İSTİMLA
Sözlükte: İstif'al
babından mastar olan İstimla, birisinden birşey imla etmesini yani yazdırmasını
istemek demektir.
Hadis terimi olarak:
Şeyh denilen Hadis aliminin hadislerini yazdırmasını istemeye denir. Onun Hadis
meclisine katılmak bir anlamda İstimla sayılır.
Hadis ilminde yükes
dereceleri olmuş bir muhaddis hadislerini yazdırmak üzere imla meclisleri
düzenler. Bu meclislere hadis yazmak isteyen herkes katılırdı . İstimla etmek
üzere Şeyh'in Hadis meclislerine katılanların sayısı bazan binlere varırdı.
İstimla niyetiyle hadis meclislerine katılan öğrencinin Nebi sallallahu aleyhi
ve sellem'in sünnetine bağlı yaşaması hadis yazacağı meclise erken gitmesi,
yolsa hızlı yürümesi, yaya gitmesi tavsiye edilirdi. İlk defa şeyh'in huzuruna
çıkan talib, edeb dahilinde o'na selam verir, elini öper yerine otururdu.
İstimla için müracaat eden talebenin imla bitinceye kadar meclisten
ayrılmaması, kimseyi rahatsız etmemesi, imla sırasında uyuklamaması, yazdırılan
hadisleri dikkatle dinleyip takibetmesi gibi kaidelere riayet etmesi
aranırdı. Hadis yazmak üzere meclis'e
gelen talebenin gelirken kağıt kalem mürekkep gibi yazı malzemesi getirmesi
gerekirdi. Yazdığı hadisleri belli bir usule göre yazması, nüshasına şeyh'in
ismini, künye veya lakabını, imlanın yapıldığı yeri, dersin dersin verildiği
tarihi eklemeyi ihmal etmemesi beklenirdi.
Hadis meclislerinde imla
edilen hadislerin yazılı olduğu kitap veya defterlere, Emali adı verilir.