|
TAHARET / ABDEST / MESTLER’E MESH |
E- MESTLER ÜZERİNE MESH
YAPMA ŞEKLİ
Mestin üst ve altının
[parmaklarla] çizgi şeklinde meshedilmesi sünnettir. [Farzın yerine gelmesi
için ayakta] yıkanması farz olan yer hizasında olan bölge üzerinde
"mesh" denilebilecek şekilde bir fiil yapması yeterlidir. Ancak
mezhepçe kabul edilen görüşe göre, mestin [üstünü meshetmeksizin] altının ve
topuğunun meshedilmesi yeterli olmaz.
Ben [NevevI] derim ki:
Mestin yanları da altı gibidir. Allah daha iyi bilir.
a. Mestlerin üstünü ve
altını meshetmek
Mestlerin, ayak
tarağının üzerini örten üst kısmını, dış tarafını, alt tarafını, arkasını ve
yanlarını çizgi şeklinde meshetmek sünnettir. Bu şu şekilde yapılır: Kişi sol
elini topuğun arkasına koyup sağ elini de ayak parmak uçlarının üzerine koyup
ayak bileğine kadar -yani Demirl'nin belirttiği üzere- bileğin sonuna kadar
çeker. Nitekim ayağı da bu şekilde yıkamak müstehaptır. EI-Mecmu'da ayağın altının
meshedilmesinin sünnet olmadığı söylenmiştir. Sol mest üzerine meshedilirken de
alttan ayağın parmak uçlarına kadar, el parmakları açık bir şekilde mesh
yapılır. Mesh işlemi mestin tümünü kapsamasın diye kişi el parmaklarını
bitiştirmez; çünkü mestin bütününü meshetmek sünnet değildir.
Mesh işlemini
tekrarlamak ve mesti yıkamak mekruhtur; çünkü bu mestleri bozar. Bununla
birlikte kişi bunu yaparsa yeterli olur. Bu gerekçeden anlaşılıyor ki mestler,
yürümeye elverişli olacak şekilde camdan yapılmış olursa mestleri birden fazla
meshetmek veya yıkamak mekruh olmaz.
b. "Mesh"
denilebilecek bir fiil yaparak meshetmek
Başı meshetmede olduğu
gibi mestler üzerine mesh yapmada da "mesh" denilebilecek bir fiil
yapmak yeterlidir. Buna göre elle, çubuk vb. bir şeyle mesh yapmak yeterli
olur; çünkü [hadislerde] mesh herhangi bir kayıtla kayıtlanmaksızın mutlak
olarak zikredilmiştir, onu sınırlayan herhangi bir şeyden bahseden sahih bir
hadis yoktur. Şu halde tek seçenek "mesh" adı verilebilecek fiille
yetinmektir.
c. Mesh fiilinin
yıkanması farz olan bölge üzerinde gerçekleşmesi
Meshin, ayağın yıkanması
farz olan bölgesi ile aynı hizadaki dış kısmı üzerinde gerçekleştirilmesi
şarttır. Ayağın derisine bitişik iç kısım üzerinde gerçekleştirilmesinin
yeterli olmadığı üzerinde ittifak söz konusudur.
[Soru]: mestler üzerine
meshin başa meshetmeye benzetilmesi şunu gerektirir: "mestler üzerinde
tüyler varsa bunlar üzerine mesh yapmak yeterli olur". Oysa Demiri'nin
dediği gibi mestler üzerindeki tüylere mesh yapmanın yeterli olmadığı ittifakla
benimsenmiştir.
[Cevap]: İki şeyi
birbirine benzetmek onların her açıdan aynı hükme bağlanmasını gerektirmez.
(Genel kural)
Mezhepçe kabul edilen
görüşe göre mestin altının ve topuğunun meshedilmesi gerekmez. Çünkü yalnızca
bunlara meshedilmesi konusu ile ilgili bir rivayet söz konusu olmadığı halde
yalnızca üst kısma meshetmekle yetinme konusunda rivayet vardır.
[Naslarda] ruhsat nasıl
konmuşsa ona uymak gerekir. (Genel kural)
['i:] - Hz. Ali'den
(radıyallahu anh) rivayet edildiğine göre o şöyle demiştir: "Din reye
[kişisel görüşe] bağlı olsaydı mestin altını meshetmek üstünü meshetmekten daha
iyi olurdu. Oysa ben Allah Resulü'nün (s.a.v.) mestlerin üstüne mesh yaptığını
gördüm" . (Ebu Davud, Taharet, 162)
Ben [Nevevi] derim ki:
Mestin yanları da altı gibidir. Allah daha iyi bilir.
Çünkü mestin yanları da
altı gibi çoğunlukla mestin içinde iken görünmez. Yanlar ayağın altına yakın
olduğundan yalnızca yanlara meshetmekle yetinilemez.
BİR SONRAKİ SAYFA İÇİN
AŞAĞIDAKİ LİNK’E TIKLAYIN
F- MESH SÜRESİNİN DEVAM EDİP ETMEDİĞİNDE ŞÜPHE ETMEK