MUĞNİ’L-MUHTAC

ZEKAT / ALTIN-GÜMÜŞ...

 

I. MUSHAFIN ALTIN VE GÜMÜŞLE SÜSLENMESİNİN HÜKMÜ

 

[Daha doğru görüşe göre] mushafın gümüşle süslenmesi [erkek ve kadın için] caiz, altın la süslenmesi ise kadın için caizdir.

 

1. MUSHAFIN GÜMÜŞLE SÜSLENMESİNİN HÜKMÜ

2. MUSHAFIN ALTINLA SÜSLENMESİNİN HÜKMÜ

 

1. MUSHAFIN GÜMÜŞLE SÜSLENMESİNİN HÜKMÜ

 

[Mushafın gümüşle süslenmesinin hükmü nedir? Bu konuda mezhep içinde iki görüş vardır:]

 

[Birinci görüş]

 

Daha doğru görüşe göre erkek ve kadın için mushafın -ona duyulan saygıyı göstermek amacıyla- gümüşle süslenmesi caizdir.

 

[İkinci görüş]

 

Kapların gümüşle süslenmesi caiz olmadığı gibi mushafın gümüşle süslenmesi de caiz değildir.

 

Bu konudaki iki görüş İmam Şafil (r.a.)'ye ait iki görüştür. Nevevl'nin belirttiği üzere bunun mezhep alimlerine ait iki görüş arasındaki bir farklılık olduğu da söylenmiştir.

 

 

2. MUSHAFIN ALTINLA SÜSLENMESİNİN HÜKMÜ

 

[Mushafın altınla süslenmesinin helal olup olmadığı konusunda mezhep içinde üç görüş bulunmaktadır:]

 

[Birinci görüş]

 

Mushafın altınla süslenmesi yalnızca kadına özgü olmak üzere caizdir.

 

[*] - Bunun delili şu hadiste yer alan genel ifadedir: Altın ve ipek ümmetimin kadınlanna helal kılındı. (Tirmizi, Libas, 1720; Nesai, Zinet, 5163)

 

[İkinci görüş]

 

Mushafa saygı göstermek amacıyla hem erkek hem de kadının mushafı altınla süslemesi caizdir.

 

[Üçüncü görüş]

 

Mushafı altın la süslemek erkek için de kadın için de yasaktır.

 

Yukarıdaki hükümlerin tümünde çocuk da kadın hükmündedir.

 

Zerkeşı şöyle demiştir: Bu konuda "Kur'an ayetlerini yazmak üzere hazırlanan levhalann" da mushaf gibi kabul edilmesi gerekir.

 

Mushafın kabı mushaftan ayrı ise bunu erkekler de kadınlar da gümüşle süsleyebilirler. Altınla süslemeye gelince Nevevi el-Mecmu'da şöyle demiştir: Bunun haram olduğu konusunda görüş aynlığı yoktur. İmam Şafil (r.a.) ve mezhebimiz alimleri bunu açık olarak belirtmişlerdir. Kadının bunu yapmasının caiz olmamasının sebebi bu süslemenin mushaf süslemesi olmamasıdır.

 

Gazali şöyle demiştir: Mushafı altın la yazan kişi iyi bir iş yapmış olur, bu mushafın zekatını vermek gerekmez.

 

Bu ifadeden ilk anda anlaşıldığına göre "bu konuda erkekler ile kadınlar arasında bir fark yoktur" ki Ezrai itiraz etse de bu doğrudur.

 

Nevevi "mushafın süslenmesi" diyerek diğer kitapların altın-gümüşle süslenmesini dışarıda bırakmıştır. Mezhepteki meşhur görüşe göre bunların süslenmesi caiz değildir. Ez-Zehair'de "bu konuda hadis kitapları ile diğer kitaplar birbirine eşittir" demiştir.

 

Kişi mescitleri, Kabe'yi veya bunların kandillerini altın veya gümüşle süslerse haram bir iş yapmış olur; çünkü bunlar mushafla aynı durumda değildir. Ayrıca böyle bir şey ilk dönem [sahabe ve tabiun] alimlerinden aktarılmamıştır. Şu halde bu, dinde sonradan ortaya Çıkan bir bidattır, -istisna edilenler hariç- her bidat yoldan sapmadır. Kabe'nin örtüsünün ipekten yapılması ise bundan farklıdır. Şayet kişi belirtilen yerleri altınla süslerse bunun zekatı ödenir, ancak bu süsler mescide vakfedilmişse zekatı ödenmez; çünkü bu durumda söz konusu süslerin belirli bir sahibi bulunmamaktadır.

 

Hocamız Zekeriya el-Ensari'nin de belirttiği üzere bunların mescitlere vakfedilmesinin sahih olması, bunlara ihtiyaç duyulması sebebiyle kullanımının helal hale gelmesi durumunda olur. Aksi takdirde haram olan bir vakıf [fıkhen de] geçersizdir. Bundan anlaşıldığına göre yukarıda kastedilen, zannedildiği gibi kişinin süslenmesi amacıyla yaptığı vakıf değildir. Çünkü bu, tıpkı mescidin süslenmesi, nakışlanması için vakıfta bulunmak gibi geçersiz bir vakıftır; zira bu, malı zayi etmektir.

 

Bu söylenenlerden şu sonuç çıkar: Yapılan vakıf sahih olmakla birlikte şayet ihtiyaç yoksa bunu kullanmak caiz değildir. Ezrai, İmranı aracılığıyla Ebu İshak eş-Şırazi' den naklen bunu aktarmıştır.

 

BİR SONRAKİ SAYFA İÇİN AŞAĞIDAKİ LİNK’E TIKLAYIN

 

İ. ALTIN VE GÜMÜŞTE BİR YILIN GEÇMESİ ŞARTI