NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
حَدَّثَنَا
مُوسَى بْنُ
إِسْمَعِيلَ
حَدَّثَنَا
أَبَانُ
حَدَّثَنِي
يَحْيَى عَنْ
أَبِي
كَثِيرٍ عَنْ
أَبِي
هُرَيْرَةَ
أَنَّ رَسُولَ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ وَسَلَّمَ
قَالَ
الْخَمْرُ
مِنْ
هَاتَيْنِ الشَّجَرَتَيْنِ
النَّخْلَةِ
وَالْعِنَبَةِ
قَالَ أَبُو
دَاوُد اسْمُ
أَبِي
كَثِيرٍ
الْغُبَرِيِّ
يَزِيدُ بْنُ
عَبْدِ
الرَّحْمَنِ
بْنِ غُفَيْلَةَ
السَّحْمِيِّ
وَقَالَ
بَعْضُهُمْ أُذَيْنَةُ
وَالصَّوَابُ
غُفَيْلَةُ
Ebû Hureyre (r.a)'den
Rasûlullah (s.a.v.)'in şöyle buyurduğu rivayet edilmiştir:
"Şarap şu iki
ağaçtan, yani hurma ve üzüm ağacından (yapılan içki)dir."
Ebû Dâvûd dedi ki: (Bu
hadisin ravisi) Ebû Kesîr el-Guberî'nin ismi, Yezid b. Abdurrahman b. Gufeyle es-Sahmî'dir.
Bazıları (onun isminin) Üzeyne (olduğunu) söylemiş/erse de doğrusu Gufeyle'dir.
İzah:
Müslim, eşribe;
Tirmizî, eşribe; İbn Mâce, eşribe; Ahmed b. Hanbel, II, 279, 408, 409, 474,
496, 518, 526.
Şarabın hurma ve
üzümden yapıldığını ifade eden bu hadisle; üzüm ve hurmadan yapıldığı gibi
baldan, buğdaydan ve arpadan da yapılabildiğini ifade eden 3676 ve 3677
numaralı hadisler arasında bir çelişki olduğu söylenemez. Çünkü bu hadiste
ifade edilmek istenen; şarabın çoğunlukla üzümle hurmadan elde edildiğidir, bu
ikisinin dışında başka bir maddeden şarap elde edilemeyeceği değildir.
Bu hadis, şarabın haram
kılındığını te'kid etmek için söylenmiş bir hadistir. O zamanlar şarap
yapmakta en çok kullanılan üzümle hurma olduğu için bu iki maddeye işaret
edilmekle yetinilmiştir. Bunu, karnın genellikle etli yemeklerle doyduğuna ve
giyimin yünlü kumaşlarla gerçekleştiğine işaret etmek isteyen bir kimsenin,
"Karın etten doyar, ısınma yünle olur" demesine benzetebiliriz.
Kişinin bu sözüyle diğer yiyecek maddelerinin karın doyurmadığını ve diğer
maddelerden dokunan kumaşlardan elbise olamayacağını kasdettiği söylenemez.
Ancak bu kimsenin böyle söylemekle; yiyecekler içinde etin, giyecekler içinde
de yünlü kumaşların büyük bir yeri olduğunu söylemek istediğine hükmedilir.
Doğrusu da budur.