İKİ BAYRAM NAMAZINDA TEKBİR GETİRMEK

Bize Rebi' anlattı: Ona Şafii, ona İbrahim, ona Cafer b. Muhammed şöyle anlatmış: Resulullah (s.a.v), Ebu Bekir ve Ömer, iki bayram namazında ve yağmur duasında (istiska namazında) yedi kere ve beş kere tekbir getirirlerdi. Hutbeden önce namaz kılarlardı ve kıraati de cehri (açıktan) gerçekleştirirlerdi. Tahric: Marife,3/39.

Bize Rebi' anlattı: Ona Şafii, ona İbrahim, ona Cafer, ona da babası rivayet etmiştir ki: Hz. Ali (a.s), her iki bayram namazında, yağmur namazında birinci rekatta yedi, ikinci rekatta da beş kere tekbir getirir ve kıraati yüksek sesle gerçekleştirirdi. Tahric: Musannef, Abdurrezzak, 3/292.

Bize Rebi' anlattı, ona Şafii, ona İbrahim, ona İshak b. Abdullah, ona Osman b. Urve, babasından şöyle rivayet etmiştir: Ebu Eyyub ve Zeyd b. Sabit, Mervan'a "Bayram namazında birinci rekatta yedi, ikinci rekatta beş kere tekbir getir." diye emrettiler. Tahric: Marife,3/39.

Bize Rebi' anlattı: Ona Şafii, ona Malik, ona da İbn Ömer'in azatlısı Nafi' şöyle rivayet etmiştir: Ebu Hureyre ile birlikte hem Ramazan bayramında hem de Kurban bayramında bayram namazını kıldım. Birinci rekatta kıraatten önce yedi ve ikinci rekatta da kıraatten önce beş kere tekbir getirdi. Tahric: Muvatta, 128; Musannef, Abdurrezzak, 3/292-293.

İmam Şafii (Allah rahmet etsin) şöyle dedi: İmam iki bayram namazını kılarken de önce namaza giriş için tekbir getirir. Sonra farz namaza başlar gibi iftitah duasını okur ve "Ve'c-cehtu / yüzümü yönelttim" duasını ve sonrasını okur. Sonra iftitah tekbiri dahilolmaksızın yedi kere tekbir getirir. Sonra kıraate başlar, rükUa gider, secde eder. İkinci kez kıyama kalktığında kıyam tekbiriyle kalkar. Sonra kıyam tekbiri dahil olmaksızın beş kere tekbir getirir. Sonra söylediğim gibi kıraate başlar, rükUa gider ve secde eder.

Bu uygulama İbn Abbas 'tan da rivayet edilmiştir. Tahric: Musannef, Abdurrezzak, 3/291; Musannef, ibn Ebi Şeybe, 2/173.

İmam Şafii (Allah rahmet etsin) şöyle dedi: Yukarıda yer verdiğimiz hadislerin tümü bu uygulamaya delalet etmektedirler. Çünkü öyle anlaşılıyor ki bazılarında, tekbirlerden söz ederken namaza başlangıç tekbirinin de başka namazlarda olmayan diğer tekbirler arasında zikredildiği gibi bir şüphe uyanmış olabilir. Aynı şekilde ikinci rekata kalkarken söylenen kıyam tekbiri de ikinci rekatta getirilen beş tekbir arasında yer almaz. Yine namaza başlangıç tekbirinin de ilk rekattaki yedi tekbir arasında yer almadığı da dile getirilmiş oluyor. Çünkü namaza başlangıç tekbirinin ilk yedi tekbir arasında yer almaması daha uygundur. Çünkü hangisi olursa olsun her namaza mutlaka tekbirle başlanır. Sonra da "ve'c-cehtu vechiye..." duası okunur. Ama kıyam için söylenen tekbiri terk ederse de namazı fasit olmaz.

İmam Şafii (Allah rahmet etsin) şöyle dedi: İmam tekbir getirerek namaza başladıktan sonra ilk rekatın yedi tekbirinden birini getirir, sonra birinci tekbir ile ikinci tekbir arasında ne uzun ne de kısa olan bir ayet okuma suresi kadar bekler, bu sırada tehlil (la ilahe illallah), tekbir (Allahu ekber) ve tahmid (elhamdulillah) getirir. Sonra bunu, ilk rekatın yedi ve ikinci rekatın beş tekbirinin her birinin arasında tekrarlar. Sonra Fatiha suresinin ardından bir süre okur. Bazı tekbirleri peş peşe getirir ve aralarında herhangi bir zikri getirmeksizin beklemezse bana göre mekruh olur, ama namazı iade etmesi gerekmediği gibi sehiv secdesi getirmesi de gerekmez.

Tekbir getirmeyi veya bir kısmını unutursa ve kıraate başlarken hatırlarsa, kıraati kesip tekbir getirdikten sonra kıraate yeniden başlarsa namazı fasit olmaz. Aslında kıraate başlamış olduktan sonra kıraati kesip tekbir getirmesini emretmem, hatta kıraati bitirdikten sonra dönüp tekbir getirmesini de. İkinci rekatta emredilen tekbirleri getirip fazladan tekbir getirmemesini öngörürüm. Çünkü tekbir, bir yerde emredilen zikirdir. O yer geçildikten sonra bu zikri terk edenin başka bir yerde onu kaza etmesi gerekmez. Aynı şekilde rükü ve secdede tesbihi terk eden birinin kıyamda tesbih getirmesini de emretmem.

Bayram namazında imam bilerek veya unutarak ilk rekatın yedi, ikinci rekatın da beş tekbirini getirmezse bunları yeniden yapması da gerekmez, sehiv secdesi getirmesi de. Çünkü bunlar zikirdir ve zikrin terki namazın bozulmasına yol açmaz. Ayrıca sehiv secdesini gerektiren amel de değildir.

Tekbiri unutur, hatırladıktan sonra tekbir getirirse tekrar kıraate dönmesini severim. Eğer böyle yapmazsa da tekrarlaması gerekmediği gibi namazı da bozulmaz.

Eğer emrettiğim tekbirin bir kısmını eksik yerine getirirse, bunu mekruh görürüm, ama namazı yeniden kılması veya sehiv secdesi getirmesi gerekmez. Ama kıraate başlamadan tekbiri hatırlaması başka. O zaman terk ettiği tekbiri getirmesi gerekir.

Eğer belirttiğim sayıdan fazla tekbir getirirse, bunu mekruh görürüm, ama namazı yeniden kılması gerekmediği gibi sehiv secdesi getirmesi de gerekmez. Çünkü tekbir zikirdir ve namazı bozmaz. Bununla beraber her zikri olması gereken yerde gerçekleştirmesini de isterim.

İmam Şafii (Allah rahmet etsin) şöyle dedi: Eğer bayram namazını kılan kimse ilk rekatta yedi veya daha fazla ya da daha az tekbir getirdiğinden emin olmakla birlikte bunlardan birine iftitah tekbiri olarak niyet ettiğinden şüphe ederse namazı caiz olmaz. Şüpheye düştüğü anda yerli yerinde iftitah tekbirine niyet etmesi, sonra iftitah duasını okuması, ardından tekbirleri getirip kıraate başlaması gerekir. Bu halde ilk olarak namaza başlamış kimsenin halinden başka bir uygulama onun için caiz olmaz.

İmam Şafii (Allah rahmet etsin) şöyle dedi: Eğer bayram namazını kılan kimse yedi kere veya daha fazla ya da daha az tekbir getirdiğinden ve bunlardan birine de iftitah tekbiri olarak niyet ettiğinden kesin olarak eminse, ama iftitah tekbiri olarak niyet ettiğinin birinci mi, ikinci mi, yoksa sonuncu mu olduğundan emin değilse namazına "ve'c-cehtu vechiye lillezi..." duası ve sonrasıyla devam eder. Çünkü iftitah tekbiri getirdiğinden emindir. Sonra iftitah duasının ardından yedi tekbiri getirir ve kıraate başlar. Tekbirlerinin ortasında iftitah tekbirine niyet ettiğinden eminse ve iftitah tekbirinden sonra bir mi, daha fazla mı tekbir getirdiğini bilmezse iftitah tekbirinden sonra getirdiğinden emin olduğu tekbirlerin sayısına eklemede bulunarak tekbirleri yediye tamamlar.

Namaza başlangıç tekbirini getirdikten sonra iftitah duasını terk ederek tekbirlere başlarsa, sonra iftitah duasını okumadığını hatırlarsa iftitah duasını okuması gerekmez. Eğer buna rağmen iftitah duasını okursa bayram namazının ilk rekatının yedi tekbirini iade etmesini uygun görürüm ki bu tekbirlerin her biri iftitah duasından sonra söylenmiş olsun. Ama yapmazsa namazı iade etmesi de gerekmez, sehiv secdesi getirmesi de.

Sonraki için tıkla:

BAYRAM NAMAZLARINDA TEKBİR GETİRİRKEN ELLERİ KALDIRMAK