktarda sadaka" vermiş olmasıdır. Diğer yandan Hz. Aişe'nin davranışı, ayetteki, "güçlerinin yet­tiğinden başkasını bulamayanlar" kapsamına da girmektedir. Burada ayrıca Hz. Aişe'nin sadaka verme konusunda yoğun gayretini de görmekteyiz. Çünkü o, Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem'in, "Yarım hurma bile olsa hiçbir kimse yanın­dan (boş) dönmesin" tavsiyesine tutunmaktaydı.