NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
44 - (1842) حدثنا
محمد بن بشار.
حدثنا محمد بن
جعفر. حدثنا
شعبة عن فرات
القزاز، عن
أبي حازم. قال:
قاعدت
أبا هريرة خمس
سنين. فسمعته
يحدث عن النبي
صلى الله عليه
وسلم. قال (كانت
بنو إسرائيل
تسوسهم
الأنبياء.
كلما هلك نبي
خلفه نبي.
وإنه لا نبي
بعدي. وستكون
خلفاء فتكثر)
قالوا: فما
تأمرنا؟ قال
(فوا ببيعة
الأول فالأول.
وأعطوهم حقهم.
فإن الله
سائلهم عما
استرعاهم).
{44}
Bize Muhammed b, Beşşâr
rivayet etti. (Dediki): Bize Muhammed b. Ca'fer rivayet etti. (Dediki): Bize
Şu'be, Furât EI-Kazzâz'dan, o da Ebû Hâzim'den naklen rivayet etti. (Demişki):
Ebû Hureyre ile beş sene
düşüp kalktım. Ve onu Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'den hadîs rivayet
ederken dinledim. Şöyle buyurmuşlar :
«Beni İsrail'i Nebiler
İdare ederdi. Bir Nebi vefat ettimi yerine (başka) bîr Nebi geçerdi. Şu
muhakkaktır ki, benden sonra Nebi yoktur. Ama halîfeler gelecek hem de çok
olacaklardır. Ashab:
— O halde bize ne
emredersin? demişler.
«Birinciye ve ondan
sonra gelene (sıra ile) yaptığınız bey'atı tutun! Onlara haklarını verin! Çünkü
Allah raiyye yaptığı kimselerden dolayı onlara suâl soracaktır!» buyurmuş.
(1842) - حدثنا
أبو بكر بن
أبي شيبة
وعبدالله بن
براد الأشعري.
قالا: حدثنا
عبدالله بن
إدريس عن الحسن
بن فرات، عن
أبيه، بهذا
الإسناد،
مثله.
{…}
Bize Ebû Bekir b. Ebî
Şeybe ile Abdullah b. Berrâd El-Eş'ârî rivayet ettiler. (Dedilerki): Bize
Abdullah b. İdrîs, Hasen b. Furât'dan, o da babasından bu hadîsin mislini
rivayet etti.
İzah:
Bu hadîsi Buhari
«Kitâbü'l-Enbiyâ» da; îbnî Mâce «Cihâd» bahsinde tahrîc etmişlerdir. Hadîs-i
şerif istikbâle âid vukuatı haber veren bir mu'cizedir. Mânası şudur:
Bir halîfeye bey'at edildikten
sonra ikinci bir halîfeye de bey'at olunursa, birinciye yapılan bey'at
sahihtir. Ona verilen sözde durmak icab eder. İkinciye yapılan bey'at bâtıldır.
Ona verilen sözü tutmak haram olduğu gibi o şahsın, hilâfeti istemesi de
haramdır. Bu hususta ikinci halîfeye rey verenlerin birincinin halîfe
seçildiğini bilip bilmemeleri ile seçilen halîfelerin ikisine de bir şehirden
veya ayrı ayrı yerlerden olmaları hükmü değiştirmez. Nevevî: «Bizim ulemamızla
cumhuru ulemanın mezhepleri budur; doğrusu da budur!» diyor. Bâzılar: «Eski
halîfenin hemşehrisi olan zât halîfe olur.» demiş; bir takımları da halifelik
isteyen iki zâtın kur'a çekileceğini söylemîşlerse de Nevevî bu iki kavlin
fâsid olduğunu bildirdikten sonra şunları söylemiştir: «İslâm diyarı genişlesin
genişlemesin bir asırda iki halîfeye bey'at caiz olmayacağına ulemâ ittifak
etmişlerdir...»
Hadîs-i şerif ölen bir
kimse için «helak oldu» demenin caiz olduğuna da delâlet etmektedir. Bu hususta
Kur'ân ve sünnette bir çok misâller vardır.