İKİ BAYRAMIN (BAYRAM
VE CUMA) AYNI GÜNE DENK GELMESİ
Bize Rebi' anlattı, ona
Şafil, ona İbrahim b. Muhammed, ona İbrahim b. Ukbe, Ömer b. Abdulaziz'den şöyle
rivayet etmiştir: Resulullah (s.a.v) zamanında iki bayram aynı güne denk geldi.
Resulullah (s.a.v) buyurdu ki: "Yukarılardan (şehir dışından) gelenler
Cuma namazına kadar oturmak isterlerse oturabilirler, bunun bir sakıncası
yoktur. " Tahric: Marife, 3/65;
Ebu Davud, 1/646-647.
Bize Rebi' anlattı, ona
Şafii, ona Malik, ona İbn Şihab, ona da İbn Ezher'in azatlısı Ebu Ubeyd şöyle
rivayet etmiştir: Osman b. Affan'la bir bayram namazı kıldım. Osman geldi ve
bayram namazını kıldırdI. Tamamlayınca halka dönüp şöyle dedi: "Bugün iki
bayramı bir arada idrak ettiniz. Çevreden gelenlerden Cumaya kadar beklemek
isteyenler bekleyebilirler. Dönmek isteyenler de dönebilirler, kendilerine izin
verdim." Tahric: Muvatta,
1/179; Buhari, 4/10.
İmam Şafii (Allah rahmet
etsin) şöyle dedi: Ramazan bayramı Cuma gününe denk gelirse, imam vakit girince
bayram namazını kıldınr. Sonra şehir halkından olmayıp bayram namazına
gelenlere isterlerse ailelerinin yanına dönmelerine izin verir ve Cuma namazına
gelmelerine gerek olmaz. Tercih onlarındır. İsterlerse Cuma kılıncaya kadar
beklerler, isterlerse bayram namazı kılındıktan sonra giderler ve imkan
bulurlarsa Cuma için gelebilirler. Ama böyle yapmazlarsa, bunun da inşaallah
hiçbir sakıncası yoktur.
İmam Şafii (Allah rahmet
etsin) şöyle dedi: Ama şehir halkından bir kimsenin Cuma namazını terk etmesi
caiz değildir. Fakat Cuma namazını terk etmelerini caiz kılan herhangi bir
özürlerinin olması başka. Cuma namazı bayram gününe denk gelmişse de bu tür
mazeretler geçerlidir.
İmam Şafii (Allah rahmet
etsin) şöyle dedi: Aynı şekilde Kurban bayramı da Cuma gününe denk gelmiş se
durum değişmez. Önemli olan söz konusu olan yerin Cuma ve bayram namazlarının
kılındığı bir yer olmasıdır. Mina halkı Kurban bayramı namazını da, Cuma namazını
da kılamazlar, çünkü orası şehir (mısır) değildir.
İmam Şafii (Allah rahmet
etsin) şöyle dedi: Cuma günü güneş tutulsa ve o gün de Ramazan bayramı olsa,
imam önce bayram namazını kıldınr.
Sonra güneş MU ortaya
çıkmamış sa Cuma namazına başlamadan küsuf namazını kıldınr.
Güneş tutulursa ve imam
da o sırada bayram namazını kıldınyorsa ya da namazı tamamlamış ama henüz hutbe
okumamışsa, küsuf namazını kılar, sonra bayram ve küsuf için birlikte iki hutbe
okur. Hutbelerde de bayramdan ve küsuftan (güneş tutulmasından) birlikte söz
eder. Eğer bayram namazı için hutbe okurken güneş tutulursa bayram için okuduğu
hutbe1eri biraz çabuklaştınr, sonra iner ve güneş tutulması / küsuf namazını
kılar ve ardından küsuf namazı hutbesini okur. Sonra şehir halkından olmayan
cemaate -yukanda da söylediğim gibi- dağılıp gidebileceklerini söyler. Şehir
halkından olup da Cuma namazına katılma gücüne sahip olanlar için dağılıp
gitmeyi caiz görmem. Eğer Ramazan bayramı, Cuma, güneş tutulması ve kuraklık
aynı güne denk gelirse ve imam yağmur duasına çıkmak isterse (istiska namazını
kılmak isterse) istiska namazını ertesi güne veya daha sonraya erteler. Ama
hutbede yağmur duasını yapar. Sonra çıkar, istiska namazını kılar ve hutbesini
okur.
Ebu Yakub şöyle dedi: Önce
küsuf namazını kılar, sonra güneş zevale ermemişse bayram namazını kılar, sonra
güneş zeval vaktine girince de Cuma namazını kılar. Çünkü bunların her birinin
belli bir vakti var, ama istiska namazının belli bir vakti yoktur.
İmam Şafii (Allah rahmet
etsin) şöyle dedi: Cuma günü yağmur duasını minberden başka bir yerde yapmasını
sevmem. Çünkü Cuma namazı yağmur duasından daha gereklidir. Ama dışanda yağmur
duasını yapmak, evi Cuma mescidinden biraz uzakta olanların veya Cumaya
zorlukla gelenlerin Cumaya gelişlerini engeller.
Bayram namazı ile güneş
tutulması aynı saate denk gelirse, imam güneş tutulması namazını bayram
namazından önce kılar. Çünkü bayram namazının vakti güneşin zeval vaktine
girmesine kadardır. Güneş tutulması namazının vakti ise güneşin ortaya
çıkmasına kadardır. Eğer imam önce bayram namazını kılar ve güneş ortaya
çıkmadan namazı tamamlarsa küsufnamazını kılar ve bayram ve küsufhutbelerini
birlikte okur. Ama bayram namazını bitirdiğinde güneş ortaya çıkmışsa, sadece
bayram namazı hutbesini okur, ama isterse hutbesinde küsuftan söz edebilir.
Sonraki için tıkla:
BAYRAM NAMAZINA
KATILMALARI GEREKLİ OLANLAR