NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
حَدَّثَنَا
مُحَمَّدُ
بْنُ
بَشَّارٍ
حَدَّثَنَا
ابْنُ أَبِي
عَدِيٍّ
أَخْبَرَنَا
هِشَامُ بْنُ
حَسَّانَ
حَدَّثَنِي
عِكْرِمَةُ
عَنْ ابْنِ
عَبَّاسٍ
أَنَّ
هِلَالَ بْنَ
أُمَيَّةَ قَذَفَ
امْرَأَتَهُ
عِنْدَ
رَسُولِ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
بِشَرِيكِ
ابْنِ
سَحْمَاءَ
فَقَالَ
النَّبِيُّ
صَلَّى
اللَّهُ عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
الْبَيِّنَةُ
أَوْ حَدٌّ
فِي ظَهْرِكَ
قَالَ يَا
رَسُولَ
اللَّهِ
إِذَا رَأَى
أَحَدُنَا
رَجُلًا
عَلَى امْرَأَتِهِ
يَلْتَمِسُ
الْبَيِّنَةَ
فَجَعَلَ
النَّبِيُّ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ وَسَلَّمَ
يَقُولُ
الْبَيِّنَةُ
وَإِلَّا فَحَدٌّ
فِي ظَهْرِكَ
فَقَالَ
هِلَالٌ
وَالَّذِي
بَعَثَكَ بِالْحَقِّ
نَبِيًّا
إِنِّي
لَصَادِقٌ
وَلَيُنْزِلَنَّ
اللَّهُ فِي
أَمْرِي مَا
يُبْرِئُ
بِهِ ظَهْرِي
مِنْ
الْحَدِّ
فَنَزَلَتْ
وَالَّذِينَ
يَرْمُونَ
أَزْوَاجَهُمْ
وَلَمْ
يَكُنْ
لَهُمْ
شُهَدَاءُ
إِلَّا أَنْفُسُهُمْ
فَقَرَأَ
حَتَّى
بَلَغَ مِنْ
الصَّادِقِينَ
فَانْصَرَفَ
النَّبِيُّ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
فَأَرْسَلَ
إِلَيْهِمَا
فَجَاءَا
فَقَامَ
هِلَالُ بْنُ
أُمَيَّةَ
فَشَهِدَ
وَالنَّبِيُّ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
يَقُولُ
اللَّهُ
يَعْلَمُ أَنَّ
أَحَدَكُمَا
كَاذِبٌ
فَهَلْ
مِنْكُمَا
مِنْ تَائِبٍ
ثُمَّ
قَامَتْ
فَشَهِدَتْ
فَلَمَّا
كَانَ عِنْدَ
الْخَامِسَةِ
أَنَّ غَضَبَ
اللَّهِ عَلَيْهَا
إِنْ كَانَ
مِنْ
الصَّادِقِينَ
وَقَالُوا
لَهَا
إِنَّهَا
مُوجِبَةٌ
قَالَ ابْنُ
عَبَّاسٍ
فَتَلَكَّأَتْ
وَنَكَصَتْ حَتَّى
ظَنَنَّا أَنَّهَا
سَتَرْجِعُ
فَقَالَتْ
لَا أَفْضَحُ
قَوْمِي
سَائِرَ
الْيَوْمِ
فَمَضَتْ فَقَالَ
النَّبِيُّ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ وَسَلَّمَ
أَبْصِرُوهَا
فَإِنْ
جَاءَتْ بِهِ
أَكْحَلَ
الْعَيْنَيْنِ
سَابِغَ الْأَلْيَتَيْنِ
خَدَلَّجَ
السَّاقَيْنِ
فَهُوَ
لِشَرِيكِ
ابْنِ سَحْمَاءَ
فَجَاءَتْ
بِهِ
كَذَلِكَ
فَقَالَ
النَّبِيُّ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ وَسَلَّمَ
لَوْلَا مَا
مَضَى مِنْ
كِتَابِ اللَّهِ
لَكَانَ لِي
وَلَهَا
شَأْنٌ
قَالَ
أَبُو دَاوُد
وَهَذَا
مِمَّا
تَفَرَّدَ
بِهِ أَهْلُ
الْمَدِينَةِ
حَدِيثُ ابْنِ
بَشَّارٍ
حَدِيثُ هِلَالٍ
İbn Abbâs (r.a.)'dan
rivayet edildiğine göre,
Hilâl b. .Ümeyye Nebi
(s.a.v.)'in huzurunda, karısını Şerîk b. Sehmâ ile zînâda bulunmakla suçladı.
Nebi (s.a.v.) de Hilâl’e
"(Dört) şahid(ini)
(hazırla) yahut da arkana hadd (vurulacaktır)" buyurdu. Bunun üzerine
Hilâl:
"Ey Allah'ın
Rasûlü! Bizim birimiz karısının üzerinde bir erkek görürse, şahit mi aramaya
gidecek? (o kimse şâhid getirinceye kadar, işini bitirip savuşup) gitmez mi?
diye karşılık verdi. Rasûl-i Ekrem de:
"Sen şahidlerini
hazırla, yoksa arkana hadd (vurulacaktır)" demeye devam etti. Bunun
üzerine Hilâl (b. Ümeyye);
Seni hak Nebi olarak
gönderen (Allah)'a yemîn ederim ki, gerçekten ben doğru söylüyorum ve (eminim
ki) Allah benim bu işim hakkında benim arkamı hadden kurtaracak bir şey (âyet)
indirecektir, dedi. Bunun üzerine,
"Eşlerine (zînâ
suçu) atan ve kendilerinden başka şahitleri bulunmayan kimseler...[Nur 6] âyeti
indi ve (Hz. Nebi de bu âyeti) “doğru söyleyenlerdendir," kavli şerifine
kadar okudu ve (âyeti) bitirince onlara haber gönderdi ikisi de geldiler (önce)
Hilâl ayağa kalkıp şehâdette bulundu. Nebi (s.a.v.) de,
"Muhakkak ki Allah
birinizin yalancı olduğunu biliyor (bu durumda) ikinizden tevbe edecek (birisi)
var mıdır?" diye sordu. Sonra (Hilâl'in karısı) kalkıp şehâdette bulundu
ve "Eğer (kocası) doğru söylüyorsa Allah'ın gazabının kendi üzerine
olmasını" (ifâde eden) beşinci yemîne gelince (orada bulunanlar) ona:
Bu (şehâdet azabı)
mucibdir, diye ikazda bulundular.
îbn Abbas diyor ki;
Bunun üzerine kadın biraz yavaşlayıp durakladı. Hatta biz kadını (şehâdette
bulunmaktan) vaz geçecek zannettik, derken (kadın kendini toparlayıp);
Şimdiye kadar şerefle
yaşamış (olan) kavmimi (ben bundan sonraki günlerde) rezîl ve rüsvây etmem, diyerek
liân yemînini yerine getirdi. Bunun üzerine Nebi (s.a.v.);
"Bu kadın'a dikkat
ediniz! Eğer gözleri sürmeli iri kalçalı, kalın baldırlı, bir çocuk dünyaya
getirirse, çocuk Şerik b. Sehmâ'ya aittir," buyurdu. (Kadın da gerçekten)
böyle bir çocuk dünyaya getirdi. Bunun üzerine Nebi (s.a.v.)
"Eğer Allah'ın
kitabının (liân hakkındaki) hükmü infaz edilmemiş olsaydı, benîm ile bu kadın
için (başka) bir durum vardı (yani ben o kadına zînâ haddi uygulardım)"
buyurdu.
İzah:
Buhârî, tefsîr Sûre;
Tirmizî, tefsîr Sûre; îbn Mâce, talâk; Ahmec b. Hanbel, I, 239; V, 294.
Ebû Dâvud dedi ki: Bu
îbn Beşşâr hadîsi (yâni) Hilâl (b. Ümeyye) hadisesi (sadece) Medînelilerin
rivayet ettiği hadîs(ler)dendir.
Hilâl b. Ümeyye'nin
zînâ isnâd ettiği Şerik, Habeşli yahut da Yemenli olduğu zannedilen Sehmâ
isimli bir kadının oğludur. Babası ise 2245 numaralı hadîs-i şerifte sözü geçen
Asım b. Adiyy'in amcasının oğlu Abdetu'I-Aclânî'dir. Bilindiği gibi karısının
zînâ ettiğini iddia eden birinin, kadınla erkeği zînâ halinde, yâni tam bir
cinsel birleşme halinde gördüğünü dört şahidin şehâdetiyle isbâtlaması gerekir.
Isbâtlayamadıği takdirde Namuslu ve hür kadınlara (zînâ isnadı ile) iftira atan
sonra (bu konuda) dört şahid getiremeyen kimselerin herbi-rin)c de seksen
değnek vurun. Onların şahidliklerim de
ebedi) yen kabul etmeyin. Onlar fâsıkların tâ kedileridir. Meğer ki bu
hareketten sonra tevbe ve (hallerini) islâh edeler. Allah çok yarhğayıcı, çok
esirgeyicidir"[Nur 4-5.] âyet-i kerîmesi gereğince iftiracı olarak ona
seksen değnek vurulur. Bu bakımdan Rasûl-i Ekrem efendimiz, karısının Şerîk ile
zînâ ettiğini iddia eden Hilâl b. Ümeyye'ye; "Dört şahidini (hazırla)
yahut da arkana hadd vurulacaktır'' buyurmuştur. Bu durum yukarıda mealini
sunduğumuz kazif âyetinin bu olaydan önce inmiş olduğunu gösterir. Bu mevzûyu
4452 numaralı hadîsin şerhinde inşallah tekrar ele alacağız.
Mevzûmuzu teşkîl eden
hadîs-i şerifle Buhârî'nin rivayet ettiği bir hadîsin Nûr sûresinin, liânla
ilgili (6-9.) numaralı âyetlerinin Hilâl b. Ümeyye hakkında indiğini ifâde
ederken 2245-2252 numaralı hadîs-i şeriflerin, sözü geçen âyetlerin Hz. Uveymir
hakkında indiğini ifâde etmeleri bu hadîsler arasında bir çelişki bulunduğunu
göstermez. Çünkü aynı olay birbirine yakın tarihlerde her iki zâtın da başına
geldiğinden sözü geçen âyet-i kerîmelerin inmesine her iki şahıs da sebeb olmuş
olabilirler.