SÜRÜDEN ZEKAT
ALINMAMASINI GEREKTİREN HALLER
Bize Rebi', ona Şafii
şöyle demiştir: Resulullah (s.a.v)'in şöyle dediği rivayet edilmiştir: (.....)"Merada otlayarak yetişen
hayvandan şu kadar zekat verilir. " Eğer bu hadis sahihse bu takdirde
merada otlayan hayvanların dışındaki sürülere zekat düşmez.
İmam Şafii (Allah rahmet
etsin) şöyle dedi: Resulullah (s.a.v)'in bazı ashabından şöyle rivayet edilmiştir:
"Tarla sürümünde ve harmanda kullanılan deve ve sığırlardan zekat alınmaz.
" Tahric: Ebu Davud,
2/228-230; Darekutni, 2/103.
İmam Şafii (Allah rahmet
etsin) şöyle dedi: Aynı durum yemle beslenen koyunlar için de geçerlidir.
Onlara da zekat düşmez.
İmam Şafii (Allah rahmet
etsin) şöyle dedi: Benim açımdan açık olan husus, merada otlayan (WLli)
sürülerden başkasına zekat düşmediğidir.
Metnin orijinalinde
geçen es-saime, merada otlayan hayvan demektir.
İmam Şafii (Allah rahmet
etsin) şöyle dedi: Sürüde iki hususun bir arada bulunması gerekir: Birincisi,
beslenmeye ihtiyacının bulunması; ikincisi, sürü sahibi için kazanç olması.
Eğer sürü yemI e besleniyorsa, yem bir ihtiyaçtır ve bütün kazancını da kapsar.
Ya da arttınr veya yakınlaştınr.
İmam Şafii (Allah rahmet
etsin) şöyle dedi: Resulullah (s.a.v) zamanında sulama işinde kullanılan
hayvanlar vardı. Ondan sonra halifelerinin döneminde de bu şekilde sulama
işinde kullanılan hayvanlar vardı. Herhangi bir kimsenin, Resulullah
(s.a.v.)'in ya da halifelerinden birinin bunlardan zekat aldığını rivayet
ettiğini bilmiyorum. İnşaallah bundan şüphe duymuyorum. Yani bir adamın bu
şekilde sulama işinde kullandığı beş ya da daha fazla hayvanı olabiliyordu.
Ömer b. Hattab (r.a)'dan
rivayet edilen hadiste: "otlayarak beslenen hayvanlarda ... şu kadar. ..
" deniyor ki ben de bunu zikretmiştim. Bu da gösteriyor ki zekat, sadece
merada otlayarak beslenen sığır ve koyun gibi sürülerden alınır.
İmam Şafii (Allah rahmet
etsin) şöyle dedi: Bir adamın sulama işinde kullandığı hayvanları veya tarla
sürmede kullandığı sığırları yahut yük develeri varsa bunlardan zekat vermesi
gerektiğine dair açık bir şey bilmiyorum. Bu hayvanlar senenin çoğunda boş
kalsalar ve merada otlasalar da. Çünkü bunlara es-Saime (wUI), yani bütün
zamanlarını otlayarak geçiren hayvan denmez.
İmam Şafii (Allah rahmet
etsin) şöyle dedi: Eğer bu işlerde kullanılan hayvanlar bir ara otlatılıyor,
sonra binek olarak kullanıyorsa ya da diğer hayvanların arasına katılarak terk
edilmişse, sulama işinde de kullanılmıyorsa yahut koyun sürüsü ise ve bir dönem
yemlenerek beslenirken bir dönem de merada otlatmak suretiyle besleniyorsa, ben
bunlardan herhangi biri için zekat gerektiğine dair açık bir delil bilmiyorum.
Bunların sahibinden zekat almam.
Ama ben böyle bir mala
sahip olsam -inşaallah- zekatını veririm, başkalarına gelince verip vermeme
tercihini onlara bırakınm.
Sonraki için tıkla: