NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
حَدَّثَنَا
مُحَمَّدُ
بْنُ
قُدَامَةَ
بْنِ
أَعْيَنَ
حَدَّثَنَا
أَبُو
عُبَيْدَةَ الْحَدَّادُ
عَنْ يُونُسَ
وَإِسْرَائِيلَ
عَنْ أَبِي
إِسْحَقَ
عَنْ أَبِي
بُرْدَةَ
عَنْ أَبِي
مُوسَى أَنَّ
النَّبِيَّ
صَلَّى
اللَّهُ عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
قَالَ لَا
نِكَاحَ إِلَّا
بِوَلِيٍّ
قَالَ
أَبُو دَاوُد
وَهُوَ
يُونُسُ عَنْ
أَبِي
بُرْدَةَ
وَإِسْرَائِيلُ
عَنْ أَبِي إِسْحَقَ
عَنْ أَبِي
بُرْدَةَ
Ebu Musa'dan rivayet
olunduğuna göre, Nebi (s.a.v.);
"Velisiz nikâh
olmaz*' buyurmuştur.
Buharî, nikah; Tirmizî,
nikah; İbn Mâce, nikah; darimî, nikah, Ahmed b. Hanbel, 1, 250; IV, 294, 413,
418; VI, 260.
Ebû Dâvud dedi ki: O
Yunus, Ebu Bürde'den; İsrail'de Ebu İshak vasıtasıyla Ebu Bürde'den (rivayet
etti).
İzah:
Musannif Ebû Davud'un
metnin sonuna ilâve ettiği ta’likten anlaşıldığına göre hadisin râvilerinden Yunus b. Ebi İshak bu
hadisi Ebu Bürde'den bizzat kendisi rivayet etmiştir. Kendisiyle Ebû Bürde
arasında Ebu İshak yoktur. Gerçekten imam Tirmizî'nin şu sözününde bu gerçeği
teyid etmekte olduğu açıktır: "Ebu Ubeyde el-Haddad ise, Yunus b. Ebi
İshak'tan (o) Ebu Bürde'den (o) Ebu Musa'dan
(O'da) Peygamber (s.a.v.)'den rivayet etti." Bu senette Ebu
İshak'tan bahsetmedi. Fakat el-Haddad'ın dışındaki râviler Yunus ile Ebu Bürde
arasında Ebu îshak'ın da bulunduğunu söylediler"[Tirmizî, nikah] Bu
konuda ulemadan bir cemaat de el-Haddad gibi düşünmüş ve bu hadisin senedinde
Yunus ile Ebu Bürde arasında Ebu îshak'ın bulunmadığını söylemişlerdir. Nitekim
Hakim de Müstedrek'inde bu görüşten hareket etmiştir. [Hakim, el-Müstedrek,
II, 171.] Metinde geçen "nikah
yoktur" sözü iki manaya gelebilir:
1. Buradaki olumsuzluk edatı
gerçek mânâsında kullanılmış olabilir, bu durumda cümle "velisiz kıyılan
nikâh kıyılmamış sayılır ve hükümsüzdür'l anlamına gelir.
2. Olumsuzluk, nikâh
akdinin aslî unsurları ile ilgili olmayıp vasıfları, sıhhati ve kemâli ile
ilgili olabilir. Fıkıh kitaplarında ayrıntılı olarak açıklandığı üzere bu iki
durum hükümleri ve neticeleri bakımından biribirle-rinden çok farklıdırlar.