NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
10 - (1618) حدثنا
علي بن خشرم.
أخبرنا وكيع
عن ابن أبي خالد،
عن أبي أسحق،
عن البراء،
قال:
آخر
آية أنزلت من
القرآن:
{يستفتونك قل
الله يفتيكم
في الكلالة}.
{10}
Bize Aliy b. Haşrem
rivayet etti. (Dediki): Bize Veki', İbni Ebî Hâlid'den, o da Ebû İshâk'dan, o da
Berâ'dan naklen haber verdi. Berâ':
«Kur'ân'dan indirilen
son âyet: Senden fetva istiyorlar. Deki: Kelâle hakkında sîze Allah fetva
verecektir.» [Nisa 176] kavli kerîmidir, demiş.
11 - (1618) حدثنا
محمد بن
المثنى وابن
بشار. قالا:
حدثنا محمد بن
جعفر. حدثنا
شعبة عن أبي
إسحاق. قال: سمعت
البراء بن
عازب يقول:
آخر
آية أنزلت،
آية الكلالة.
وآخر سورة
أنزلت، براءة.
{11}
Bize Muhammed b. EI-Müsennâ
ile İbni Beşşâr rivayet ettiler. (Dedilerki): Bize Muhammed b. Ca'fer rivayet
etti. (Dediki); Bize Şu'be, Ebû İshâk'dan rivayet etti. Şöyle demiş: Ben Berâ'
b. Âzib'i;
•İndirilen son âyet
Kelâle ayeti, son sûre de Berâe süresidir.» derken işittim.
12 - (1618) حدثنا
إسحاق بن
إبراهيم
الحنظلي.
أخبرنا عيسى
(وهو ابن يونس).
حدثنا زكرياء
عن أبي اسحق،
عن البراء؛
أن
آخر سورة
أنزلت تامة
سورة التوبة.
وأن آخر آية
أنزلت آية
الكلالة.
{12}
Bize İshâk b. İbrahim
El-Hanzalî rivayet etti. (Dediki): Bize îsâ —ki İbni Yûnus'tur— haber verdi.
(Dediki): Bize Zekeriyyâ, Ebû İshak'tan, o da Berâ'dan naklen rivayette bulundu
ki,
Tam olarak indirilen son
sûre Tevbe sûresi, son olarak indirilen âyet de Kelâle âyeti imiş.
(1618) - حدثنا
أبو كريب.
حدثنا يحيى
(يعني ابن آدم).
حدثنا عمار
(وهو ابن زريق)
عن أبي أسحق،
عن البراء. بمثله.
غير أنه قال:
آخر سورة
أنزلت كاملة.
{…}
Bize Ebû Küreyb rivayet
etti. (Dediki): Bize Yahya yânı İbni Adem rivayet etti. (Dediki): Bize Ammar
—ki İbni Züreyk'tir—, Ebû İshak'tan, o da Berâ'dan bu hadîsin mislini rivayet
etti. Şu kadar varki o:
«Kâmil olarak indirilen
son sûre...» dedi.
13 - (1618) حدثنا
عمرو الناقد.
حدثنا أبو
أحمد الزبيري.
حدثنا مالك بن
مغول عن أبي
السفر، عن
البراء. قال:
آخر
آية أنزلت
يستفتونك.
4 - باب
من ترك مالا
فلورثته.
{13}
Bize Amru'n-Nâkıd
rivayet etti. (Dediki): Bize Ebû Ahmed Ez-Zübeyrî rivayet etti. (Dediki): Bize
Mâlik b. Miğvel Ebu's-Sefer'den, o da Berâ'dan naklen rivayet etti. Berâ':
«İndirilen son âyet: Senden
fetva istiyorlar... âyetidir.» demiş.
İzah:
Bu hadîsi Buhâri
«Tefsir» bahsinde; Ebû Dâvûd «Ferâiz»de; Nesâî «Tefsir» ve «Ferâiz»de muhtelif
râvilerden tahrîc etmişlerdir.
Hadîs-i şerif Kur'ân.ı Kerîm'in
son âyetini ve tam olarak indirilen son sûresini bildirmektedir. Bu hadîse göre
son âyet Nisa sûresinin sonundaki Kelâle âyetidir. Gerçi bir rivayette son
âyetin Bakara süresindeki (Ribâ) âyeti olduğu bildirilmişse de buna cevap
verilmiş ve: «Burada râvi Berâ' b. Âzib'dir; oradaki hadîs ise îbni Abbâs'ın
kendi sözüdür.» denilmiştir. Fakat Aynî bu cevâbı mukni' bulmamıştır. Ona göre
cevapta: O rivayette bahis mevzuu olan son âyet ribânın hükümleri hakkındadır.»
denilirse güzel bir tevcih yapılmış olur.