NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
حَدَّثَنَا
عُثْمَانُ بْنُ
أَبِي
شَيْبَةَ
حَدَّثَنَا
جَرِيرٌ عَنْ
الْأَعْمَشِ
عَنْ
الْمِنْهَالِ
بْنِ عَمْرٍو
عَنْ
زَاذَانَ
عَنْ
الْبَرَاءِ
بْنِ عَازِبٍ
قَالَ
خَرَجْنَا
مَعَ رَسُولِ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ فِي
جَنَازَةِ
رَجُلٍ مِنْ
الْأَنْصَارِ
فَانْتَهَيْنَا
إِلَى
الْقَبْرِ
وَلَمْ
يُلْحَدْ
بَعْدُ فَجَلَسَ
النَّبِيُّ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
مُسْتَقْبِلَ
الْقِبْلَةِ
وَجَلَسْنَا
مَعَهُ
el-Bera b. Azib'den
(rivayet olunmuştur) dedi ki:
Rasûlullah (s.a.v.) ile
birlikte Ensardan bir adam'ın cenazesine gitmiştik. Kabr'e vardığımızda henüz
kabr'in kazılması sona ermemişti. Bunun üzerine Nebi (s.a.v.) kıbleye dönerek
kabr'in yanma oturdu. Onunla birlikte biz de oturduk.
İzah:
Ebû Dâvud; Nesaî,
cenâiz; İbn Mace, cenâiz; Ahmed b. Hanbel IV-287, 288, 297.
Bu hadis-i şerif
Nesaî'nin Sünen'inde şu manâya gelen lafılarla rivayet edilmiştir:
"Rasûlullah (s.a.v.) ile birlikte bir cena-ze(yi defnetmek) için
çıkmıştık. Kabre vardığımızda, henüz kabrin kazılması sona ermemişti.
Rasûlullah (s.a.v.) oturdu. Biz de başlarımızın üzerinde bir takım kuş(Iar)
varmış gibi onun etrafına oturduk." Nesaî'nin rivâyetindeki
"Başlarımızın üzerinde kuş(lar) varmış gibi onun etrafında oturduk"
mealindeki cümle cenaze defnedilirken aranan sükunet, sessizlik ve edepten kinayedir.
Esasen ashab-ı kiram Rasûl-ü Zişan Efendimiz her meclisinde bu adaba riayet
ederlerdi. Bu mevzuda Mevlana Şıbli şunları kaydediyor:
"Hz. Nebiin
meclisi, hizmetçiler ve maiyet halkı ile çevrili bir saray değildi. Hatta
Nebiin evinin kapısı bile yoktu. Fakat O'nun Peygamberlik vakarı herkesin
kalbine haşyet verirdi. O'nu gören her insan, kalbinde bir titreyiş
hissederdi. Hadis kitablarının ifadesine göre halk, Peygamberin huzurunda o
kadar sakin ve sessiz otururlardı ki, insan cemaattan her birini, başına konan
bir kuşu ürkütmek istemiyormuş zannederdi. Rasûl-i Ekrem'in huzurunda söz
söylemek isteyenlere söz verilirken haseb ve neseb, servet ve nüfuz itibariyle
elde ettikleri mevki değil, ancak ilim ve fazilet itibariyle haiz oldukları
liyakat nazar-ı itibare alınırdı. Rasûl-i Ekrem'in adeti, önce muhtaç ve fakir
olanları dinlemek, onların ihtiyaçlarını temin etmekti."
"Hz. Nebi, hiç bir
kimsenin sözünü kesmez, şayet söylenen sözler O'nu memnun etmeyecek bir
mahiyette ise bu sözleri ihmal ederdi. Bir mesele bahis mevzuu olduğu zaman
Rasûl-i Ekrem de fikrini ileri sürer, münakaşa veya müzakere esnasında bir
nükte söylenirse o da neş'elenir, o da bu nüktelere mukabele
ederdi."[Doğrul, Ömer Rıza, Asr-ı Saadet, 11-23.]