17- Dedenin Payı
1. İmran b. Husayn
- - (-)
16518 (1)- İmra.n b.
Husayn der ki: Adamın biri Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e gelerek:
"Oğlum öldü, onun mirasından bana ne düşer?" diye sordu.
Hz. Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): ''Senin hissen altıda birdir'' buyurdu. Adam dönüp giderken
çağırdı ve: ''Sana altıda bir daha vardır'' buyurdu. Yine adam dönüp giderken:
''Sanuncu altıda bir verilen (hisse) sana (esas hissenin dışında asabe hakkı olarak
verilen) bir rızıktır'' buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: Ebu Davud,
faraid 3/112 (2896), Tirmizi 4/419 (2099 "hasen Sahih") ve Beyhaki
(6/244) rivayet ettiler.
16519 (2)- İmran b.
Husayn der ki: Adamın biri Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e gelerek:
"Oğlum öldü, onun mirasından bana ne düşer?" diye sordu. Hz. Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Senin hissen altıda birdir'' buyurdu. Adam dönüp
giderken çağırdı ve: ''Sana altıda bir daha vardır'' buyurdu. Yine adam dönüp
giderken: ''Sonuncu altıda bir verilen (hisse) sana (esas hissenin dışında
asabe hakkı olarak verilen) bir rızıktır'' buyurdu.
[Sahih]
16520 (3)- İmran b.
Husayn bildiriyor: Ömer b. el-Hattab: "Allah için, Allah'ın Resulü'nden
dedenin mirastaki payı hakkında bir şey duyan söylesin" deyince, bir adam
kalkıp: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in dedeye üçte bir pay
verdiğine şahit oldum" dedi. Hz. Ömer: "Kiminle beraber?" diye sorunca,
adam: "Bilmiyorum" cevabı verdi. Bunun üzerine Hz. Ömer:
"Bilemeyesin" dedi.
[Hasen]
2. Ma'kil b. Ye sar
- - (-)
16521 (1)- Amr b. Meymun
bildiriyor: Hz. Ömer, hayattayken ve sıhhatliyken Resulullah'ın {Sallallahu
aleyhi ve Sellem} ashabını toplayıp, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in dede hakkında bir şey söylediğini duyanın, bunu Allah rızası için
bildirmesini söyledi. Ma'kil b. Yesar kalkıp şöyle dedi: "Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e farz sahipleri arasında dedenin de olduğu bir
miras davası getirilince, Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) dedeye üçte
bir veya altıda bir pay verdi." Hz. Ömer: "Farz sahipleri arasında
kimler vardı?" diye sorunca, Ma'kil: "Bilmiyorum" cevabını
verdi. Bunun üzerine Hz. Ömer: "Neden bilmiyorsun?" dedi.
[Sahih]
Diğer tahric: Ebu Davud,
faraid 3/122 (2897), İbn Mace, faraid 2/909 (2722), Hakim (4/339
"Sahih") ve Beyhaki (6/244) rivayet ettiler.
16522 (2)- Hasan
bildiriyor: Hz. Ömer, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in dedeye
mirastan ne verdiğini sorunca, Ma'kil b. Yesar el-Müzeni kalkıp:
Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) dedeye pay verdi" dedi. Hz. Ömer: "Ne verdi?"
diye sorunca, Ma'kil: "Altıda bir" cevabını verdi. Hz. Ömer:
"Kiminle beraber?" diye sorunca, Ma'kil: "Bilmiyorum"
cevabını verdi. Bunun üzerine Hz. Ömer: "Bilemeyesin! O zaman söylediğinin
bir faydası olmaz" dedi.
[Sahih]
3. Abdullah b.
ez-Zübeyr
- - (-)
16523 (1)- Said b.
Cübeyr der ki: İbnu'z-Zübeyr onu kadılıkla görevlendirdiği Abdullah b. Utbe b.
Mes'ud'un yanında otururken, kendisine İbnu'z-Zübeyr'in mektubu geldi. Mektupta
şöyle yazıyordu: "Allah'ın selamı üzerine olsun. Derim ki, bana mektup
yazıp dedenin mirastaki durumunu sormuşsun. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) bu konuda şöyle buyurdu: "Eğer bu Ümmetten, Rabbimden başka bir
halil (dost) edinecek olsaydım İbn Ebi Kuhafe'yi edinirdim. Ama o benim
kardeşim ve mağara arkadaşımdır.'' Hz. Ebu Bekr de dedenin mirastab payını baba
gibi yaptı. Alacağımız görüşlerin en doğrusu da Hz. Ebu Bekr'in
görüşüdür."
[Hasen]
Diğer tahric: Ebu Ya'la
(6805) ve Taberani, el-Mu'cemu'l-kebir'de (291) rivayet ettiler.
16524 (2)- İbnu'z-Zübeyr
der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in kendisi hakkında:
"Eğer Allah'tan başka bir halil (dost) edinecek olsaydım Ebu Bekr'i
edinirdim'' dediği kişi, dedenin mirastaki payını baba gibi yapmıştır.
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari (3658)
rivayet etti.
16525 (3)- İbnu'z-Zübeyr
der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in kendisi hakkında:
"Eğer Ona kavuşana kadar Allah'tan başka bir halil (dost) edinecek
olsaydım Ebu Bek6 edinirdim'' dediği kişi, dedenin mirastab payını baba gibi
yapmıştır.
[Sahih]