İSLAM NEDİR VE
HASLETLERİNİN BEYANI BABI
Bu başlık, Tuhfetu'l-Eşraf bi
Marifeti'I-Etraf'tan alınmıştır.
7 - (10) حدثني
زهير بن حرب.
حدثنا جرير.،
عن عمارة (وهو ابن
القعقاع)، عن
أبي زرعة، عن
أبي هريرة؛
قال:
قال
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم "سلوني
فهابوه أن
يسألوه. فجاء
رجل فجلس عند
ركبتيه. فقال:
يا رسول الله!
ما الإسلام؟
قال "لا تشرك
بالله شيئا.
وتقيم الصلاة.
وتؤتى الزكاة.
وتصوم رمضان"
قال: صدقت. قال:
يا رسول الله !
ما الإيمان؟
قال "أن تؤمن
بالله، وملائكته،
وكتابه،
ولقائه،
ورسله، وتؤمن
بالبعث، وتؤمن
بالقدر كله"
قال: صدقت. قال:
يا رسول الله!
ما لإحسان؟
قال "أن تخشى
الله كأنك
تراه. فإنك إن لا
تكن تراه فإنه
يراك" قال
صدقت. قال : يا
رسول الله!
متى تقوم
الساعة؟ قال"
ما المسئول
عنها بأعلم من
السائل. وسأحدثك
عن أشراطها.
إذا رأيت
المرأة تلد
ربها فذاك من
أشراطها. وإذا
رأيت الحفاة
العراة الصم
البكم ملوك
الأرض فذاك من
أشراطها. وإذا
رأيت رعاء
البهم
يتطاولون في
البنيان فذاك
من أشراطها.
في خمس من
الغيب لا
يعلمهن إلا
الله. ثم قرأ: {إن
الله عنده علم
الساعة وينزل
الغيث ويعلم
ما في الأرحام
وما تدري نفس
ماذا تكسب غدا
وما تدري نفس
بأي أرض تموت
إن الله عليم خبير}.
[31/ سورة لقمان،
آية 34]قال
ثم قام الرجل.
فقال رسول
الله صلى الله
عليه وسلم
"ردوه على"
فالتمس فلم
يجدوه. فقال
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم "هذا
جبريل أراد أن
تعلموا. إذا
لم تسألوا".
[:-99-:] Bana
Zuheyr b. Harb tahdis etti. Bize Cerir, Umare -b. el-Ka'ka'den tahdis etti. O
Ebu Zur'a'dan, o Ebu Hureyre'den şöyle
dediğini nakletti:
Rasulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): "Bana soru sorun" buyurdu. Ashab, heybetinin
etkisi ile ona soru sormaktan çekindiler. Sonra bir adam gelip onun dizlerinin
yanında oturuverdi.
Ey Allah'ın Rasulü,
İslam nedir, dedi. O: "Allah'a hiçbir şeyi ortak koşmaman, namazı dosdoğru
kılman, zekatı vermen, ramazan orucunu tutmandır" buyurdu. Adam:
Doğru söyledin, dedi.
Adam: Ey Allah'ın Rasulü iman nedir? (1/40a) dedi.
Allah Rasulü Sallallahu
aleyhi ve Sellem: "Allah'a, meleklerine, kitabına, ona kavuşmaya,
rasullerine iman etmen, ölümden sonra dirilişe iman etmen ve her şeyiyle kadere
iman etmendir" buyurdu. Adam:
Doğru söyledin dedi.
Sonra: Ey Allah'ın Rasulü, ihsan nedir, dedi.
Allah Rasulü Sallallahu
aleyhi ve Sellem: ''Aziz ve celi! Allah'tan onu görüyormuşsun gibi korkmandır
çünkü sen onu görmezsen dahi muhakkak o seni görür" buyurdu. Adam:
Doğru söyledin dedi.
Sonra: Ey Allah'ın Rasulü, kıyamet ne zaman kopacak, dedi.
Allah Rasulü (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): "Hakkında kendisine soru sorulan sorandan daha bilgili
değildir ama ben sana şartlarını söyleyeyim. Kadının efendisini doğurduğunu
görürsen işte bu onun şartlarındandır. Çıplakların, yalınayaklı, sağır ve
dilsiz kimselerin yeryüzünün hükümdarları olduğunu görecek olursan işte bu onun
şartlarındandır. Dilsiz hayvanlara çobanlık edenlerin uzun bina dikmekte
birbirleriyle yarıştıklarını görürsen işte bu onun şartlarındandır. (Kıyametin
ne zaman kopacağı bilgisi ise) Allah'tan başka kendilerini kimsenin bilemediği
gaybın beş hususu içerisindedir" buyurdu. Sonra da: "Saatin
(kıyametin ne zaman kopacağının) ilmi muhakkak Allah'ın yanındadır. Yağmuru o
indirir, rahimlerde olanı bilir. Hiçbir kimse yarın ne kazanacağını bilemez.
Hiçbir nefis de hangi yerde öleceğini bilmez. Muhakkak Allah her şeyi bilendir,
her şeyden haberdardır. " (Lakman, 34) ayetini okudu.
(Ebu Hureyre) dedi ki:
Sonra adam kalktı. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "O adamı bana
geri getirin" buyurdu. Adamı aradılar ama bulamadılar. Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bu Cebrai! idi. Siz soru sormayınca o da
sizin (dininizi) öğrenmenizi istedi" buyurdu.
Diğer tahric: Yalnız
Müslim rivayet etmiştir; Tuhfetu'l-Eşraf, 14915
(AHMED DAVUDOĞLU)
AÇIKLAMA : Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: «Bana sorun!» buyurması ashaba canı
sıkıldığı içindi.
Çünkü
ashab bir çok sualler sormuşlardı. Hatta Peygamber (s.a.v.) bazılarının
kendisini müşkül mevki'de bırakmak için sual sorduklarını hissederek gazaba
gelmiş; yüzü kıpkırmızı olmuştu. İşte bu teessür ve iğbirar (kırgınlık) haleti
içerisinde onlara:«Sorun bana, sorun! Vallahi şu yerimde bulunduğum müddetçe
bana ne sorarsanız size ondan haber veririm...» buyurmuşlardı. Hadisin tamamı
ileride gelecektir.
Ashab
bundan korktular. Sual hususuna dair bir de ayet nazil oldu. Artık kimse sual
sormaz oldu. Allah'u Teala, Cibril (a.s.)'ı insanlara dinlerini öğretmek için o
zaman göndermiştir.