Nusayrîlik:

 

Bu dinin kurucusu Ebu Şuayb Muhammed bin Nusayr el-Basrî en-Nümeyrî'dir. Bu adamın, Şiilerin onbirinci imamı el-Hasan el-Askerî'nin yakın dostu olduğu ileri sürülmektedir. Bu doğru olmasa ge­rektir. Fakat hizmetinde bulunduğu ihtimali vardır.

Nümeyrî, bu şahsi­ye­tin sosyal mevkiinden ve şöhretinden yararlanmak için  el-Askerî'nin oğlu İmam Mehdi'nin ölümünden sonra O'nun vekili ol­duğunu ileri sürdü ve sapkın görüşlerini Şiilik üzerinde temellendire­rek Nusayriliği kurdu. Nusayrîlere göre bu adam İmam Mehdi'nin ve­kilidir. Fakat diğer şiiler bunu kabul et­mezler ve Nusayrîler'i “Gulât-ı Şîa”, (yani aşırı Şiiler)'den sayarlar. Bütün Şiiler gibi Nusayrîler de İmam Mehdî'nin öldüğüne inanmazlar. Aksine O'nun sağ ve bilinme­yen bir yerde saklı ol­duğunu ileri sürerler; O'nun kı­yamete yakın bir zamanda kaldığı yerden ortaya çıkacağına inanırlar.

Bu inanç sünnile­rin avam tabakasına da geç­miştir. Bu yüzdendir ki ta­rihte za­man za­man Mehdilik iddiasıyla bazı kimseler ortaya çıkmış ve yö­netimleri epey meşgul etmiştir.

Nusayrîler'in İslam'dan kopma­larının nedenlerin­den biri de: Allah'ın (haşa!) insan şeklinde zaman za­man yeryüzünde göründüğüne ilişkin ina­nışlarıdır. Onlara göre Allah, son olarak Hz. Ali'nin ki­şiliğinde gö­rünmüş­tür. Yani Hz. Ali, Nusayrîler'e göre Tanrıdır ve Hz. Muhammed'i O ya­rat­mıştır. Yine onlara göre Hz. Muhammed Yarı Tanrı'dır ve O da (Ashab'dan) Selman'i Farisî'yi yaratmıştır. Nusayrîler'in bunlardan başka daha birçok ilginç inanışları da vardır. Hz. Peygamber'in ashâbına sövüp sayarlar. Daha çok Suriye ve Lübnan'da ya­şarlar. [1]

 


 

[1] Ferit Aydın, İslam’da İnanç Sistemi, Kahraman Yayınları: 58.