NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
حَدَّثَنَا
ابْنُ
الْمُثَنَّى
حَدَّثَنَا
عَبْدُ
الصَّمَدِ
أَخْبَرَنَا
هَمَّامٌ أَخْبَرَنَا
قَتَادَةُ
عَنْ يَزِيدَ
بْنِ عَبْدِ
اللَّهِ عَنْ
عَبْدِ
اللَّهِ بْنِ
عَمْرٍو
أَنَّهُ
قَالَ يَا
رَسُولَ
اللَّهِ فِي
كَمْ
أَقْرَأُ
الْقُرْآنَ قَالَ
فِي شَهْرٍ
قَالَ إِنِّي
أَقْوَى مِنْ ذَلِكَ
يُرَدِّدُ
الْكَلَامَ
أَبُو مُوسَى
وَتَنَاقَصَهُ
حَتَّى قَالَ
اقْرَأْهُ فِي
سَبْعٍ قَالَ
إِنِّي
أَقْوَى مِنْ
ذَلِكَ قَالَ
لَا يَفْقَهُ
مَنْ
قَرَأَهُ فِي
أَقَلَّ مِنْ
ثَلَاثٍ
Abdullah b. Amr (b.
el-Âs)'dan rivayet edildiğine göre,
Abdullah Hz. Nebi
(s.a.v.)'e:
Ya Resûlallah! Kur'an-ı
Kerim'i kaç günde okuyayım? diye sordu. Nebi (s.a.v.):
“Bir ayda" buyurdu.
Ben bundan daha kuvvetliyim
(daha kısa zamanda okuyabilirim). (Müellifin üstadı) Ebû Mûsâ (Muhammed b.
el-Musennâ) Resûlullah "Kur'an'ı yedi günde oku" deyinceye kadar
Abdullah'ın "noksanlaştırmasını istediğini" ve (ikisi arasında) geçen
konuşmayı tekrarladı. Abdullah:
Benim bundan daha
fazlasına gücüm yeter deyince, Resulullah (s.a.v.):
"Üç günden daha az
zamanda hatmeden (Kur'an'dan bir şey) anlayamaz" buyurdu.
İzah:
Tirmizî, Kur'ân; İbn
Mâce, ikâme; Darimî, salât
Bundan önceki
rivayetlerde İbn Amr'ın herhangi bir sorusuna işaret edilmeden Hz. Nebiin
direkt olarak Kur'an-ı ayda bir defa hatmetmesini emrettiğini görmüştük. Bu
rivayette ise, önce Abdullah b. Amr'ın Resulullah'a Kur'an'ı kaç günde
hatmetmesi gerektiğim sorduğu ve Efendimizin emirlerinin bu soruya cevap
olarak vârid olduğu anlaşılmaktadır. Ama bu keyfiyet, rivayetler arasında bir
tezada delâlet etmez. Çünkü Hz. Nebi'in önce Abdullah'ın hergün Kur'anı bir
defa hatmedip oruç tuttuğunu duyup bunun doğru olmadığını bildirmesi ve buna
mukabil İbn Amr'ın; "Peki ya Resulullah! O halde Kur'an'ı kaç günde hatmedeyim?"
diye sormuş olması muhtemeldir.
Hadiste Hz. Nebiin ayda
bir defa Kur'an'ı hatmetmesini söylemesine mukabil, İbn Amr'ın kendisinin daha
güçlü olduğunu, dolayısıyla daha kısa zamanda okuyabileceğini Efendimize arz
etmesi rivayet olarak yer almıştır. Aslında konuşma burada bitmemiş Hz. Nebi,
"öyleyse yirmi beş günde" demiş, İbn Anır daha azaltmasını istemiş ve
bu karşılıklı azaltma arzusu yedi güne kadar inmiştir. Fakat bu ara metinde
yer almamış sadece musannif, hocasının bunları teker teker saydığını
söylemekle yetinmiştir.
Önceki rivayetlerde
Resûlullah'ın en son yedi güne kadar inip daha az zamanda Kur'ân'm
hatmedilemeyeceğini bildirdiği zikredilmişti. Bunda ise bu sürenin üç gün
olarak sınırlandırılması ve Hz. Peyamberin; "Onu üç günden daha az sürede
okuyan birşey anlayamaz" sözlerinden anlamaktayız. Bu rivayetten Kur'ân'ı
Kerîm'i üç günden daha az bir süre zarfında hatmetmenin uygun olmayacağım
anlamaktayız. Ebû Ubeyd'in, Tayyib b. Süleyman kanalıyla Hz. Âişe (r.anhâ)'dan
rivayet ettiği; "Nebi (s.a.v.) Kur'ân'ı üç günden daha az bir zamanda
hatmetmezdi" mealindeki hadis de bu rivayetin mânâsını takviye
etmektedir. Said b. Mansûr'un sahih bir isnadla İbn Mes'ûd'dan mevköf olarak
rivayet ettiği şu haber önceden Kur'ân'm yedi günden daha az zamanda
okunmasının men edildiğini, sonra ise, üç günde okunmasına müsaade edildiğini
gösterir: "Kur'ân'ı yedi günde hatmediniz, üç günden daha az zamanda
okumayınız.”