NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
159 - (1150) حدثنا
أبو بكر بن
أبي شيبة
وعمرو الناقد
وزهير بن حرب.
قالوا: حدثنا
سفيان بن
عيينة عن أبي
الزناد، عن
الأعرج، عن
أبي هريرة رضي
الله عنه (قال
أبو بكر بن
أبي شيبة:
رواية. وقال
عمرو: يبلغ به
النبي صلى
الله عليه
وسلم. وقال
زهير
عن النبي صلى
الله عليه
وسلم) قال:
"إذا
دعي أحدكم إلى
طعام، وهو
صائم، فليقل:
إني صائم".
{159}
Bize Ebû Bekir b. Ebi
Şeybe ile Amru'n-Nâkıd ve Zubeyr b. Harb rivayet ettiler. (Dedilerki): Bize Süfyân
b. Uyeyne, Ebu'z- Zinad'dan o da A'rac'dan o da Ebû Hureyre (Radiyallahû
anh)'dan naklen rivayet ettiler. Ebû Bekir b. Ebî Şeybe: «Rivâyeten.» tâbirini
kullandı, Amr «Hadisi Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'e vardırarak.», Züheyr
ise: «Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'den naklen.» dediler. Resûlullah
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem) :
«Biriniz oruçlu iken bir
yemeğe davet olunursa: «Ben oruçluyum deyiversin.» buyurmuşlar.
İzah:
Hadîs-i şerîf Özür
beyânına hamlolunmuştur. Yani yemeğe davet olunan bir kimse oruçlu bulunursa,
halini bildirmek ve özür dilemek için hane sahibine «Ben oruçluyum.» demelidir.
Nevevî'nin beyânına
göre oruçlu bulunmak davete icabet içrn özür sayılmaz. Lâkin davete icabet
ettikten sonra orucu bozmak lâzım değildir. Yememek için oruç Özür teşkil eder.
Oruçlu olmayan kimsenin ise hem davete icabeti hem de verilen yemek ziyafetine
fi'len iştirak etmesi lâzımdır.
Nafile oruç tutan
davetliye oruç tutmak güç geliyorsa iftar etmesi müstehab olur. Aksi takdirde orucu
bozmamalıdır. Fakat tutulan oruç farz veya vâcib oruçlardan ise onu bozmak
haramdır.
Hadis-i şerif icabında
namaz ve oruç gibi nafile ibâdetlerin söylenebileceğine delildir. Hacet yokken
bu gibi ibâdetleri gizli yapmak müstehabdır.
Yine bu hadîs, din
kardeşleriyle hoş geçinmenin, ara bulmanın, kalp yatıştırmanın ve icabında
güzel bir şekilde itirazda bulunmanın lüzumuna
işaret etmektedir.