NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
105- (976) حدثنا
يحيى بن أيوب
ومحمد بن عباد
(واللفظ ليحيى)
قالا: حدثنا
مروان بن
معاوية عن
يزيد (يعني ابن
كيسان) عن أبي
حازم، عن أبي
هريرة ؛ قال:
قال رسول الله
صلى الله عليه
وسلم
: "استأذنت
ربي أن أستغفر
لأمي فلم يأذن
لي. واستأذنته
أن أزور قبرها
فأذن لي".
{105}
Bize Yahya b. Eyyûb ile Muhammed b. Abbâd
rivayet ettiler. Lâfız Yahya'nındır. Dedilerki: Bize Mervânü'bnü Muâviye, Yezîd yâni İbni
Keysân'dan, o da Ebû Hâzim'den o da Ebû Hureyre'den naklen rivayet etti. Ebû
Hureyre şöyle demiş: Resulullah
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
«Anneme istiğfar etmek
için rabbimden izin İstedim de, bana izin vermedi.
Fakat kabrini ziyaret etmek için izin istedim; bana izin verdi.» buyurdular.
108 - (976) حدثنا
أبو بكر بن
أبي شيبة
وزهير بن حرب.
قالا: حدثنا
محمد بن عبيد
عن يزيد بن
كيسان، عن أبي
حازم، عن أبي
هريرة ؛ قال:
زار
النبي صلى
النبي صلى
الله عليه
وسلم قبر أمه.
فبكى وأبكى من
حوله. فقال:
"استأذنت ربي
في أن أستغفر
لها فلم يؤذن
لي. واستأذنته
في أن أزور
قبرها فأذن
لي. فزوروا
القبور. فإنها
تذكر الموت".
{108} Numaralar takdim te'hir ile yer
değiştirilmiş 108 öne alınmıştır.
Bize Ebû
Bekir b. Ebî Şeybe ile Züheyr b. Harb rivayet ettiler. Dedilerki: Bize Muhammed b. Ubeyd Yezîd
b. Keysân'dan, o da Ebû Hâzim'den, o da Ebû Hureyre'den naklen rivayet etti. Ebû
Hureyre şöyle demiş:
Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)
annesinin kabrini ziyaret ederek ağladı. Yanındakileri de ağlattı. Sonra şöyle
buyurdu:
«Annem için istiğfarda bulunmak hususunda Rabbimden izin
istedim. Fakat bana izin verilmedi. Kabrini ziyaret etmek için izin istedim;
ona izin verildi. Binâenaleyh sizler de kabirleri
ziyaret edin. Çünkü kabir ziyareti ölümü hatırlatır.»
İzah:
Bu hadîsi
Ebû Dâvûd, Nesâi ve İbni Mâce
muhtelif râvîlerden tahrîc
etmişlerdir.
Nevevî'nin beyânına göre: Hadîs-i şerif Ebû'l-Alâ b. Mâhân tarafından Mağrib'de rivayet edilmiş, Mısır taraflarında Abdülgâfir-i Fârisî kolundan gelen rivayetlerde bulunamamıştır.
Lâkin cenaze bahsinin sonunda bir çok esâs nüshalarda
mevcuttur. Nevevi onun hakkında: «Hiç şüphesiz, sahih
bir hadistir.» demektedir.
Hadîsin zahirine bakılırsa, Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'in
annesi müşrik olarak vefat ettiği için, o’na dua ve istiğfar hususunda
kendisine izin verilmemiştir. Hattâ bu hadîsle
istidlal edilerek: -Müşrikleri ziyaret etmek caizdir. Bu ziyaret hâl-i
hayatlarında da caiz hattâ evlâdır. Çünkü
vefatlarından sonra onları ziyaret etmek caiz olunca, hayâtlarında
bil'evlâ caizdir...» denilmiştir. Fakat evvelce de
işaret ettiğimiz gibi Resulullah (Sallallahu
Aleyhi ve Sellem)'in ebeveyni fetret zamanında vefat
ettikleri için mü'min mi yoksa kâfir mi sayılacakları
ulemâ arasında ihtilaflıdır.
Mü'min olduklarını beyân hususunda üç
görüş vardır:
1. Görüşe göre: İbrahim
ve İsmail (Aleyhisselâm) dinine mensupturlar.
2. görüşe göre: Fetret devrinin
muvahhitlerindendirler. Peygamber (Sallallahu Aleyhi
ve Sellem) Efendimizin Nûr-u
Nübüvvetini nakleden bütün ejdadı muvahhit ve ehl-i necattandırlar,
3. Görüşe göre: Resûl-i Ekrem (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)
Efendimizin ebeveyni, onun duası hürmetine bir mucize olmak üzere dirilmiş ve
îmân etmişlerdir: Bu hususta Hz. Âişe (Radiyallahü anha)'dan hadîs
rivayet edilmiştir. Binâenaleyh ebeveyn-i saadetin
küfürlerine kaail olmak ve pek büyük bir cesaret ve
kabahattir.
Bu takdirde Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'e annesine duâ ve
istiğfarda bulunmasına niçin izin verilmediğini Allah Teâlâ
bilir. Buhâri'de bu bâbta hadîs yoktur.