S- Namaz
vakitleri nedir?
C- Namaz
vakitleri, namazın farz olmasının şartıdır. Şart olmadan, yani
namazın vakti gelmeden namaz farz olmaz. Namazın şartı olan vakit
gelince, o anda hayatta bulunan, ergenlik çağına eren ve akıllı
olan bütün müslümanlara, o vaktin namazını kılmaları farz-ı ayın
olur.
S- Namazları
vaktinde kılmak farz mıdır?
C- Beş vakit
namazın her birini vaktinde kılmak farzdır. Namaz vakitleri, şeytanlara
ve nefsânî duygulara karşı ilân edilmiş, mânevî seferberlik anlamındadır.
Bu nedenle tüm inananların işlerini güçlerini bırakarak, uykularını
ve tatillerini yarıda keserek namaza koşmaları gerekir.
S- Sabah
namazının vakti ne zamandır?
C- Takvimlerde
imsak vakti denilen, fecr-i sâdık'ın, (doğu ufkunda etrafa yayılan
beyazlığın) başlaması ile güneşin doğuşu arasındaki zaman, sabah
namazının vaktidir. Güneşin doğması ile sabah namazının vakti
geçeceği ve güneş doğarken namaz kılınamayacağı için, sabah namazını
güneş doğmadan önce kılmak farzdır. Güneş doğmadan önce namazını
tamamlayan ve selâm verip namazdan çıkan kişi, tesbîhat ve duâsını
güneş doğarken de yapabilir. Güneşin doğması ile, sabah namazının
vakti çıkar ve o âna kadar kılınmayan sabah namazı kazâya kalmış
olur. Sabah namazı vaktinde uyumak ve özürsüz sabah namazını kazâya
bırakmak haramdır. Güçlü irâde taşımadan, gerekli önlemleri almadan
yatmak ve sabah namazına kalkmamayı âdet haline getirmek, dînî
duyarsızlığın ve îman zaâfiyetinin göstergesidir. Arzu etmediği
halde uyuya kalan ve üzerine güneş doğan kişi, o gün öğleye kadar
sünnetiyle birlikte sabah namazının farzını kazâ olarak kılar,
öğleden sonraya kalırsa yalnızca farzını kazâ eder ve sünnetten
yoksun kalır.
S- Öğle namazının
vakti ne zamandır?
C- Doğudan
sürekli yükselişe geçen güneş, en tepe noktaya ulaştıktan sonra,
inişe geçmek üzere batıya kayar. Güneşin batıya kaymasına "zevâl
vakti" denir. Zevâl vakti öğle namazının başlangıç vaktidir. Zevâl
vaktinde güneş tam tepede olduğu için, gölgelerin en kısa olduğu
zamandır ve bu gölgeye "fey-i zevâl" denir.
Fey-i zevâl
denilen gölgenin dışında, her cismin gölgesi kendi boyunda olunca,
"asr-ı evvel" denilen ikindi vakti girer ve öğlenin vakti çıkar.
İmâm-ı Ebû Yusuf ile İmâm-ı Muhammed'in ve üç mezheb imamının
içtihadı böyledir ve takvimlerdeki ikindi vakti bu içtihada göredir.
İmâm-ı Âzam'a göre, fey-i zevâ'lin dışında her cismin gölgesi
kendisinin iki katı olunca ikindi vakti girer ve buna asr-ı sânî
denir.
S- İkindi
namazının vakti ne zamandır?
C- Bu iki
içtihada göre, öğle vaktinin çıkması ile ikindi namazının vakti
başlar ve güneş batıncaya kadar ikindinin vakti devam eder. İsfirârüş
şems'e (güneşin sararmasına) yaklaşık olarak güneşin batışına
40-50 dakika kalıncaya kadar ikindi namazını geciktirmek tahrîmen
mekruhtur. Tahrîmen mekruhta olsa, ikindi namazını güneş batmadan
önce vaktinde kılmak, akşamdan sonra kılarım diye kazâya bırakmaktan
daha ehvendir.
S- Akşam
namazının vakti ne zamandır?
C- Güneşin
batışı ile akşam namazının vakti başlar ve güneşin battığı ufuktaki
kırmızılık kayboluncaya kadar akşam namazının vaktidir. Bu vakit,
İmâm-ı Ebû Yusuf, İmâm-ı Muhammed ve üç mezheb imamının içtihadına
göredir. İmâm-ı Âzam'a göre, ufuktaki kırmızılıktan sonra çıkan
beyazlığın kaybolmasına kadardır. Akşam namazını, acele edip ilk
vaktinde kılmak sünnettir, yıldızların çoğalmasına kadar geciktirmek
mekruhtur.
S- Yatsı
namazının vakti ne zamandır?
C- İki görüşe
göre, akşam vaktinin çıkması ile yatsı namazı vakti girer ve fecr-i
sâdık'a kadar devam eder. Fecr-i sâdık denilen imsak vakti ile
yatsı, vitir ve teheccüt namazlarının ve oruçlular için yeme,
içme zamanı biter ve sabah namazının vakti başlar. Yatsı namazını
gecenin üçte birine kadar tehir etmek, müstehaptır, gecenin yarısından
sonraya bırakmak mekruhtur.
S- Hangi
vakitlerde namaz kılınmaz?
C- Üç vakitte
farz, vâcip, nâfile ve kazâ namazı kılınması tahrîmen mekruhtur;
1. Güneş
doğarken ve güneş doğmasından sonra 40-45 dakikalık bir zaman
geçinceye kadar,
2.
Güneş tepe noktasında iken, zevâl vaktine kadar, yaklaşık olarak
öğle ezanına yarım saat kala,
3.
Güneşin sararması ve bakanın gözlerini kamaştırmaz hale gelmesinden,
güneşin batışına kadar olan zamanda hiçbir namaz kılınmaz. İster
kazâ ve ister edâ olsun bu üç vakitte kılınan farzların iâdesi
gerekir. Yalnız o günün ikindi namazı kerâhet-i tahrime ile de
olsa kılınır ve iâdesi gerekmez. Ayrıca nâfile namaz kılınması
mekruh olan iki vakit daha vardır. Bu iki vakitte farz ve kazâ
kılınması geçerlidir, nafile kılınması mekruhtur;
A.
İmsak vakti ile güneşin doğmasından 40-45 dakika geçinceye kadar,
sabah namazının sünnetinden başka nâfile namaz kılınmaz, farz
ve kazâ namazları kılınır.
B.
İkindi namazının farzını kılan kişiye, ikindi namazının farzından
sonra nâfile kılması mekruh olur. Ancak güneşin sararması vaktine
kadar kazâ namazı kılabilir.
|