Soru: (Yaşlı bir) kişi, ölmeden önce mirasını çocukları arasında taksim edebilir mi? Mal varlığını sağken çocuklarına intikal ettirmesi daha uygun değil mi? Cevap: "Ölüm hak, miras helal" diye bir sözümüz vardır. Kişi ölmeden onun malı miras olmaz ve yakınlarına miras olarak intikal etmez. Yaşamakta olan mâlik (mal sahibi) malını, helal ve caiz olmak şartıyla dilediği gibi harcar, tüketir ve -akrabası olsun, olmasın- istediğine verir. Yakınlarının ona "Bizim mirasımızı azaltıyor veya yok ediyorsun" deme hakları yoktur. Mümin, yakınlarına miras bırakmakla yükümlü değildir, ihtiyaç içinde iseler onların nafakaların (geçimlerini) temin etmekle yükümlüdür. Nafaka temin ödevini yerine getirmekte olan bir mümin, geriye kalan malı üzerinde dilediği gibi tasarrufta bulunabilir. "Hayatta olan bir kimsenin çocuklarından bazılarına mal verip, diğerlerine vermemesi caiz midir?" sorusu sorulmuş, cevabı da farklı olmuştur. Hanefîlere göre hukuk açısından bir sakıncası yoktur, bağış geçerlidir, ancak adaletsizlik ve sebepsiz ayırımcılık yapılmış ise ahlaki bakımdan kusur işlenmiş olur. "Eşitlik ve adalete aykırı bağış sahih olmaz" diyen müctehidler de vardır.
|