SÜNEN EBU DAVUD

Bablar  –  Konular  –  Numaralar  

ET’İME BAHSİ

<< 3807 >>

NUMARALI HADİS-İ ŞERİF:

 

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ حَنْبَلٍ وَمُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ الْمَلِكِ قَالَا حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ عَنْ عُمَرَ بْنِ زَيْدٍ الصَّنْعَانِيِّ أَنَّهُ سَمِعَ أَبَا الزُّبَيْرِ عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ أَنَّ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ نَهَى عَنْ ثَمَنِ الْهِرِّ قَالَ ابْنُ عَبْدِ الْمَلِكِ عَنْ أَكْلِ الْهِرِّ وَأَكْلِ ثَمَنِهَا

 

Câbir b. Abdullah'dan rivayet olunduğuna göre;

 

Nebi (s.a.v.) kedi parasını yasaklamıştır. (Muhammed) İbn Abdilmelik (ise bu cümleyi):

 

"Kedi (etini) ve (kedi) parasını yemeyi yasakladı" (şeklinde) rivayet etti.

 

 

İzah:

Ayrıca bu hadis'i Ebû Dâvûd, buyu'; Tirmizî, buyu'; İbn Mâce, ticârât, sayd; Ahmed b. Han­bel, III, 297, 317, 339, 349, 353, 386. da tahric etti.

 

Bu babda geçen hadis-i şeriflerde şu mevzular ele alınmaktadır:

 

1- Köpek dişli olan yırtıcı hayvanların etlerini yemek yasaklanmıştır.

 

2- Pençeli kuşların etlerini yemek yasaklanmıştır.

 

3- Anlaşmalı olarak müslüman topraklarına giren ya da orada yaşayan gayri müslimlerin mallarını haksızlıkla ele geçirmek yasaklanmıştır.

 

4- Bir topluma misafir olan kimseyi ağırlamak o toplumun görevi, ağır­lanmak da o kişinin hakkıdır. O toplum bu görevini yerine getirmediği tak­dirde, misafir onlardan hak talep edebilir.

 

5- Ehli eşek, at ve katır eti yemek yasaklanmıştır.

 

6- Kedi eti yemek yasaklanmıştır.

 

7- Kedi satıp parasını yemek caiz değildir.

 

Birinci maddede sözü geçen köpek dişli yırtıcı hayvanlardan maksat, kö­pek dişleriyle saldıran aslan, kurt ve köpek gibi hayvanlardır.

 

Bezlü'l-Mechûd yazarının dediği gibi, metinde geçen "yırtıcı" kelime­siyle deve bu sınıfın dışında bırakılmıştır. Çünkü her ne kadar.deve köpek dişli ise de yırtıcı değildir.

 

Avnü'l-Ma'bûd yazan şunları kaydediyor:

 

"Nihâye müellifi İbnü'l-Esîr'e göre; köpek dişli yırtıcı hayvanlardan mak­sat, avını yakalayıp zorla parçalayıp yiyen aslan, kaplan, kurt gibi hayvan­lardır. Kamus yazarına göre ise, parçalayıcı hayvanlardır. Haram olan bu yırtıcı hayvanların cinsi mevzuunda fıkıh imamları ihtilâfa düşmüşlerdir.

 

fmam Ebû Hanîfe'ye göre; sırtlan, fil, tarla faresi ve kedi gibi et yiyen her hayvan bu sınıfa girer ve etlerini yemek haram olur.

 

İmam Şafiî'ye göre ise, aslan, kaplan ve kurt gibi insanlara saldıran hay­vanlardır. Sırtlan ve tilki gibi insanlara saldırmayan yırtıcı hayvanlar ise bu sınıfa girmediklerinden onların etlerini yemek helaldir."

 

İkinci maddede etlerinin yenmesi yasaklanan pençeli kuşlardan maksat ise, uçarken avını havada yakalayıp pençesiyle parçalayan kartal, doğan, şahin gibi kuşlardır. Pençesi olduğu halde başka hayvanları avlamayan kuşlar bu sınıfa girmediklerinden helâldir. Bu sınıfa giren kuşların etleri İmam Şafiî, Ahmed ve Ebû Hanîfe'ye göre haramdır. İmam Mâlik'e göre ise helâldir.[el-Cezerî, Kitabü'l-Fıklı ale'l-Mezâhibi'l-Erbaa, II, 1.]

 

Üçüncü maddede yer alan, anlaşmalı olarak müslüman topraklarında bulunan gayri müslimlerin mallarını haksızlıkla almanın yasaklanması me­selesine gelince; esasen anlaşmalı olarak müslüman topraklarında yaşayan gayri müslimler ya zimmî olurlar ya da pasaportlu olarak bulunurlar. Bilin­diği gibi zimmîler, anlaşma şartlarını ihlâl etmedikleri sürece, pasaportlular da pasaport süresi devam ettiği müddetçe İslâm ülkesinde kalabilirler. Zim­mîler, İslâm ülkesinde güvence ile yaşamalarına karşılık müslümanlara ciz­ye ödemek zorunda oldukları gibi, pasaportlu olanlar da yanlarında bulu­nan ticaret mallarının onda birini müslümanlara vergi olarak vermek zorun­dadırlar. İşte müslümanlarm kendi ülkelerinde yaşayan anlaşmalı gayri müslimlerden bu vergileri almaları haklarıdır. Bunun dışında gayri müslimlerin mallarından bir şey almaları haramdır. Onların bu mallan kaybolup da müs­lümanlarm eline geçmesi halinde hüküm yine böyledir. Ancak onların ihti­yaç duymadıkları için terkettikleri mallar bu hükmün dışındadır.

 

Beşinci maddede yer alan ehli eşek ve katıra gelince, bu hayvanların et­leri Hanefî ve Hanbelî mezheplerinde haranı olmakla beraber Mâliki mez­hebinde bu hususta iki görüş vardır. Birinci ve meşhur olan görüşe göre ha­ramdır. İkinci görüşe göre ise mekruhtur. Ancak Hanefî, Şafiî ve Hanbelî mezheblerine göre annesi inek yahut babası vahşi eşek annesi kısrak olan katırların etleri helâldir.

 

Fakat eşek etiyle ilgili bu 3806 numaralı hadis zayıftır. Çünkü bu hadisi rivayet ettiği söylenen Halid b. Velid, Hayber savaşında henüz müslüman olmamıştır. Ancak 3808-3811 numaralı hadisler eşek etinin haramlığmı açıkça ifade etmektedir.

 

Yedinci maddede yer alan kedi eti yemek de haramdır. Çünkü kedi as­lında birinci madedde yer alan yırtıcı hayvanlar sınıfına girmektedir. Bu ba­kımdan kedi eti yemek Hanefî, Şafiî ve Hanbelî mezheplerine göre haram, Mâlikîlere göre mekruhtur.