ŞAFİİ el-UMM

USÜL

 

YENİLMESİ HARAM OLAN ŞEYLER

 

Allah (c.c), Nebisi (s.a.v)'e hitaben şöyle buyurmuştur: "De ki: 'Bana vahyolunan Kur'an'da bir kimsenin yiyecekleri arasında leş, akıtılmış kan, domuz eti -ki o şüphesiz necistir- ya da Allah'tan başkası adına kesilmiş bir (murdar) hayvandan başka, haram kılınmış bir şey bulamıyorum. Fakat istismar etmeksizin ve zaruret ölçüsünü aşmaksızın kim bunlardan yemek zorunda kalırsa yiyebilir.' Şüphesiz Rabbin çok bağışlayandır, çok merhametlidir." [En'aın, 6/145]

 

İmam Şafii (Allah rahmet etsin) şöyle dedi: Bu ayet iki mana taşıyabilir. Birincisi: Bir kimseye yiyecek olarak Allah'ın burada istisna ettiği şeylerden başkası asla haram olmaz. İşte bu manaya gelen hitapla muhatap olan kişi, Allah'ın burada haram kıldığını bildirdiği şeylerden başkasının kendisine haram kılınınadığını hemen anlar. Dolayısıyla kişi, "Ayetin en zahir, en umumi ve en galip manası budur." der.

 

İkincisi: Ayet, bundan başka bir manaya geliyorsa, ilim ehlinin o manaya göre hüküm vermesi gerekir. Ancak ayetin gelebileceği başka bir manaya delalet eden Hz. Peygamber (s.a.v)'in bir sünneti olursa, bu kez de ilim ehli, "İşte Allah Teala'nın murad ettiği mana budur." der.

 

İmam Şafii (Allah rahmet etsin) şöyle dedi: Kur'an'da, sünnette veya bunlardan birinde bir delil bulunınadıkça bir ayetin hass olduğu söylenemez. Ayetin manaları arasında o hassın murad edilmiş olması ihtimali bulunınadıkça yine onun hass olduğu ileri sürülemez. Ayetin delalet etme ihtimali olmayan özel bir manaya gelmediği sürece ona özel bir mana yüklenınez.

Muhtemeldir ki Allah'ın şu ayeti "De ki: 'Bana vahyolunan Kur'an'da bir kimsenin yiyecekleri arasında leş, akıtılmışkan, domuz eti -ki o şüphesiz necistir- ya da Allah'tan başkası adına kesilmiş bir (murdar) hayvandan başka, haram kılınmış bir şey bulamıyorum. Fakat istismar etmeksizin ve zaruret ölçüsünü aşmaksızın kim bunlardan yemek zorunda kalırsa yiyebilir.' Şüphesiz Rabbin çok bağışlayandır, çok merhametlidir." [En' am, 6/145]

 

Hz. Peygamber (s.a.v)'e sorulan özel bir şeyin cevabı olabilir. Ayet, ''yediğiniz şeylerden bazıları" anlamına da gelebilir. Sünnetten yararlanarak, bu mananın diğer manalara nazaran daha evla olduğu söylenebilir.

 

Bize; Rebi' haber vererek şöyle dedi: Bize İmam Şafii (Allah rahmet etsin) haber vererek şöyle dedi: Bize Süfyan, İbn Şihab'tan, Ebu İdris el-Havlani, Ebu Salebe'den şöyle rivayet etmiştir: "Nebi (s.a.v) bütün yırtıcı hayvanların etinin yenmesini yasakladı." Tahric: Buhari, zebaih 9/573 no: 5530; Muvatta, Av 2/496 no: 13; Müslim, Av hayvanın kesimi 3/1533

 

Bize; Malik, İsmail b. Ebi Hakim'den, Abide b. Süfyan el-Hadrami'den, Ebu Hureyre, Nebi (s.a.v)'in şöyle buyurduğunu nakletti: "Bütün yırtıcı hayvanların yenitmesi haramdır. " Tahric: Müslim, Av hayvanını kesme, 3/1534, no: 1933; Muvatta, Av, 2/496, no: 14.

 

 

Sonraki için tıkla:

 

KOCASININ ÖLÜMÜ DOLAYISIYLA İDDET BEKLEYEN KADININ SAKINMASI GEREKEN HALLER