NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
69 - (1422) حدثنا
أبو كريب محمد
بن العلاء.
حدثنا أبو أسامة.
ح وحدثنا أبو
بكر بن أبي
شيبة. قال:
وجدت في كتابي
عن أبي أسامة،
عن هشام، عن
أبيه، عن عائشة.
قالت:
تزوجني
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم لست سنين.
وبنى بي وأنا
بنت تسع سنين.
قالت: فقدمنا
المدينة
فوعكت شهرا.
فوفى شعري جميمة.
فأتتني أم
رومان، وأنا
على أرجوحة،
ومعي صواحبي.
فصرخت بي
فأتيتها. وما
أدري ما تريد
بي. فأخذت
بيدي.
فأوقفتني على
الباب. فقلت:
هه هه. حتى ذهب
نفسي.
فأدخلتني
بيتا. فإذا
نسوة من الأنصار.
فقلن: على
الخير
والبركة. وعلى
خير طائر.
فأسلمتني
إليهن. فغسلن
رأسي وأصلحني.
فلم يرعني إلا
ورسول الله
صلى الله عليه
وسلم ضحى.
فأسلمنني
إليه.
[ش
(وبني بي) أي
زففت إليه
وحملت إلى
بيته. يقال: بنى
عليها وبني
بها. والأول
أفصح. وأصله
إن الرجل كان،
إذا تزوج، بني
للعرس خباء
جديدا. أو عمرة
بما يحتاج
إليه. ثم كثر
حتى كنى به عن
الدخول. (فوعكت)
أي أخذني ألم
الحمى، وفي
الكلام حذف
تقديره
فتساقط شعري
بسبب الحمى،
فلما شفيت
تربى شعري
فكثر. وهو
معنى قولها:
فوفى شعري.
(جميمة) تصغير
جمة. وهي
الشعر النازل
إلى الأذنين
ونحوهما، أي
صار إلى هذا
الحد بعد أن كان
قد ذهب
بالمرض. (أم
رومان) هي
أمها. (أرجوحة)
هي خشبة يلعب
عليها
الصبيان
والجواري
الصغار. ويكون
وسطها على
مكان مرتفع.
ويجلسون على
طرفيها
ويحركونها.
فيرتفع جانب
منها وينزل
جانب. (هه هه)
كلمة يقولها
المبهور حتى
يتراجع إلى حال
سكونه. وهي
بإسكان الهاء
الثانية، فهي
هاء السكت.
والبهر
انقطاع النفس
وتتابعه، من
الإعياء
كالأنهيار.
(حتى ذهب نفسي)
أي زال عنى
ذلك النفس
العالي
الحاصل من
الإعياء. (طائر)
الطائر الحظ.
يطلق على الحظ
من الخير والشر.
والمراد هنا
على أفضل حظ
وبركة. (فلم
يرعني) أي لم
يفجأني
ويأتني بغتة
إلا هذا].
{69}
Bize Ebu Kureyb Muhammed
b. EI-Alâ rivayet etti. (Dediki): Ebu Üsâme rivayet etti. H.
Bize Ebu Bekir b. Ebî Şeybe
de rivayet etti. (Dediki): Kitabımda Ebu Usâme'den naklettiğini, onun da
Hişâm'dan, onun da babasından, onun da Âişe'den rivayet eylediği şu hadîsi
buldum. Âişe şöyle demiş :
«Resulullah (Sallallahu Aleyhi
ve Sellem) beni altı yaşımda iken nikâh etti; dokuz yaşımda iken de benimle
zifaf'a girdi. Müteakiben Medîne'ye geldik. Ben bir ay sıtmaya tutuldum. (Bu
sebeble saçlarım döküldü) nihayet saçlarım (tekrar büyüyerek) omuzlarıma indi.
Derken bana Ümmü Rumân geldi. Ben kız arkadaşlarımla birlikte tahtaravalli
oynuyordum. Bana seslendi. Hemen yanına vardım. Beni ne yapacağını bilmiyordum.
Elimden tutarak beni kapıda durdurdu. Nefesim kesilmiş, heh heh diye
soluyordum. Nihayet hızlı solumam zail oldu. Ümmü Kuman beni bir odaya aldı.
Bir de ne göreyim Ensardan bir takım kadınların huzurundayım. Kadınlar:
Hayırlı, uğurlu ve mübarek olsun, dediler. Ümmü Rumân da beni onlara teslim
etti. Kadınlar taşımı yıkadılar. Beni çekip çevirdiler. Bir de Resulullah (Sallallahu
Aleyhi ve Sellem) kuşluk zamanı ansızın çıka geldi. Kadınlar beni ona teslim
ettiler.
70 - (1422) وحدثنا
يحيى بن يحيى.
أخبرنا أبو
معاوية عن هشام
بن عروة. ح
وحدثنا ابن
نمير (واللفظ
له). حدثنا
عبدة (هو ابن
سليمان) عن
هشام، عن
أبيه، عن عائشة،
قالت: تزوجني
النبي صلى
الله عليه
وسلم وأنا بنت
ست سنين. وبنى
بي وأنا بنت
تسع سنين.
{70}
Muâviye, Hişâm b.
Urve'den naklen haber verdi. H.
Bize ibni Numeyr de
rivayet etti. Bu lâfız onundur. (Dediki): Bize Abde yâni ibni Süleyman,
Hişâm'dan, o da babasından, o da Âişe'den naklen rivayet eyledi. Âişe şöyle
demiş:
«Nebi (Sallallahu Aleyhi
ve Selleml beni altı yaşımda iken nikâh etti. Dokuz yaşımda iken de zifaf'a
girdi."
71 - (1422) وحدثنا
عبد بن حميد.
أخبرنا
عبدالرزاق.
أخبرنا معمر
عن الزهري، عن
عروة، عن
عائشة ؛ أن
النبي صلى
الله عليه
وسلم تزوجها
وهي بنت سبع
سنين. وزفت
إليه وهي بنت
تسع سنين.
ولعبها معها.
ومات عنها وهي
بنت ثمان عشرة.
[ش
(ولعبها معها)
المراد هذه
اللعب
المسماة بالبنات
التي تلعب بها
الجواري
الصغار.
ومعناه التنبيه
على صغر سنها].
{71}
Bize Abd b. Humeyd
rivayet etti. (Dediki): Bize Abdürrezzâk haber verdi. (Dediki): Ma'mer,
Zührî'den, o da Urve'den, o da Âişe'den naklen haber verdi ki, Peygamber
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem) kendisini yedi yaşında iken nikâh etmiş dokuz
yaşında iken de zifaf yapılmış (oyuncak) bebekleri beraberinde imiş. On sekiz
yaşında iken de Resulullah {Sallallahu Aleyhi ve Sellem) vefat etmiş.
72 - (1422) وحدثنا
يحيى بن يحيى
وإسحاق بن
إبراهيم وأبو بكر
بن أبي شيبة
وأبو كريب (قال
يحيى وإسحاق:
أخبرنا. وقال
الآخران:
حدثنا أبو
معاوية) عن
الأعمش، عن
إبراهيم، عن
الأسود، عن
عائشة. قالت: تزوجها
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم وهي بنت ست.
وبنى بها وهي
بنت تسع. ومات
عنها وهي بنت
ثمان عشرة.
{72}
Bize Yahya b, Yahya ile
ishak b. ibrahim, Ebu Bekir b. Ebî Şeybe ve Ebu Kureyb rivayet ettiler. Yahya
ile ishak (Bize haber verdi) tâbirini kullandılar. Ötekiler: Bize Ebu Muâviye, A'meş'den,
o da ibrahim'den, o da Esved'den, o da Âişe'den naklen rivayet etti; dediler.
Âişe Resulullah
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem) ile altı yaşında iken evlendiğini; dokuz yaşında
iken zifaf edildiğini, onsekiz yaşında iken de Resululiah (Sallallahu Aleyhi ve
Sellem)'in vefat ettiğini söylemiş.
İzah:
Bu hadîsi Buhârî
«Menâkıb-ı Ensâr» bahsinde; ibni Mâce «Nîkâh»da tahric etmişlerdir.
ibni Ebî Şeybe'nin:
«Kitabımda buldum» diyerek rivayet etmesi hadîsi Ebu Usâme'den işitmediğine
işarettir, Sahih olan kavle göre bu şekilde hadîs rivayeti caizdir. Cumhur-u
ulemâ'nın kavilleri de budur. Mamafih imamı Müslim yalnız bu rivayetle iktifa
etmemiş, hadîsin diğer rivayetlerini birer birer sıralamıştır. O rivayetlerde
râvilerin hadîsi birbirlerinden işittikleri tasrih olunmuştur.
Hadîsin «sıtmaya
tutuldum» cümlesinden sonra gelen (Bu sebeble saçlarım döküldü) cümlesi mahzu: olup zımnen anlaşılmaktadır.
Ümmü Rumân: Hz.
Âişe'nin annesidir. ismi : Zeyneb binti Âmir 'dir. Ümmü Rumân hicretin altıncı yılında
vefat etmiş, kabrine bizzat Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) inerek onun için
istiğfarda bulunmuş :
«Yarrabbi! Ummü
Rumân'ın senin ve Resulünün yolunda neler çektiği sana meçhul değildir.»
demiştir.
Hadîsdeki Taifden murad
baht'dır. Bununla ensar kadınları Hz, Âişe'nin nikahını tebrik etmişlerdir.
Hz. Âişe'nin nikâh ve
zifaf edildiği zaman kaç yaşında olduğu ihtilaflı ise de esah olan kavle göre
altı yaşında iken nikahlanmış; dokuz yaşında zifaf edilmiştir. Resulullah
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem) vefatında Hz. Âişe on sekiz yaşında bulunuyordu.
Zifaf'ın hangi ayda
yapıldığında dahi ihtilâf vardır. Esah olan kavle göre Şevval'dedir. Çünkü imam
Müslim ile, îmam Ahmed, Tirmizî, Nesaî ve ibni Mâce'nin rivayet ettikleri bir
hadîsde Âişe (Radiyallahu anha): «Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) beni
Şevval'de nikahladı ve Şevval'de zifafa girdi...» demiştir.
ibni îshâk'ın beyânına
göre Resulullah {Sallallahu Aleyhi ve Sellem) evvelâ Hz. Hatice, ondan sonra
Hz. Sevde, daha sonra Hz. Âişe ile evlenmiştir. Bâzıları, Hz. Âişe'yi Sevde
(Radiyallahu anha)'dan önce aldığını söylemişlerse de Dimyatı ibni îshâk
kavlinin doğru olduğunu bildirmiştir,