MUĞNİ’L-MUHTAC

CENAZELER / DİĞER BAZI HÜKÜMLER

 

C. HASTALANAN KİŞİNİN TEDAVİ OLMASI

 

Tedavi olmak sünnettir. [Hasta olan] kişiyi buna zorlamak ise mekruhtur.

 

A. TEDAVİ OLMAK

B. HASTAYI TEDAVİYE ZORLAMAK

 

A. TEDAVİ OLMAK

 

Hastalanan kişinin tedavi olması sünnettir.

 

[*] - Çünkü Nebi (s.a.v.) şöyle buyurmuştur: Şüphesiz ki Allah -ihtiyarlık hariç- hangi hastalığı yaratmışsa mutlaka onun devasını [şifasını] da yaratmıştır. (Tirmizi, Tıbb, 2038. Tirmizi: hasen-sahihtir. )

 

[*] - İbn Hibban ve Hakim, İbn Mesud'dan şu hadisi rivayet etmişlerdir: Allah hangi hastalığı indirmişse mutlaka onun ilacını da indirmiştir. Bunu bilmeyen bilmez, bilen bilir. [İlaç olarak] Sığırların sütlerine sıkı yapışın; çünkü bunlar her türlü ottan yerler. (Hakim, Tıbb, 4, 197; İbn Hibban, Tıbb, 6075)

 

Bir başka rivayette ise şöyle denilmiştir: Çörek otuna yapışın! Çünkü onda ölüm hariç her hastalığın şifası vardır. (Buhari, Tıbb, 5688; Müslim. Selam, 5728)

 

Nevevi el-Mecmu'da şöyle demiştir: Kişi Allah'a tevekkül ederek tedaviyi tefk ederse bu hareketi daha faziletli bir davranış olur.

 

[Soru]  Nebi (s.a.v.), Allah'a tevekkül edenlerin önderi olduğu halde o bile tedavi olmuştur. [Şu halde tedaviyi tevekkül sebebiyle terk etmek nasıl daha üstün olabilir?]

 

[Cevap]  Nebi (s.a.v.), tedavi olmanın caiz olduğunu göstermek için tedavi olmuştur.

 

İbnü'l-Berezi'nin fetvalarında şöyle denilmiştir: Tevekkülü güçlü olan kişinin tedavi olmayı terk etmesi daha iyidir. Nefsi zayıf ve sabrı az olan kişinin tedavi olması daha faziletlidir.

 

Bu görüş -Ezrai'nin de dediği gibi- güzel bir görüştür. El-Mecmu'daki ifadeyi de bu şekilde anlamak mümkündür.

 

Kadı Iyaz tedavi olmanın farz olmadığı konusunda icma olduğunu nakletmiştir.

 

[Soru]  Açlıktan ölmemek için ölmüş hayvan eti yemek farzdır, boğazda kalan lokmayı yutabilmek için [başka sıvı yoksa] şarap içmek farzdır. Öyleyse [hayatta kalmak için] tedavi olmanın da farz olması gerekirdi.

 

[Cevap]  Ölmüş hayvan eti yemek ve şarap içmek fiillerinin aksine tedavi olma durumunda bunun yarar sağlayacağını kesin olarak bilemeyiz.

 

Gayr-i müslim bir doktora tedavi olmak ve onun verdiği reçeteyi [tedavi yöntemini] uygulamak -alimlerimizin açık ifadelerine görecaizdir. Bunun için gayri müslim doktorun harem bölgesine girmesi gerekse bile hüküm böyledir.

 

 

B. HASTAYI TEDAVİYE ZORLAMAK

 

Hastalanan kişiyi, ilaç kullanarak tedavi olmaya zorlamak mekruh olduğu gibi -el-Mecmu'da belirtildiği üzere- yemek yemeye zorlamak da mekruhtur. Çünkü bu onun psikolojisini bozar.

 

[*] - Şu hadise gelince; Hastalarınızı yemek yemeye zorlamayın; çünkü Allah onları yedirip içirir. (Tirmizi, Tıbb, 2040; İbn Mace, Tıbb, 3444)

 

Nevevi el-Mecmu'da bu hadisin zayıf olduğunu belirtmiş, tirmizi ise bu hadisin hasen olduğunu iddia etmiştir.

 

BİR SONRAKİ SAYFA İÇİN AŞAĞIDAKİ LİNK’E TIKLAYIN

 

D. ÖLEN KİŞİNİN YÜZÜNÜ ÖPMEK