SÜNEN EBU DAVUD

Bablar  –  Konular  –  Numaralar  

SALAT BAHSİ

<< 1148 >>

DEVAM: 241-244. Bayram Namazında Ezan Okunmaz

 

حَدَّثَنَا عُثْمَانُ بْنُ أَبِي شَيْبَةَ وَهَنَّادٌ قَالَا حَدَّثَنَا أَبُو الْأَحْوَصِ عَنْ سِمَاكٍ يَعْنِي ابْنَ حَرْبٍ عَنْ جَابِرِ بْنِ سَمُرَةَ قَالَ صَلَّيْتُ مَعَ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ غَيْرَ مَرَّةٍ وَلَا مَرَّتَيْنِ الْعِيدَيْنِ بِغَيْرِ أَذَانٍ وَلَا إِقَامَةٍ

 

Câbir b. Semure (r.a.)'den; demiştir ki: Resûlullah (s.a.v.) ile birlikte ezansız ve kâmetsiz olarak defalarca bayram namazı kıldım."

 

 

İzah:

Müslim, iydeyn, Mesâcid; Tirmizî, cuma; Nesâî iydeyn, İbn Mâce, ikâme;  Ahmed b. Hanbel, I, 34, 141, 227, 232, 242.

 

Bu bâbm ilk hadisi zımnen, diğerleri de açıkça bayram namazlarında ezan ve ikâmetin olmadığım göstermektedir.

 

Irakî; "Bütün ulemânın ameli bu şekildedir"; îbn Kudâme de; "bu ko­nuda önemli bir ihtilâf bilmiyoruz" derler.

 

İmam Mâlik'in Muvatta'ındaki şu sözleri de bayramlarda ezan ve ka­metin olmayışında icmâ olduğunu bildirmektedir: "Ulemânın çoğundan, Resûlullah (s.a.v.) devrinden beri bayram namazlarında ezan ve kametin olmadığım işittim.”

 

Irakî, İbn Kudâme ve îmam Mâlik'ten yaptığımız nakillerden bayram­larda ezan ve kametin olmadığında icmâ olduğu fikri hasıl olmaktadır. Hal­buki bazı devirlerde bayramlarda ezan okunduğu ve kamet getirildiği bildirilmektedir. Herhalde yukarıda sözlerini naklettiğimiz âlimler, aksi uy­gulamayı icmâya zarar verecek nitelikte bulmamışlardır.

 

Bayram namazlarında ezan ve kameti ilk ihdas edenin kim olduğunda ihtilâf edilmiştir. Şafiî'nin rivayetine göre, bunu ilk ihdas eden Şam'da Mu-âviye; Medine'de de Haccâc olmuştur. İbnu'z-Zübeyr ve Mervân olduğuna dair rivayetler de vardır.

 

Hz. Nebi ve Hulefa-i Râşidîn'den gelen rivayetler bu uygulama­nın hilafınadır. Ezan ve kamet ihdas edenlerin dayanağının ne olduğu bilin­memektedir.

 

Zührf den mürsel olarak yapılan bir rivayette Resûlullah (s.a.v.)'in mü­ezzinine “namaz toplayıcıdır" demesini emrettiği rivayet edil­miştir. Ancak Nevevî bunun zayıf olduğunu söylemiştir. Bu sözün küsûf namazına kıyâsen söylenilmesi gerektiği görüşündekilere de itibar edilmemiştir. "Çünkü kıyasa ancak nassın olmadığı yerde gidilebilir, halbuki Efendimi­zin hiç bir şey söylenmeden namaza durduğuna dair bir çok hadis vârid olmuştur" denilmektedir. İbnu'I-Kayyım Zâdu'l-Me'ad'de, "Resûlullah mu­sallaya gelince ezansız kametsiz ve denmeden namaza du­rurdu. Sünnet olan bunlardan hiçbirinin yapılmamasıdır" der.