باب: من أحب
أن لا يسب
نسبه.
16. NESEBİNE SÖVÜLMESİNİ ARZU ETMEYEN
حدثني عثمان
بن أبي شيبة:
حدثنا عبدة،
عن هشام، عن
أبيه، عن
عائشة رضي
الله عنها
قالت:
استأذن
حسان النبي
صلى الله عليه
وسلم في هجاء
المشركين،
قال: (كيف بنسبي).
فقال حسان:
لأسلنك منهم
كما تسل الشعرة
من العجين،
وعن أبيه قال:
ذهبت أسب حسان
عند عائشة،
فقالت: لا
تسبه، فإنه
كان ينافح عن
النبي صلى
الله عليه
وسلم.
[-3531-] Hişam, Aişe r.anha'nın şöyle dediğini nakletli
dedi ki:
"Hassan müşrikleri hicvetmek hususunda Nebi Sallallahu Aleyhi
ve Sellem'den izin isteyince:
Ya benim nesebimin durumu ne olacak, diye sordu. Hassan: Andalsun
bir kıl, hamurdan nasıl çekiliyor ise seni de aralarından öyle çekip
çıkaracağım."
Hişam'ın babasından şöyle dediği rivayet edilmiştir:
"Aişe'nin önünde Hassan'a dil uzatmak istedim. O bana:
Ona dil uzatma, dedi. Çünkü o, Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem'i
savunan birisi idi. "
Hadis 4145 ve 6150 numara ile gelecektir.
Fethu'l-Bari Açıklaması:
"Hassan b. Sabit. .. izin istedi." Adı Hassan b. Sabit
b. el-Münzir b. Amr b. Haramıdır. Hazrec'1i ensardandır. Bu izni istemesinin
sebebi, Müslim'de Ebu Selerne yoluyla Aişe'den gelen rivayette açıklanmış
bulunmaktadır. Aişe dedi ki: Resulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem:
"Müşrikleri hicvediniz. Çünkü bu onlara ok atmaktan daha ağırdır"
diye buyurdu. Bunun üzerine İbn Revaha'ya haber göndererek: Onları hicvet dedi.
İbn Revaha onları hicvetti, fakat beğenmedi. Ka'b b. Malik'e haber gönderdi,
sonra da Hassan b. Sabit'e haber göndererek dedi ki: İşte sizin şu kuyruğunu
vuran arslana haber gönderme zamanınızdır. Sonra dilini çıkardı, onu hareket
ettirmeye koyuldu. Daha sonra dedi ki: Seni hak ile gönderene yemin ederim ki,
ben bu dilimle bir derinin yüzülmesi gibi yüzeceğim. Acele etme, diye buyurdu.
Ahmed de Ka'b b. Malik yoluyla şöyle dediğini rivayet
etmektedir: Resulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem bize: Şiir ile müşrikleri
hicvedin, diye buyurdu. Çünkü mümin bir kimse canıyla ve malıyla cihad eder.
Muhammed'in canı elinde olana yemin ederim ki (onu hicvederken) onlara ok
atıyor gibisiniz."
"Peki ya benim onlardaki nesebim ne olacak?" Yani
onlarla ortak bir nesebirn olduğu halde Kureyşlileri nasıl hicvedebilirim? Bu
ifadede hicvetme yollarının çoğunlukla atalara dil uzatmak olduğuna işaret
bulunmaktadır.
"Seni aralarından çekeceğim." Yani senin nesebini
onların neseplerinden ayırıp çıkaracağım ve hiciv, seni dışarıda tutarak sırf
onlara ait olacaktır.
"Bir saç telinin hamurdan çekilmesi gibi" ifadesi ile
saç telinin hamurdan çekilmesi halinde inceliğinden ötürü ona hiçbir şey
bulaşmadığına işaret etmektedir. Halbuki bir saç teli mesela baldan çekilecek
olursa böyle değildir. Ona o baldan bir şey bulaşabilir, fakat hamurdan
çekildiği takdirde oradan çıkmadan önce kopabilir de.
"Savunurdu" onu müdafaa eder ya da ona yapılan
hücumlara karşılık verirdi, demektir.
Az önce kaydedilen Ebu Selerne yoluyla gelen rivayette şöyle
denilmektedir:
"Aişe dedi ki: Ben Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem'i
Hassan'a şöyle derken dinledim: "Sen Allah ve Resulü adına savunma
yaptıkça Ruhu'l-Kuds seni destekleyip duracaktır." Yine dedi ki: Onu şöyle
buyururken de dinlemiştim: "Hassan onları hicvedince kendisinin de içi
soğudu, başkalarının da içini soğuttu."
Namaz bölümünün baş taraflarında Ruhu'l-Kuds ile kastedilenin
Cibril aleyhisselam olduğuna dair açıklamalar geçmiş bulunmaktadır. Şiir ve
hükümlerine dair açıklamalar da yüce Allah'ın izniyle ileride Edeb bölümünde
16145 nolu hadiste) gelecektir.