|
TAHARET / ABDEST’İN SÜNNETLERİ |
M- ABDESTİ BİTİRDİKTEN
SONRA ABDEST DUASINI OKUMAK
Kişi abdestini bitirince
şu duayı okur:
Eşhedü ella ilahe illallahu
vahdehu la şerike leh. Ve eşhedü enne Muhammeden abduhu ve Resulüh.
Allahümmec'alni mine't-tevvabin vec'alni mine'l-mütetahhirin. Sübhanekallahümme
ve bihamdike. Eşhedü ella ilahe illa ente. Estağfiruke ve etubu ileyk.
Ben şahitlik ederim ki
Allah'tan başka ilah yoktur, o birdir, ortağı yoktur. Yine şahitlik ederim ki
Muhammed (s.a.v.) onun kulu ve resulüdür.
Allah'ım beni tevbe
edenlerden ve çokça arınıp-temizlenenlerden Allah'ım seni överek her türlü
noksanlıklardan tenzih ederim.
Ben şahitlik ederim ki
senden başka ilah yoktur. Senden af diler ve sana tövbe ederim.
Organları yıkarken
okunan duaları buraya almadım; çünkü bu duaların aslı yoktur.
a. Abdestten sonra
okunması sünnet olan dualar
Bu duaların okunmasının
sünnet olduğuna dair deliller şunlardır:
[*] - Müslim' de şu
hadis bulunmaktadır: Kim abdest aldıktan sonra: Eşhedü ella ilahe illallahu
vahdehu la şerıke leh. Ve eşhedü enne Muhammeden abduhu ve Resulüh. [Ben
şahitlik ederim ki Allah'tan başka ilah yoktur, o birdir, ortağı yoktur. Yine
şahitlik ederim ki Muhammed (s.a.v.) onun kulu ve resulüdür.j derse, dilediği
kapısından girmesi için ona cennetin sekiz kapısı ona açılır. (Müslim, Taharet,
553)
[*] - Tirmizi'nin rivayet
ettiği hadiste Müslim' dekine ek olarak duada şu ifadeler de geçmektedir:
Allahümmec'alni
mine't-tevvabin vec'alni mine'l-mütetahhirin.
[Allah'ım beni tevbe
edenlerden ve çokça arınıp-temizlenenlerden kıl.(Tirmizi, Taharet, 55)
Ayrıca şu ifadeleri de
söyler.
Sübhdnekallahümme ve
bihamdik. Eşhedü ella ilahe illd ente. Estağfiruke ve etUbu ileyk.
[Allah'ım seni överek
her türlü noksanlıklardan tenzih ederim. Ben şahit/ik ederim ki senden başka
ilah yoktur. Senden af diler ve sana tövbe ederim.]
[*] - Çünkü, Hakim'in
rivayet edip sahih gördüğü hadiste şöyle denilmektedir: Kim abdest aldıktan
sonra: Sübhanekallahümme ve bihamdik. Eşhedü el la ilahe illa ente. Estağfiruke
ve etubu ileyk. [Allah'ım seni överek her türlü noksanlıklardan tenzih ederim.
Ben şahitlik ederim ki senden başka ilah yoktur. Senden af diler ve sana tövbe
ederim.] derse onun adı bir kağıda yazılır, sonra bir mühürle mühürlenir. Bu
mühür kıyamete kadar kırılmaz. (Hakim, Fedailü'l-Kur'an, 1, 564)
Yani bu yazıyı iptal
etmek mümkün değildir.
Kişinin bu duadan sonra
"sallallahu ala Muhammedin ve ala ali Muhammed" [Allah Muhammed'e ve
Muhammed ailesine salat etsin] demesi sünnettir. Nevevi bunu el-Mecmu'da
söylemiştir.
"Ve bihamdik"
ifadesindeki "ve / vav harfi" fazlalıktır. "Sübhanekallahümme ve
bihamdik" ifadesi birlikte tek bir cümledir. Bir görüşe göre ise buradaki
vav harfi atıf için olup anlam "seni [layık olduğun] hamd ile övüyorum,
seni tenzih ediyorum" şeklinde iki cümle olur.
b. Abdestte organları
yıkarken okunan duaların aslı yoktur
Organları yıkarken
okunan duaları buraya almadım; çünkü bu duaların aslı yoktur.
Bu dualar şunlardır:
Elleri yıkarken: "Allah'ım ellerimi sana isyan olan her türlü şeyden
koru".
Ağzını çalkalarken:
"Allah'ım seni zikretme ve sana şükretme konusunda bana yardım et".
Burna su verirken:
"Allah'ım bana cennetin kokusunu koklat".
Yüzü yıkarken:
"Allah'ım kimi yüzlerin ağardığı kimi yüzleri n karardığı günde benim
yüzümü ağart".
Sağ kolu yıkarken:
"Allah'ım amel defterimi sağ elime ver ve beni kolay bir şekilde hesaba
çek".
Sol kolu yıkarken:
"Allah'ım amel defterimi sol elimden ve arka tarafımdan verme".
Başı meshederken:
"Allah'ım saçlarımı ve derimi ateşe haram kıl" .
Kulakları meshederken:
"Allah'ım beni sözü dinleyip en güzeline uyanlardan eyle".
Ayakları yıkarken:
"Allah'ım ayakların sıratta kaydığı günde benim ayaklarımı sırat
köprüsünde sabit tut" .
Bu duaların hadis
kitaplarında aslı olmadığından Nevevi bunları el-Minhac'dan çıkarmıştır. Rafil
ise el-Muharrer adlı eserinde ve şerhinde bunları sünnetler arasında sayarak
"ilk dönem alimlerinden bazılarının ve sonraki salihlerin bu duaları
okuduğuna dair rivayet söz konusudur" demiştir.
İmam Şafii {rahmetullahi
aleyh} ve alimlerin çoğunluğu bu duaları zikretmemiştir.
Nevevi el-Ezkdr ve
Tenkih adlı eserlerinde şöyle demiştir: Bu dualara dair Nebi'den (s.a.v.) bir
rivayet gelmemiştir.
Şarih Celaleddin
eI-Mahalli şöyle demiştir: Rafii ve Nevevi, İbn Hibban'ın Tarfh adlı eserinde
farklı yollarla rivayet edilen eserleri gözden kaçırmışlardır. Bu hadisler
zayıf olmakla birlikte amellerin fazileti konusunda zayıf hadisle am el edilir.
Hocam Remli de söz
konusu hadis sebebiyle bu duaları okumanın müstehap olduğunu söylemiş ve bu
yönde fetva vermiştir.
Zayıf hadisle amel
etmenin şartları hakkında bir not: Amellerin fazileti konusunda zayıf hadisle
amel edebilmenin şartı çok zayıf olmaması, genel bir ası ın [genel kapsamlı bir
ayet, sünnet veya kuralınJ kapsamına girmesi, bu hadisin sünnet olduğuna
inanılmaması şarttır.
Abdest almanın sünnet /
mendub olduğu durumlar
Devamlı abdestli
bulunmak menduptur.
Şunları yapmak için
abdest almak sünnettir:
1) Ezberden Kur'an
okumak veya Kur' an dinlemek,
2) Hadis okumak, dinlemek
veya rivayet etmek"
3) Tefsir, hadis, fıkıh
kitaplarını taşımak veya yazmak, abdestsiz olarak bunları yapmak mekruhtur.
4) şer'! bir ilmi okumak
veya okutmak,
5) Ezan okumak,
6) Mescitte oturmak veya
mescide girmek,
7) Arafatta vakfe yapmak
veya Safa-Merve arasında sa'y yapmak,
8) Allah Resulü'nün
(s.a.v.) veya başka bir peygamberin kabrini ziyaret etmek,
9) Uyumak istediğinde,
10) Uyandığında,
11) Cünüp olan kişinin
veya adet kanı kesilmiş ama henüz gusletmemiş olan kadının bir şey yemek-içmek
istediğinde,
12) Cünüp olan kişi
tekrar ilişkiye girmek istediğinde.
[*] - Nebi (s.a.v.)
şöyle buyurmuştur: Sizden biri karısı ile ilişkide bulunduktan sonra tekrar
ilişkide bulunmak isterse arasında bir abdest alsın. (Müslim, taharet, 705)
Bu hadisi Müslim rivayet
etmiştir. Beyhaki de şu ek de vardır: "Çünkü bu yeniden cinsel ilişkide
bulunmak için daha dinç yapar". (Beyhaki, I, 204)
[*] - Buhari ile Müslim
şunu rivayet etmişlerdir: Nebi (s.a.v.) cünüp iken uyumak istediğinde
cinselorganını yıkar ve namaz abdesti gibi abdest alırdı. Yine o (s.a.v.) cünüp
iken bir şey yemek veya uyumak istediğinde namaz abdesti gibi abdest alırdı.
(Buhari, Gusül, 288; Müslim, taharet, 697)
Kanı kesilmiş adetli ve
lohusa kadın da bu konuda cünübe kıyas edilmiş, yine tekrar cinsel ilişkiye
girmek, yeme içmeye kıyas edilmiştir.
Cünüp iken abdest alarak
bu fiilleri yapmanın hikmeti abdestsizliği [bir derece] hafifletmek ve
temizlenmektir. Bir görüşe göre ise bu abdest alma kişiyi gusletme konusunda
daha dinç ve istekli yapar.
Kişi bunlardan birini
abdestsiz olarak yapsa mekruh olur. Nevevi Müslim şerhi'nde bunu alimlerimizden
nakletmiş ve şöyle demiştir: "Nebi'in (s.a.v.) hanımları ile ilişkiye
girerek bir kez gusül yaptığına dair rivayete gelince; Nebi (s.a.v.) aralarında
abdest almış olabilir veya bunu yapmanın caiz olduğunu göstermek için böyle
yapmıştır.
13) Ölüye dokunmak ve
ölüyü taşımak,
14) Bir yerin kanaması,
kan aldırma ve kusmadan dolayı,
15) Deve eti yedikten
sonra,
16) Namazda sesli olarak
gülmekten dolayı,
17) Abdesti bozup
bozmadığında ihtilaf edilen karşı cinse dokunma veya abdesti bozup bozmadığında
şüphe edilen cinselorganı tutma durumlarının tümü,
18) Erkeğin veya
kadının, cinsiyeti belirsiz şahsın bedenine veya
cinselorganlarından
birine dokunmasından dolayı,
19) Öfkelenince veya
kötü bir söz söyleyince,
20) Bıyığı kesince veya
saçını kazıtınca,
21) Cuma dışındaki
hutbelerde hutbe vermek için.
"Abdest"
denilince dinde bilinen abdest anlaşılır, sözlük anlamı [yani güzellik ve parlaklık,
yahut yıkama] anlaşılmaz.
Abdest almanın mendup
olmadığı durumlar
Şu durumlar için abdest
almak mendup değildir:
1) Elbise giymek için,
2) Oruç tutmak için,
3) Nikah kıymak için,
4) Yolculuğa çıkmak
için,
5) Gelen birini
karşılamak için,
6) Ana-babayı veya bir
dostu ziyaret etmek için,
7) Hastayı ziyaret etmek
için,
8) Cenazeyi uğurlamak
için,
9) Cünüp şahıs dışındaki
kimsenin yeme-içmesi için,
10) çarşıya girmek için,
11) İdarecinin yanına
girmek için.
Bunların bir kısmına daha
önce işaret edilmişti. Ancak bir şey her tekrar edildikçe daha tatlı olur, daha
açık ve net hale gelir.
BİR SONRAKİ SAYFA İÇİN
AŞAĞIDAKİ LİNK’E TIKLAYIN
A- MESTLER ÜZERİNE MESH MEŞRUiYETİ