NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
حَدَّثَنَا
مُسَدَّدٌ
أَخْبَرَنَا
الْمُعْتَمِرُ
قَالَ
سَمِعْتُ
أَبِي قَالَ
سَمِعْتُ
أَنَسَ بْنَ
مَالِكٍ
يَقُولُ
كَانَ رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ وَسَلَّمَ
يَقُولُ اللَّهُمَّ
إِنِّي
أَعُوذُ بِكَ
مِنْ الْعَجْزِ
وَالْكَسَلِ
وَالْجُبْنِ
وَالْبُخْلِ وَالْهَرَمِ
وَأَعُوذُ
بِكَ مِنْ
عَذَابِ الْقَبْرِ
وَأَعُوذُ
بِكَ مِنْ
فِتْنَةِ الْمَحْيَا
وَالْمَمَاتِ
Enes b. Mâlik (r.a.)'den
rivayet edildiğine göre; Resulullah (s.a.v.);
"Allahım! Şüphesiz
ben acizlikten, tenbellikten, korkaklıktan, cimrilik ve ihtiyarlıktan sana
sığınırım. Kabir azabından, ölümün ve hayatın fitnesinden sana sığınırım"
diye dua edermiş.
İzah:
Buhârî, deavât, cihâd;
Müslim, zikr, deavat; Nesâî, istiaze
Bundan evvelki hadisin
açıklamasında Peygamber (s.a.v.)'in değişik ifâdelerle hayatın bazı
sıkıntılarından Allah'a sığındığı belirtilmişti. Bu hadis-i şerifte belirtilen
ve tab'an insanın hoşuna gitmeyen şeyler de Efendimizin isti'âzesine konu
olmuştur. Bunlardan bir kısmının izahı önceki hadiste geçti orada geçmeyenler
şunlardır:
Acizlik: Bu terim esas
itibariyle bir şeye güç yetirememe manasınadır. Burada kast edilen hayır ve
ibâdetten düşmana karşı durmaktan acizliktir. Yoksa mutlak manâsıyla Allah'tan
başka her varlık âcizdir. Aczin insandan soyutlanması mümkün değildir.
Tenbellik: Bundan
murad, dünyevî işlerdeki tenbellik olabileceği gibi hayır ve hasenatta ağır
davranma anlamındaki tenbellik de olabilir.
Korkaklık, cimrilik ve
ihtiyarlık ile kabir azabı önceki hadisin açıklama kısmında geçmiştir. Ancak
ihtiyarlık evvelki hadiste "Sû'ül-ömr" olarak ifâde edilmişti.
Ölüm ve hayatın
fitnesinden maksadın ne olduğuna dair bilgi de "Namazda dua"
konusunda 880. no'lu hadiste yer almıştır.