باب: لم يعب
أصحاب النبي
صلى الله عليه
وسلم بعضهم
بعضا في الصوم
والإفطار.
37- Hz. Nebiin (s.a.v) Arkadaşları (Sahabe) Yolculukta İken Oruç
Tutup Tutmama Konusunda Birbirlerini Kınamazlardı
حدثنا
عبد الله بن
مسلمة، عن
مالك، عن حميد
الطويل، عن
أنس بن مالك
قال:
كنا
نسافر مع
النبي صلى
الله عليه
وسلم، فلم يعب
الصائم على
المفطر، ولا
المفطر على
الصائم.
[-1947-] Enes İbn Malik'in şöyle dediği nakledilmiştir: "Biz Nebi Sallallahu
Aleyhi ve Sellem ile birlikte yolculuk yapardık ve bu sırada oruç tutanlar
tutmayanları, oruç tutmayanlar da tutanları kınamazdı."
AÇIKLAMA: İmam Buharî, bir önceki konu başlığı altında
yer verdiği hadisle ilgili yorumunu desteklemek için bu rivayete yer
vermiştir. Çünkü ona göre yolculukta iken oruç tutmanın iyi olmayışı, oruç
tuttuğu takdirde çok zor durumda kalanlar içindir. Bu şekilde zor durumda
kalmayanlar ve rahatlıkla oruçlarını tutabilenler ise oruç tutup tutmamaları
dolayısıyla kınanmaz.
باب: من أفطر
في السفر
ليراه الناس.
38- Yolculukta İken İnsanların Görebileceği Şekilde Orucu Bozmak
حدثنا
موسى بن
إسماعيل:
حدثنا أبو
عوانة، عن منصور،
عن مجاهد، عن
طاوس، عن ابن
عباس رضي الله
عنهما قال:
خرج
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم من
المدينة إلى
مكة، فصام حتى
بلغ عسفان، ثم
دعا بماء،
فرفعه إلى
يديه ليريه
الناس، فأفطر
حتى قدم مكة،
وذلك في
رمضان. فكان
ابن عباس
يقول: قد صام
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم وأفطر،
فمن شاء صام
ومن شاء أفطر.
[-1948-] Abdullah İbn Abbas r.a.'ın şöyle dediği nakledilmiştir: "Nebi
Sallallahu Aleyhi ve Sellem Medine'den Mekke'ye doğru yola çıktı. Usfan'a
ulaşıncaya kadar oruçlu idi. Fakat daha sonra su istedi ve İnsanların görmesini
sağlamak için aldığı suyu eliyle kaldırdı ve orucunu bozdu. Mekke'ye kadar
böyle devam etti. Tüm bunlar Ramazan'da olmuştu."
Abdullah İbn Abbas şöyle derdi: "Resulullah Sallallahu Aleyhi
ve Sellem kimi zaman oruç tutmuş kimi zaman da tutmamıştı. Bu bakımdan isteyen
oruç tutar, isteyen tutmaz."
AÇIKLAMA: Halkın kendisine itibar ederek uyduğu kimseler
böyle davranabilir. İmam Buharî bu başlık altında orucu bozmanın daha faziletli
oluşunun sadece;
1- Oruç tutması halinde zor durumda kalacak olanlarla,
2- Veya kendini beğenme (ucub) ve gösteriş (riya) gibi kötü
özelliklerden çekinenlerle
3- Ya da ruhsatı kullanmaktan kaçındığı izlenimi doğacak
olanlarla ilgili olmadığına işaret etmiştir. Çünkü halkın itibar ederek
kendisine uyduğu kimselerin orucu bozması da yerine göre daha uygun ve
faziletli olabilir. Dolayısıyla yukarıda sayılan üç durumdan biri bir kimsenin
başına gelir ve orucunu bozan liderine tabi olursa daha da faziletli bir iş
yapmış olur.