Savaşlar Hicretin ikinci yılında başlamıştır. Rasulullah s.a.v’in vefatına dek toplam 11 yıl sürmüştür. Bu yazı çalışma halindedir. Tamamlanmamıştır.
1- Sifülbahr seriyyesi: (Mart 623-Ramazan ayı) Hamza’nın kumandasında yapıldı.
2- Rabiğ seriyyesi: (Nisan 623-Şevval ayı) Ubeyde b. Haris’in komutasındaki bir süvari birliği tarafından gerçekleştirildi. Hac Suresi 39-40 ile ilk savaş izni veriliyor.
3-Benu Damra /Vaddan gazvesi : (Nisan 623-Şevval ayı). Saldırmazlık antlaşması yapıldı.
4-Harrâr seriyyesi: (Mayıs-623-Zilkade ayı) Sa’d b. Ebu Vakkâs başkanlığında düzenlendi.
5-Ebva gazvesi : (Eylül 623-Safer ayı )—Ebva köyüne yapıldı. Medine’den 23 mil uzakta bir köydü. Hicretin ikinci yılında Muhammedin bizzat komutan olarak katıldığı ile gazve. Kureyşin ticaret kervanına yapılan saldırı.
6-Buvat gazvesi : (Ekim 623 Rebiül-evvel ayı ) 200 kadar sahabiyle bir Kureyş kervanının önünü kesmek için yapılmıştı
7-Bedru’l-ula-Sefevan (1.Bedir) gazvesi : (Ekim 623 – Rabîü’l-evvel ayı)
8-Zü’l-Uşeyre : (Aralık 623 /Cemaziyelahir ayı) İkinci yılın ilk ayı. Hicretin 16. ayı.
9- Batn-ı Nahle seriyyesi: (2 Ocak 624- Receb ayı) Abdullah b. Cahş komutasında yapıldı. Bakara 217 bununla ilgilidir.
10- II.Bedir (Bedru’l Kübra) Savaşı :(13 Mart 624 Ramazan ayı) Al-i İmran Suresi (13, 41, 43,44,47,49, 67, 68, 69), Enfal Suresi 1, 9,10,11, 12, 13, 17
11-Beni Kaynuka : (Nisan 624-Şevval ayı) (Enfal 58)
—Bin beş yüz kılıç, üç yüz zırhlı elbise, iki bin mızrak ve beş yüz kalkandan ibaret olan silahlarını ve mallarını Medine’de bıraktılar. Onlardan kalan malların beşte biri Beytülmal’a ayrılarak gerisi Müslümanlar arasında taksim edildi.
12-Sevîk (Mayıs 624-Zilkade)
Hicretin 3.yılı
13-Karkaratülküdr (Temmuz 624-Muharrem ayında)
14-Gatafan (Eylül 624-Rebiül-evvel ayı)
15-Zi Emer gazvesi: Necd bölgesindeki Zi Emer Gazvesi (Gatafan ile aynı gazvedir diyenler var.) Hicretin 3. Yılı Muharrem (veya Rebiyülevvel) ayı. Bu gazvede Peygamber Efendimiz (s.a.v) düşmanla karşılaşmadan Medine’ye dönmüştür.
16-Benî Süleym Cemazi (Kasım 624-Cemaziyel-evvel ayı)
17-Feran gazvesi — Aralık 624 -Cemaziyelahir ayında
17/?-Buhran Gazvesi, Buhran; Hicaz’ın Fer’ nahiyesinde bulunan bir maden. Hicretin 3. Yılı Rebiyülahır ayı
18-Karede mevkii seriyyesi :Zeyd b. Harise komutasında gerçekleştirildi- Kureyş kervanına karşı– Kervan ele geçirilerek Medine’ye getirdi. Muhammed kervanın mallarını ganimet statüsüne tabi tuttu.
19-Uhud (3/ 25 Ocak 625-Recep ayı—-Şevval ayı) Bu savaş ile ilgili ayetler: Al-i İmran Suresi (121, 122, 123,124, 125, 140, 144, 153, 154, 155, 165 dir.)
20- Hamrau’l Esed Gazvesi – Hicretin 3. Yılı Şevval ayı
21-Katan seriyyesi : Uhud savaşından üç ay kadar sonra Muharrem ayında- Ebu Seleme komutasında yapıldı
Bi’r-i Maune faciası : (4 Temmuz 625’te Safer ayı) – İncelenecek
Recî’ Olayı (625 Safer ayı): İncelenecek
Hicretin 4. yılı
22-Ben-i Nadir gazvesi : (4/29 Haziran 625) Kur’an’ın Haşr Suresi Nadiroğulları Gazvesi dolayısıyla nazil (!) olmuştur. Hatta bundan dolayı bu sûreye “Beni Nadir Sûresi” de denilmiştir.
Hicretin 5. yılı
23-Bedru’l-Mev’ud: Bu gazvenin Bedru’l Mev’ud olarak adlandırılması, Ebu Süfyan’ın Uhud savaşından geri dönerken bağırarak “Bir sonraki vaadimiz yılın başında ve Bedru’s Safra’da” demesinden kaynaklanmaktadır.
24-Zatu’r Rika Gazvesi, Nahl bölgesinde vuku bulmuştur – Hicretin 4. Yılı Cemaziyülevvel ayı
25-Dumetu’l Cendel Gazvesi – Hicretin 5. Yılı Rebiyülevvel ayı
26-Hendek (Ahzab Gazvesi) 1-24 Ocak 627. Ahzap (Hendek) suresinin 9-27 arası savaş ayetleri bu savaş ile ilglidir.
27-Gamre seriyyesi : Ukkaşe b. Mihsan komutasında kırk kişilik bir birlikle Esed kabilesine karşı
28-Süleymoğulları seriyyesi : Zeyd b. Harise komutanlığında Süleymoğulları kabilesine karşı yapılmıştır
29-Müreysî (Beni’l-Mustalik) 6/627 (Hicretin beşinci yılının şaban ayının ikisinde) Mustalıkoğullarından ganimet olarak altı yüz veya yedi yüz esir, beş bin koyun ve iki bin kadar deve alındı.
30-Benî Kurayza : (Ocak-Şubat 627 Zilkade ayı) (Ahzap 26-27 ayetleri bu gazve ile ilgilidir)
Hicretin 6.yılı
31-Beni Lihyan: Adal ve Kâre kabilelerine karşı
32-Gabe (Zûkared Gazvesi) Siret kitaplarına göre, Hicri 6. Yılın Rebiul-evvel veya Rebiul-ahir’inde, Zi Kared Gazvesi – Gabe Gazvesi ve Feze’ Gazvesi olarak da anılır – Bu gazve için iki tarih zikredilmiştir
33- I. Zü’l-Kassa’ya seriyyesi : Muhammed b. Mesleme komutasında Sa’lebe kabilesine karşı
34- II. Zü’l-Kassa’ya seriyyesi: Ebu Ubeyde b. Cerrah’ı kırk kişiyle göndermiştir. Muharib, Enmâr ve Sa’lebe kabileleri üzerine düzenlenmiştir
35-Fezare seriyyesi : Zeyd b. Hârise komutasında Fezareoğullarına karşı yapılmıştır.
36-Hudeybiye seferi : Mart-628-Zilkade ayı (Rıdvan Biatı ve yolda geri dönerken Hudeybiye Barışı’ndan bahseden Fetih Sûresi 18-19 nazil (!) oldu ve Fetih Sûresi 1 ayrıca Fetih suresinin 20. ayetinde bol ganimet vaadedilir.
Hicretin 7. yılı
37-Türebe bölgesi / Hevazin kabilesi seriyyesi: Şaban ayı- Ömer b. Hattab komutasında gerçekleşen bir sefer.
38- I.Mürre seferi : (Şaban ayı)- Beşir b. Sa’d komutasında gerçekleşti
39- Gatafan seriyyesi : (Şevval ayı) Beşîr b. Sa’d, Medine’ye baskın düzenlemek isteyen Gatafan kabilesine karşı üç yüz kişilik bir birlikle başarılı bir sefer gerçekleştirmiştir
40- Meyfaa seriyyesi : (Ramazan ayı)-Gâlib b. Abdullah komutasında Beni Uval ve Beni Abd b. Sa’lebe’ye karşı
41-Süleym seriyyesi : İbn Ebi’l-Avca es-Sülemi komutasında gerçekleşti.
42-Hayber :Haziran 628-Muharrem ayı
43-Fedek seriyyesi : Muhayyisa b. Mes’ud komutasında gerçekleşti.
44-Vadi’l Kura gazvesi: Muhammed Hayber’in fethinden sonra Vadi’l-Kura üzerine yürüdü. Buradaki Yahudiler kalelere sığınarak bir gün kadar direndiler. Fakat sonunda Hayber Yahudilerinin şartlarına göre teslim oldular. Buna göre yıllık arazi mahsullerinin yarısını İslam devletine vergi olarak ödeyeceklerdi. Teyma Yahudileri, Hayber, Fedek ve Vadilkura’da meydana gelen gelişmeleri duyunca Muhammed ile cizye üzerine antlaşma yaptılar.
Hicretin 8. yılı
45-Beni’l-Mülevvah seriyyesi : Gâlib b. Abdullah idaresinde bir seriyye.
46-II. Mürre seriyyesi : Gâlib b. Abdullah’ı Zübeyr komutasında yapıldı.
47-Siyy mevkii / Hevâzin’in Benî Âmir seferi : (Rebîülevvel ayı) Şücâ’ b. Vehb’in komutasında gerçekleşti.
48-Zatüsselasil seferi : (Cemaziyelahir ayı) Amr b. Âs komutasında gerçekleşti.
49-Sifülbahr bölgesi / Cüheyne kabilesi seferi : (Receb ayında) Ebû Ubeyde b. Cerrah komutasında
50-Necid bölgesi / Muharib kabilesi : (Şaban ayı) Ebû Katâde komutasında birlik ile.
51-Mekke’nin Fethi (11 Ocak 630-Ramazan ayı)
52-Gumeysa bölgesi / Cezîme kabilesi seriyyesi: (Şubat-630-Şevval ayı) Halid b. Velid komutasında
54-Huneyn savaşı : 6 bin esir, 24 bin deve, 40 bin koyun ve 4 bin okka gümüş ganimet elde edildi Kuran’da Huneyn Savaşı’ndan, açıkça adı zikredilerek bahsedilmektedir. (Tevbe 25-27)
Ci’rane olayı : Huneyn gazvesinde elde edilen ganimetlerin dağıtımında çıkan “olay” olarak bunu da inceleyeceğiz.
55-Evtas savaşı : Huneyn savaşının bir kolu–Ebu Amir el-Eş’ari komutasında– Huneyn savaşında kaçan Hevazinliler ile–Esirler arasında Muhammed’in süt kızkardeşi Şeyma’da mevcut-Muhammed bu duruma çok üzüldü.
56-Taif kuşatması : Beni Sakıf kabilesi ile—Taif şehri İslâm ordusu tarafından on sekiz gün kuşatıldı. Fakat o sırada fethedilemedi, çember kaldırıldı. Bir yıl sonra Taif halkı gelip müslüman oldular.
57- Mut’e Savaşı (629 Eylül). Zeyd b. Harise komutasında yapıldı. Zeyd hayatını kaybetti. 3000 kişilik İslam birliği ile 100 bin kişilik Bizans birliği arasında—Muhammed’in birlikleri geri kaçarak canlarını zor kurtardılar.
Hicretin 9. yılı
59-Tebük seferi : (630 yılı) Alkame b El-Fağva komutasında yola çıkıldı. Bu sefer esnasında Muhammed’in ordusu düşmanla karşılaşmadı; dolayısıyla çarpışma da meydana gelmedi. Bizans’ın Müslümanlara karşı herhangi bir ordu hazırlamadığı anlaşıldı. Tevbe Suresi (38-41) bununla ilgilidir
60-Fedek seferi : Muhayyisa b. Mes’ud komutasında gerçekleşti.
61-Akabe seferi : Halid b. Velid komutasında gerçekleşti.
62-Ezruh seferi : Halid b. Velid komutasında gerçekleşti.
63-Makna seferi : Halid b. Velid komutasında gerçekleşti.
64-Maan seferi : Halid b. Velid komutasında gerçekleşti.
65-Dûmetülcendel seferi: Halid b. Velid komutasında gerçekleşti–İki bin deve, sekiz yüz at, dört yüz zırh gömlek, dört yüz mızrak ganimet olarak ele geçirildi.
(Yetmişten fazla gazve yapıldığını bir eserde okumamız üzerine yapılan çalışma sonucudur. Bütün bunlar 11 senede olan savaşlar…)
İncelenecek:
|
Peygamberimizin (s.a.v) Gazvelerinin İstatistikleri
Savaşın Adı | İslam Ordusu Askerleri | Düşmanların Sayısı | Savaşın Yapıldığı Yer | Savaşın Tarihi | Savaşın Sonucu |
---|---|---|---|---|---|
Veddan (Ebva) Gazvesi | Yaya ve atlı 200 kişi | Belirsiz | Veddan | Hicretin 2. yılı Safer ayı | İslam Ordusu Askerlerinin Kureyş’e yetişememesi Beni Damre Kabilesi ile anlaşma |
Buvat Gazvesi | 200 Atlı | 100 kişi | Buvat | Hicretin 2. yılı Rebiyülevvel ayı | —– |
Uşeyre Gazvesi | 200 Atlı | Kureyş, Beni Mudlic ve Beni Damre aşiretlerinin ortak ordusu | El-Uşeyre | Hicretin 2. yılı Cemaziyülevvel ayı | Mudlic kabilesi ve Mudlic ve Damre kabilelerinin ortaklarıyla ateşkes anlaşması |
Birinci Bedir Gazvesi | 200 Atlı | Kâfirlerden birinin komutasındaki küçük bir grup | Bedir | Hicretin 2. yılı Cemaziyülahır ayı | Müşriklerin kaçması |
Büyük Bedir Gazvesi | 313 kişi, 2 at ve 70 deve | Yaya ve atlı 950 kişi | Bedir | Hicretin 2. yılı Ramazan ayı | Müslümanların Kureyş’e galip gelmesi |
Beni Kaynuka Gazvesi | Medine’li Müslümanlar | Medine Yahudileri | Medine | Hicretin 2. yılı Şevval ayının başları | Medine’nin Yahudilerden Arındırılması |
Beni Süleym Gazvesi | 200 Atlı | Beni Süleym ve Gatafan | Mekke ve Medine Arası | Hicretin 2. yılı Şevval ayının sonları | Beni Süleym’in kaçması Mal ve mülklerini savaş meydanında bırakmaları |
Sevik Gazvesi | Çok Az Kişi | 200 Kişi | Karkaratu’l Küdr | Hicretin 2. yılı Zilhicce ayı | Kureyş’in kaçması |
Gatafan (Zi-Emer) Gazvesi | 450 Kişi | Kabile ve Meharib | Zu Emer | Hicretin 3. yılı Muharrem (veya Rebiyülevvel) ayı | Beni Sa’lebe’nin kaçması Müslümanların orada bir ay ikamet etmesi. |
Buhran Gazvesi | 300 Atlı | Beni Süleym | Buhran (Hicaz’da bir maden veya Zabu’da bir vadi ismi) | Hicretin 3. yılı Rebiyülahır ayı | —- |
Uhud Gazvesi | Medine Etrafındaki Yaya ve Atlı 700 kişi | 2900 ila 3000 kişi | Uhud Dağının Etrafı | Hicretin 3. yılı Şevval Ayı | Müslümanlardan 70 kişinin şehadeti Kafirlerin kesin zafere ulaşamaması Müslümanların kuşatma altına alınan ordusunu kurtarılması |
Hamrau’l Esed Gazvesi | Yaya ve Atlı 630 kişi | Kureyş’ten 9279 kişi | Mekke ve Medine arasındaki Hamrau’l Esed bölgesi | Hicretin 3. yılı Şevval ayı | Kureyş müşriklerinin kaçması |
Beni Nadir Gazvesi | Medineli Müslümanların Geneli | Beni Nadir Yahudileri | Medine’nin Etrafı | Hicretin 4. yılı Rebiyülevvel ayı | Beni Nadir kabilesinin Medine etrafından göç ettirilmesi |
Zatu’r Rika Gazvesi | Yaya ve Atlı 400 kişi | Beni Muharib | Zatu’r Rika Necd | Hicretin 4. yılı Şaban ayı | Beni Muharib ve Beni Sa’lebenin kaçması |
Üçüncü Bedir | 1000 kişi | 2000 kişi | Bedir | —— | Savaş olmadı |
Dumetu’l Cendel Gazvesi | Yaya ve Atlı 1000 kişi | Dumetu’l Cendel Kabileleri | Dumetu’l Cendel | Hicretin 5. yılı Rebiyülevvel ayı | Cendel kabilesinin bozguna uğrayıp kaçması |
Beni Mustalik Gazvesi | Yaya ve Atlı 1000 kişi | Beni Mustalik | El-Mureysi’ | Hicretin 5. yılı Şaban ayı | Müşriklerin biraz direndikten sonra kaçması |
Hendek Gazvesi | 3000 kişi | 10000 kişi | Medine | Hicretin 5. yılı Şevval ayı | Müşriklerin kazanamadan geri dönmesi |
Beni Kurayza Gazvesi | 3000 kişi | 600 ila 700 kişi | Medine’nin Etrafı | Hicretin 5. yılı Zilkade ayı | İslam ordusunun Beni Kurayza’ya galip gelmesi |
Beni Lihyan Gazvesi | Yaklaşık 3000 kişi | Lihyan Kabilesi | Garan | Hicretin 6. yılı Cemaziyülevvel Ayı | Beni Lihyan’ın kaçması |
Zi Kared Gazvesi | —— | Galtan | Zi Kared | Hicretin 6. yılı Cemaziyülevvel Ayı | Kureyş ve Müslümanlar arasında barış anlaşması |
Hudeybiye Gazvesi | 1600 kişi | Kureyş | Hudeybiye | Hicretin 6. yılı Zilkade Ayı | Kureyş ve Müslümanlar arasında barış anlaşması |
Hayber Gazvesi | 1600 kişi | Hayber Yahudileri | Hayber | Hicretin 7. yılı Muharrem ayı | Hayberlilerin yenilmesi |
Umretu’l Gaza Gazvesi | 1400 kişi | Kureyş | Mekke | Hicretin 7. Yılı Zilhicce Ayı | Müslümanların ruhiyesinin Güçlenmesi ve Kafirlerin ruhiyesinin zayıflaması |
Mekke’nin Fethi Gazvesi | 10000 kişi | Kureyş ve Beni Bekr | Mekke | Hicretin 8. yılı Ramazan ayı | Mekke’nin Fethi |
Huneyn Gazvesi | 12000 kişi | Hevazin ve Sakif Kabileleri | Taif Yakınları | Hicretin 8. yılı Şevval ayı | Hevazin ve Sakifin düşmesi |
Taifi Kuşatma Gazvesi | 12000 kişi | Hevazin ve Sakif kabileleri | Taif | Hicretin 8. yılı Şevval Ayı | Zafer kazanılamadan Medine’ye geri dönülmesi |
Tebuk Gazvesi | 30000 kişi | Rumlar ve Müttefikleri | Tebuk | Hicretin 9. Yılı Recep ve Şaban Ayı | Rumların Müslümanlarla mali uzlaşı isteğinde bulunması |