TEŞRİK GÜNLERİNDE ALINAN
TEKBİRLER
665 Molla Hüsrev:
"Teşrik günlerinde alınan tekbirler vacibtir. Çünkü
Kur'an-ı Kerim'de: "Allah'ı sayılı günlerde (teşrik
günlerinde) zikrediniz" buyurulmuştur. Teşrik lûgat
yönünden, eti kurutmaya verilen isimdir. Halil b. Ahmed
(rha)'den rivayet edilmiştir ki; teşrik, tekbirdir. Bir kavle
göre "Teşrik tekbiri" diye isimlendirme, İmameyn'in
sözüne göre vaki olmuştur"(565) hükmünü
zikretmektedir.
666 Teşrik tekbirlerinin
lafzı şudur;
"Allâhû - Ekber,
Allâhû - Ekber, Lâ ilâhe illâ'llâhu Vallâhu Ekber,
Allâhû Ekber ve li'llâhi'l-Hamd"
667 Teşrik tekbirlerine arefe
günü; sabah namazından sonra başlanır. Kurban Bayramı'nın
dördüncü gününün ikindi namazına kadar (İkindi Namazı da
dahil) yirmi üç vakit farz namazların arkasından
getirilir.(566) Teşrik tekbirlerinin şartları şunlardır:
1) Teşrik tekbirlerinin
söylendiği yerin "şehir" olması.(567)
2) Teşrik tekbirlerinin farz
namazlardan sonra söylenmesi.
3) Bu tekbiri asgari bir defa
söylemek!..
Teşrik tekbirlerini cemaatle
hep birlikte söylemek müstehabtır. İmam-ı Azam (rha)'a
göre; teşrik tekbirlerini söylemek için Ulû'lemr'in izni ve
hürriyet şart değildir. Sahih olan da budur. Mircû'd
Diraye'de de böyledir.(568) Tekbir, misafir olan muktediye veya
köylü olan muktediye veya kadın olan muktediye de, tabiiyyet
tarikiyle vacib olur.(569) Bunlar ferdi olarak namaz kılarlarsa
vacib olmaz. Kadınlar tekbirleri gizli söylerler, yani
içlerinden.
668 Teşrik tekbirinin aslı;
Hz. İbrahim (as)'den rivayet edilen şu olaydır: Cebrail (as)
Allahû Teâla (cc)'nın ihsan buyurduğu kurban ile Hz. İbrahim
(as)'e geldiği zaman; O'nun oğlu Hz.İsmail (as)'i kurban etme
hususunda acele edeceği endişesi ile "Allahû Ekber,
Allahû Ekber" diye nida etmiştir. Hz.İbrahim (as)
Cebrail'i görünce "La ilâhe illâ'llahû va'llahû
Ekber" diyerek cevap vermiştir. Hz. İsmail (as)'da,
kendisine bedel olarak gönderilen kurbanı görünce:
"Allahû Ekber ve li'llâhi'l Hamd) diye tesbihte
bulunmuştur.(570) İşte teşrik tekbirleri, bu teslimiyeti
ifade eder. Mü'minler "Teşrik Tekbiri" getirirken bu
mahiyeti iyi tefekkür etmelidirler.
669
Münasib olan; teşrik tekbirlerini (farz namazın) selamının
hemen arkasından söylemektir. Bir kimse selamdan sonra
konuşmuş olsa veya abdesti bozulsa, bu kimsenin üzerinden
teşrik tekbiri düşer. Tebyin'de de böyledir. Teşrik
tekbirleri Vitir ve Bayram Namazlarının arkasından
söylenmezler. "Bayram Namazı'ndan sonra söylenmez"
kavli, Mücteba'dan naklen Bahır'da zikredilmiştir. Belh'liler
ise; Bayram Namazı'nın arkasından teşrik tekbirini
söylemektedirler. Çünkü o tekbirler cemaatle söylenir.
Bayram Namazı da; tıpkı Cum'a Namazı gibi, cemaatle edâ
ediliyor. Teşrik günlerinde bir namazı unutan kimse; bu
namazı aynı senenin teşrik günlerinde kaza ederse, teşrik
tekbirlerini söyler.(571) Bir imam; teşrik tekbirlerini
unutarak terk ederse, muktedi bunları söyler.