ESKATOLOJI

Eskatoloji, ahir zamanda olacak şeylerle ilgili öğreti; Yahudi, Hıristiyan ve İslam geleneklerinde önemli bir unsur; dünyanın sonuna ilişkin mistik anlayış ve kusursuz Tanrı Krallığı'-nın geri dönüşü anlamlarını topluca ifade eden bir terimdir. Eskatoloji, dünyanın ya da dünya tarihinde o çağın sonuyla ilgili Öğretilerin tartışmasını kapsamak üzere 1844'te icad edilmiş bir sözcüktür. Modern Hıristiyan teolojisinde önemli bir yeri vardır. A.Schweitzer eski Alman bilginlerinin İsa'nın yaşantılarını gözden geçirirken çarpıcı bir biçimde İsa'nın öğretisinde, dünyanın koptu kopacak sonunu beklemesine dikkatleri çekti. İkincisi bu eska-tolojik mesaj özellikle Avrupa'da vuku bulan bunaltıcı felaketlerle ilgili görülmüştür. Fakat daha sonra Kİtab-ı Mukaddes uzmanları (örneğin C.H.Dodd), İsa'nın asıl mesajının, İncil-Icr'den yeniden çıkartılabildiği kadarıyla, gerçeklesin iş ya da en azından 'başlamış' bir eska-tolojiyi öne sürdüğünü ifade eltiler. Tanrı'nın Krallığı bu çağın sonunda son bulmayacaktır; en azından başlangıcında bizzat Hz. İsa'nın 'saat' (İslami terminolojide 'kıyamet') ya da Tanrı Krallığına erişmenin nasıl olacağı hakkında bilgi vermediğine işaret edildi. Bununla birlikte, İncil'in eskatolojik niteliği şimdilerde genellikle kabul görmüştürve modern teologların sorunu bir yorum sorunundan ibaret kalmıştır. Hıristiyan olduğunu, Tanrı Krallığının yeryüzünde Kİlise'de yaşamakla ya da toplumun genel hayatına ilerleme ya da devrim va-sıiasıyla da olsa gireceğini İddia edecek midir? Yoksa mesaj, tümüyle kişisel karara bir çağrı mı olacaktır? Bu tür sorular taştışıladıır-sun, pek çok 'fundamentalîst' Hıristiyan Ki-tab-ı Mukaddes'teki kehanetlerin moıamot bir yorumu temelinde, 'ikinci geliş' ya da İsa'nın "zuhuru"nu beklemeye devam etmektedirler. Başkaları, geleneksel katolikliğin 'son dön şey' dediği Ölüm, yargı, cennet ve cehennemi düşünmeye devam etmekledirler.

Eskatoloji İslam geleneğinde 'ahir zaman ve 'kıyamel1 kelimeleriyle karşılanmakta, Kur'an-ı Kerim ve hadislerde çeşitli kıyamet tasvirleri bol bol yer almakta ve dünyanın sonuyla ilgili son derece açık bilgiler verilmektedir.

(SBA) Bk. Dİıı;Dinler Tarihi; IStıisl'ıyanltk; Teoloji