NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
حَدَّثَنَا
أَحْمَدُ
بْنُ
حَنْبَلٍ
وَأَحْمَدُ
بْنُ
عَبْدَةَ
قَالَا
حَدَّثَنَا
سُفْيَانُ
عَنْ عَمْرٍو
عَنْ عَطَاءٍ
قَالَ ابْنُ
حَنْبَلٍ
لَمْ
أَفْهَمْهُ
جَيِّدًا عَنْ
صَفْوَانَ
قَالَ ابْنُ
عَبْدَةَ
ابْنُ يَعْلَى
عَنْ أَبِيهِ
قَالَ
سَمِعْتُ
النَّبِيَّ
صَلَّى اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
عَلَى
الْمِنْبَرِ
يَقْرَأُ
وَنَادَوْا
يَا مَالِكُ
قَالَ أَبُو
دَاوُد
يَعْنِي
بِلَا
تَرْخِيمٍ
(Safvan b. Ya'la'nın)
babası Ya'la b. Ümeyye el-Temimi'den rivayet olunmuştur; dedi ki:
Ben Nebi (s.a.v)'i
(" Ey Malik! diye
seslendiler" mealindeki Zuhruf suresinin 77. ayetini) mimber üzerinde ....
(şeklinde) okurken işittim.
Ebû Davûd dedi ki: (Ravi,
Hz. Nebi "Malik" kelimesini) terhimsiz olarak ( okudu) demek istiyor.
İzah:
Buhari, tefsirü'l
kur'ân; Müslim Cüm'a, Tirmizî salat
Bir gramer terimi olan
"terhim", hafiflik sağlamak için münadamn son harfini hazfetmek
demektir. Metinde geçen-----"Uu
kelimesi bir münada olarak terhim kaidesine tabi tutulup sonundaki
"kâf" hafi hazf edilebilir. Bir başka ifadeyle bu kelime terhim
kaidesi uyarınca "yâ Mali" şeklinde okunabilir. Ancak hadis-i şerif,
Resulüzişan Efendimizin bu kelimeyi terhim kaidesine tabi tutmadan "yâ
Malik" şeklinde okuduğunu ifade ediyor.
Nitekim Beydâvi de tef
isinde bu kelimenin "lam" hafinin esresi ve otresi ile "yâ
Mâli" ve "ya Mâlu" şekillerinde okunabileceğini söylüyor.
Rühtil-Meâni müellifi Alûsî'nin açıklamasına göre, Hz Ali (r.a) ile İbn Mes'ud
İbn Vessâb ve A'meş bu kelimeyi terhim kaidesine tabi tutarak okumuşlardır.
Gramer kaidelerine uygun olan bu kıraâta göre ayetin manâsı şöyle olur:
"Onlar, cehennem'in bekçisi olan Malik'e seslenip O'nu yardıma çağırırlar."