SÜNEN EBU DAVUD

Bablar  –  Konular  –  Numaralar  

EDEB BAHSİ

<< 5021 >>

NUMARALI HADİS-İ ŞERİF:

 

حَدَّثَنَا النُّفَيْلِيُّ قَالَ سَمِعْتُ زُهَيْرًا يَقُولُ سَمِعْتُ يَحْيَى بْنَ سَعِيدٍ يَقُولُ سَمِعْتُ أَبَا سَلَمَةَ يَقُولُ سَمِعْتُ أَبَا قَتَادَةَ يَقُولُ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ الرُّؤْيَا مِنْ اللَّهِ وَالْحُلْمُ مِنْ الشَّيْطَانِ فَإِذَا رَأَى أَحَدُكُمْ شَيْئًا يَكْرَهُهُ فَلْيَنْفُثْ عَنْ يَسَارِهِ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ ثُمَّ لِيَتَعَوَّذْ مِنْ شَرِّهَا فَإِنَّهَا لَا تَضُرُّهُ

 

Ebu Katâde (r.a.) Rasûlullah (s.a.v.)'i şöyle buyururken işittiğini söylemiştir:

 

"Rü'ya Allah'dandır. Hulm ise şeytandadır. Biriniz, hoşlanmadığı bir rü'ya görürse sol tarafına üç defa tükürüp sonra onun şerrinden Allah'a sığınsın. Çünkü ( o zaman ) o rü'ya kendisine zarar vermez."

 

 

İzah:

Buhari, tabir, bedu'1-halk, tıbb; Müslim, rüya; İbn Mâce, rüya; Darimî rü'ya; Muvatta, rü'ya; Ahmed b. Hanbel, V, 296, 300, 305, 310.

 

Rü'ya ile hulm, ikisi de uyuyan kimsenin gördüğü manasına gelirse de ekseriyetle güzel düşlere "rü'ya", korkunç ve çirkin olanlarına "hulm" denilmek âdet olmuştur. Bundan dolayı hadiste teşrif izafeti kabilinden rü'ya Allah'a izafe edil­miş, hulm ise şeytana nisbet olunmuştur.

 

İmam Maziri diyor ki Ehl-i sünnetin, rü'ya hakkındaki mezhebine gö­re Allah teâlâ uyanık kimsenin kalbinde bazı hisler yarattığı gibi uyuyan kimsenin kalbinde de bir takım inançlar halk eder. Allah dilediğini halk eder. Bütün görülenler, Allah'ın halk ettiği şeylerdir. Lâkin rü'yayı ve başka şeylere sevinç alamet olarak yarattığı itikatları, şeytanı orada bu­lundurmadan yaratır, zarariı şeylere alamet olanları şeytanın huzurunda yaratır. Böylece bunlar mecazen şeytana nisbet edilirler. İşte Nebi (s.a.v.)'in: "Rü'ya Allah'dandır, hulüm ise şeytandadır" sözünün mana­sı budur. Yoksa "şeytan bir şey yapar" manasına değildir. Binaenaleyh se­vilen düşün adı rüya sevilmeyenin adı da hulm dür.

 

Rasûlullah (s.a.v.)'ın: "Çünkü o düş kendisine asla zarar verecek de­ğildir." sözünden murad "Allah teâlâ üç defa sol tarafına tükürüp şerrin­den Allah'a sığınmayı o kimsenin korktuğundan kurtulup selâmete erme­sine sebep kılmıştır. Nitekim sadakayı da malı korumak ve belayı defetmek için sebep halk etmiştir" demektir.

 

Binaenaleyh bu rivayetlerde zikredilen hususları, toplayıp hepsiyle amel etmek gerekir. Bir kimse korkunç bir rü'ya gördü mü, eûzu çekerek sol tarafına üç defa tükürmeli bulunduğu taraftan öbür yana dönmeli, hat­ta iki rekat namaz kılmalıdır. Bu suretle rü'ya hakkında rivayet edilen bü­tün hadislerle amel etmiş olur. Mamafih hadislerdekinin bazısıyla amel etmek dahi biiznillah zararı defetmek için kâfidir.

 

Kadı Iyaz diyor ki "Üç defa üfürme emri gördüğü kötü rü'yada hazır bulunan şeytanı kovmak, onu tahkir ve rezil etmek içindir. Sol tarafa tü­kürmek de solun sevilmeyen kir ve paslar mahalli olmasındandır. Sağ bu­nun aksinedir..."

 

Kadı Iyaz'ın sol tarafa üflemekle, sol tarafa tükürmeyi ayrı ayrı zikret­mesine bakarak bunların iki ayrı fiil olduğu zannedilmemelidir. Çünkü-mevzumuzu teşkil eden hadiste geçen "nefes" kelimesiyle kast edilen tü­kürükle birlikte üfürmektir. Binaenaleyh tükrükle birlikte üfürmek birlik­te yapılan iki fiildir. Kadı Iyaz tükrüğün ve üfürmenin ifade ettikleri ma­naları ayrı ayrı izah edebilmek için bunları ayrı zikr etmiştir.

 

Netice itibariyle hoşa gitmeyen bir rü'ya gören kimsenin yapacağı iş­ler şunlardır:

 

1. Uyandığı zaman derhal hafif nefesle birlikte sol tarafına tükürür (Bkz. Mevzumuzu teşkil eden hadis-i şerif)

 

2. Üç defa "Allahım, görmüş olduğum bu rü'yanın şerrinden ve rah­metinden kovulmuş olan şeytanın şerrinden sana sığınırım" diyerek Al­lah'a sığınır.

 

3. Uyanınca öbür tarafına döner.[Ebû Davud, hadis nu, 5022.]

 

4. Allah'ın bu rü'yayı hayırlara getirmesi için dua eder.[İbn Mâce, abirü rü'ya]

 

5. Bu rü'yayı kendisini seven ve rü'ya tabiri ilmine vakıf olan kimse­lerden başkasına anlatmaz.[Ebu Davud, hadis nu. 5020.]

 

6. Bu hususlara riayet eden kimseye görmüş olduğu korkulu, rü'ya hiç­bir zarar vermez.[Ebu Davud, hadis nu. 5021.]

 

Hoşa giden güzel br rü'ya gören kimse ise şu hususlara riâyet eder:

 

1. Görmüş olduğu bu güzel rü'yadan dolayı Allah'a hamd eder.[Buhârî, ta'bir]

 

2. Bu rü'yayı Allah'tan bir müjde olarak kabul eder ve bunu başkala­rına anlatır.[Buhârî, ta'bir]