NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
408 - (1335) حدثني
علي بن خشرم.
أخبرنا عيسى
عن ابن جريج، عن
ابن شهاب.
حدثنا سليمان
بن يسار عن
ابن عباس، عن
الفضل ؛ أن
امرأة من خثعم
قالت:
يا
رسول الله ! إن
أبي شيخ كبير.
عليه فريضة
الله في الحج.
وهو لا يستطيع
أن يستوي على
ظهر بعيره.
فقال النبي صلى
الله عليه
وسلم
"فحجي
عنه".
{408}
Bana Aliyyü'bnü Haşrem
rivayet etti. (Dediki): Bize îsâ, İbni Cüreyc'den, o da İbııi Şihâb'dan naklen
haber verdi. (Demişki): Bize Süleyman b. Yesâr, İbni Abbâs'dan, o da Fadl'dan
naklen rivayet ettiki,
Has'am kabilesinden bir
kadın :
— Yâ Resûlallah! Babam bir pîr-i fânidir.
Üzerinde Allah'ın hacc hakkındaki farzı var. Ama kendisi devesinin sırtında
doğru dürüst oturannyor, demiş. Bunun üzerine Nebi (Sallallahu Aleyhi ve
Sellem) :
— Öyle ise onun nâmına sen haccet! buyurmuşlar.
İzah:
Bu hadîsi Buhâri ile
Tirmizî hacc bahsinde tahrîc etmişlerdir, Tirmizî'nin: «Ben bu hadîsi
Muhammed'e ya'nî Buhâri'ye sordum da :
— Bu bâbda en sahîh hadîs îbni Abbâs'ın
Fadl'dan rivayetidir. Cevâbını verdi.» dediği rivayet olunur. Yine Tirmizî:
«îhtimâl İbni Abbâs bu hadîsi hem Fadl'dan hem de başkalarından işitmiş, sonra
vasıtasız rivayet etmiştir.» demektedir.
Hz. İbni Abbâs'ın
vasıtasız rivayeti bundan önceki rivayettir. Mâmâfih sual soran kadının Cemre-i
Akabe'de şeytan taşladıktan sonra sormuş olması ve İbni Abbâs (Radiyallahu
anh)'in orada bulunmuş olması'da ihtimâlden uzak değildir. Bu takdirde İbni
Abbâs (Radiyallahu anh) hadîsi bazan kardeşi Fadl'dan naklen, bâzan da bizzat
müşahedesine istinaden rivayet etmiş olur. Nitekim Tirmizî, îmam Ahmed, oğlu
Abdullah ve Taberî'nin rivayet ettikleri Hz. Ali hadîsi kadının suâli, şeytan
taşladıktan sonra kurban kesilen yerde sorduğunu ve Abbâs'ın orada bulunduğunu
bildirmektedir ki, bu da aynı ihtimâli te'yîd eder. Abdullah b. Ahmed'in rivayetinde
şöyle deniliyor: «Sonra Resûlullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'in yanına
Has'am kabilesinden genç bir kadın gelerek:
— Babam bir pîr-i fânîdi»-. Kendisine Allah'ın hacc
farizası yetişmiştir. Onun nâmına ben haccetsem kâfi gelir mi? diye sordu.
ResûIulllah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
— Baban nâmına haccet! buyurdu ve Fadl'ın
boynunu büktü. Bunun üzerine Abbâs :
— Yâ Resûlallah! Amcanoğlunun boynunu (neye)
büktün? dedi. Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
— Genç bir erkekle genç bir kadını (n karşı
kanşya geldiklerini) gördüm de onlar nâmına şeytandan emîn olamadım,
buyurdular.»
Bu gösteriyor ki Hz.
Abbâs suâî esnasında orada imiş. Binâenaleyh oğlu Abdullah'in da orada
bulunmasına bir mâni yoktur.