GUSÜL ABDESTİ'NİN
ÇEŞİTLERİ
331
1. Farz olan gusül
abdesti: Cünüblük, hayız ve nifas hallerinden dolayı
gusül abdesti almak farzdır.(165)
2. Vacib olan gusül
abdesti: Ölüye gusül abdesti aldırılması (yani gasl
edilmesi) vacibtir. Ayrıca cünüb olan kâfir; sonradan
müslüman olmuş ise, onun da gusül abdesti alması
vacibtir.(166)
3. Sünnet olan gusül
abdesti:Resûl-i Ekrem (sav)'in: "Cum'a namazına
gelen kimse gusül abdesti alsın"(167) buyurduğu
bilinmektedir. Dolayısıyle Cum'a ve bayram namazlarına,
gitmeden önce gusül abdesti almanın sünnet olduğu hususunda
ittifak edilmiştir.(168) Hacc için ihram'a girerken ve Arefe
günü vakfe için gusül abdesti almak da sünnettir.
4. Mendub ve müstehab
olan gusül abdesti: Mekke-i Mükerreme ve Medine-i
Münevvere'ye girmek için alınan gusül abdesti mendubtur.
Ayrıca cinnet geçiren bir kimsenin, bu halden kurtulduktan
sonra gusül abdesti alması müstehabtır. Esasen aklı
zelzeleye veren her olaydan (Baygınlık, cinnet vs.) sonra
gusül abdesti almak; alimlerimiz tarafından tavsiye
olunmuştur.
GUSÜL ABDESTİ İLE İLGİLİ
DİĞER MESELELER
332 Cünüb, hayız ve nifas hallerinde olan mükelleflere (bu
hallerden temizlenmedikleri süre içerisinde) haram olan
birtakım fiiller mevcuttur. Bunlar;
a) Bir ayet-i kerime miktarı
dahi olsa Kur'an-ı Kerim okuyamazlar ve O'na (Kur'an'a) el
süremezler.(169) Ancak dua ve zikir yapmalarında herhangi bir
mahzur yoktur.
b) Hayız ve nifas halindeki
kadınlar namaz kılamazlar ve oruç tutamazlar. Zira hayız hali
kadından namazı iskat eder ve oruç tutmasını da haram
kılar. Hayıs ve nifas halinden kurtuldukları zaman geçirmiş
oldukları farz oruçları kaza ederler. Ancak namazı kaza
etmezler. Zira Hz. Aişe (r.anha)'nın şu kavli vardır:
"Bizden birisi Resûl-i Ekrem (sav)'in zamanında hayızdan
temizlendiği zaman orucunu kaza ederdi. Namazını kaza
etmezdi."(170)
c) Cünüb, hayız ve nifas
halinde olan mükellefler; cam'i ve mescidlere giremezler,
Kâbe-i Şerif'i tavaf edemezler.(171)
d) Hayız ve nifas halindeki
hanımlarla, nikâhlı eşleri (Kocaları) cim'a'da bulunamazlar.
Bu halde iken cim'a yapmayı helâl gören kimselerin küfrü
üzerinde durulmuştur.(172) Ancak (Helâl görmemekle beraber)
nefislerine uydukları için cim'a ederlerse haram işlemiş
olurlar. Ayrıca keffaret vermeleri de gerekir.
333 Cünüb olan bir kimse; gusül abdesti almayı namaz
vaktine kadar tehir etmekle günahkâr olmaz.(173) Ancak derhal
yıkanması daha evlâdır.