NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
163 - (2496) حدثني
هارون بن
عبدالله.
حدثنا حجاج بن
محمد. قال: قال
ابن جريج:
أخبرني أبو
الزبير؛ أنه
سمع جابر بن
عبدالله يقول:
أخبرتني أم
مبشر؛
أنها
سمعت النبي
صلى الله عليه
وسلم يقول، عند
حفصة " لا يدخل
النار، إن شاء
الله، من
أصحاب
الشجرة، أحد.
الذين بايعوا
تحتها" قالت:
بلى. يا رسول
الله!
فانتهرها. فقالت
حفصة: {وإن
منكم إلا
واردها} [19 /مريم
/71] فقال النبي
صلى الله عليه
وسلم "قد قال
الله عز وجل: {ثم
ننجي الذين
اتقوا ونذر
الظالمين
فيها جثيا}" [19
/مريم /72].
{163}
Bana Hârûn b. Abdillâh
rivayet etti. (Dediki): Bize Haccâc b. Muhammed rivayet etti. (Dediki): İbni
Cüreyc şunu söyledi: Bana Ebû'z-Zübeyr haber verdiki, Câbir b. Abdtllâh'i şöyle
derken işitmiş:
Bana Ümmü Mübeşşir haber
verdiki, Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'i Hafsa'nın yanında şöyle
buyururken işitmiş :
«Cehenneme inşaallah,
ağacın altında bey'at eden şecere ashabından hiç bir kimse girmez.» buyururken işitmiş :
— Hayır yâ Resûiallahi O
da kendisini men etmiş. Bunun üzerine Hafsa :
«Sizden hiç bir kimse
yoktur ki o cehenneme gelmesin.» [Meryam 71] Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)
de:
«Allah (Azze ve Celle)
Sonra Allah'dan korkanları kurtaracağız ve zâlimleri orada diz çökmüş halde bırakacağız
[Meryem 72] buyurdu.» demiş.
İzah:
Ulemânın beyânına göre
bu hadisden murad Hudeybiye'de ağaç altında Nebi (Sallallahu Aleyhi ve
Sellem)'e bey'at edenlerden hiç birinin cehenneme girmeyeceğini kat'i surette
bildirmektir. Nitekim bundan önceki Hâtıb hadisinde de açıkça bildirilmiştir.
Resûlullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'in burada «İnşaallah» demesi şüphe
ettiği için değil, teberrük maksadıytedir.
Hz. Hafsa'mn itiraza
benzeyen sözü, hakikatte itiraz değil, istirşâd, yâni o bâbdaki hükmü anlatmasını
istemektir. Cenâb-i Hak Kur'ân-ı Kerim'de herkesin cehenneme geleceğini
bildiriyor. Bu nasıl olacak, beni bu bâbda irşâd et! demek istemiştir.
Resûlullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) de onun okuduğu âyetin alt tarafını
göstererek ehl-I takva mu'minlerin cehennemden kurtarılacağına, orası zâlim
küffârın yeri olduğuna işaret buyurmuştur. Sahih kavle göre âyet-i kerim'deki
cehenneme gelmek tâbirinden murad sırat köprüsüdür. Sırat cehennemin üzerine
kurulmuştur. Binâenaleyh bütün insanlar bu köprüden geçmek üzere cehennemin
kenarına gelecekler; günahsız mu'minier sıratı rahatlıkla geçecek cezalılarla
küffâr geçemeyip cehenneme düşeceklerdir.
Hudeybiye'de Nebi
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'e bey'at edenlerin sayısı bir rivayette
bindörtyüz (1400), diğer rivayette binbeşyüz (1500) dür.